دور از خدا ؛ دور از مردم ؛ نزدیک به جهنم
بخل و خساست از ویژگی های زشت و رذائل انسانی محسوب میشود . زشتی این خصلت در میان تمام مردم مشهور است ولی تجلی این صفت در کلماتی از پیامبر خدا(صلى الله علیه و آله) جالب توجه است :«بخیل، از خدا و مردم به دور و به آتش نزدیک است.»(1) یعنی این صفت اولا موجب دوری از خداوند متعال و سپس موجب دوری از مردم و در نهایت وقتی شخص از خداوند دور شد به آتش دوزخ نزدیک میشود . اینکه بخیل از خداوند دور است به خاطر این است که بخیل به واسطه خساست و تنگ نظری حق خداوند را از مالش پرداخت نمی کند و همین مسئله موجب میشود از نگاه رحمت الهی دور شود .
دور شدن از مردم نیز به واسطه دو عامل ایجاد میشود : اول اینکه خودش دوست ندارد با مردم معاشرت کند زیرا در معاشرت و رفت و آمد ؛ مجبور است از مالش خرج کند و از دیگران پذیرایی کند یا به درخواست های آنها پاسخ مثبت بدهد و همین ، موجب میشود که ناخود آگاه از برخورد و معاشرت با افراد دیگر خودداری کند و به عبارت دیگر از مردم دور شود . دوم اینکه مردم نیز از این شخص متنفر میشوند زیرا او را فردی بی خاصیت و وبال می بینند ؛ این شخص در واقع کسی است که مشکلات و درخواست اطرافیان را میبیند ولی با سنگ دلی تمام به واسطه این خصیصه زشت دست رد به سینه آنها میزند و این حالت موجب نفرت قلوب از این شخص میشود .
از راحت ترین راهها برای ترک این خصلت زشت ؛ خود آگاهی و سپس مقابله مستقیم است ، یعنی اولا شخص باید حس کند مریض است و باید درمان شود و سپس برای اینکه این صفت را از خود خارج کند باید ضد آن یعنی بخشندگی را به زور بر خودش تحمیل کند تا کم کم گشاده دستی بر طبعش غالب شود .
خداوند متعال دستهای ما را گشاده و قلب هایمان را بر بخشش نرم کند . هدیه محضر پیامبر صلوات
پاورقی
1- بحار الانوار ج 73 \ ص 308
نظر لطف شماست