کانون فرهنگی و هنری وادی مقدس

طهارت نفس بر مبنای فطرت
  • ۱
  • ۰

سادس ولی پیچدس


امام علی(علیه السلام)

«إِنَّ لِلْقُلُوبِ إِقْبالا وَ إِدْباراً؛ فَإِذا أَقْبَلَتْ فَاحْمِلُوها عَلَی النَّوافِلِ، وَ إِذا أَدْبَرَتْ فَاقْتَصِرُوا بِها عَلَی الْفَرائِضِ»(1)
«دلها گاهی نشاط دارند و گاهی ملالت؛ اگر نشاط داشت آن را به مستحبّات وادارید، و اگر ملالت دست داد، به واجبات بسنده کنید!»
این حدیث شریف که از امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) نقل شد یکی از تخصصی ترین احادیث در باب خودسازی وتهذیب نفس محسوب میشود که بسیاری از دستوراتی که توسط عالم ربانی تجویز میشود، الهام گرفته شده از همین نوع روایات وبا در نظر گرفتن جوانب مختلف روحی یک فرد است  است؛ البته "اینچنین علمی واین چنین تحلیلی از آیات وروایات و همچنین شناخت روحیات وویژگی های مختلف افراد را خداوند تنها در سینه عالم ربانی به خاطر مسؤلیتی که بر گردن دارد، قرار داده است"
 همین مسأله در ظاهر بسیار ساده "انجام واجبات ونهی از ترک آنها حتی در صورتی که دل انسان اکراه دارد ویا بی حوصله است؛" وهمچنین "امر به انجام مستحبّات فقط در صورتی که دل انسان آماده است و شوق به عبادت دارد" وقتی شکافته میشود و تحلیل میشود دنیایی از معارف و ویژگی های خلقت انسان را روشن میکند وتازه انسانهای سطحی نگری مثل من میفهمند که تحلیل وتفسیر بسیاری از آیات وروایات از عهده امثال بنده خارج است ولو اینکه در ظاهر بسیار ساده باشند.
البته این نسخه واین دستور حضرت یک دستور کلی و یک ارائه طریق است چرا که فراز اول آن یعنی"نهی از انجام  مستحبات در صورت عدم نشاط روحی" تنها در بعضی موارد توسط "عالم ربّانی" برای بعضی افراد تجویز میشود؛ ودر بعضی از موارد "امر به انجام مستحبات خاص ومحدودی ولو در صورت عدم نشاط روحی"هم میشود؛ چرا که افراد مختلف یا دارای روحیات ومراتب مختلفی از تکامل هستند که باید کامل شود ویا دارای صفات رذیله ای هستند که باید فوراً درمان شود ویا دلایل دیگر...
پس بدون شک تشخیص وتجویز هر نوع دستوری هم متناسب با همان فرد وبا همان روحیه خواهد بود.


پاورقی
1-حکمت ۳۱۲ نهج البلاغه

  • محمد جواد

نظرات  (۴)

تشکر...
  • سیّد محمّد جعاوله
  • خیلی خوب بود.
    سلام. ممنون
  • علیرضا امیدیان نسب
  • ممنون

    ارسال نظر

    کاربران بیان میتوانند بدون نیاز به تأیید، نظرات خود را ارسال کنند.
    اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">