امیرالمؤمنین علی_{(علیه السلام)}
«آفةُ القدرةِ منعُ الاحسانِ»₍₁₎
«آفت قدرت احسان نکردن است»

توانمندی مالی، جسمی و یا سیاسی در دنیا ا زجمله نعمت‌هایی است که خداوند متعال تنها به بعضی از بندگانش عطا می‌کند.

ولی همین نعمت‌های در ظاهر زیبا و چشم‌گیر از آن جمله از نعمت‌هاست که آنقدر دردسر و مشکلاتی در دنیا و حسابرسی‌های دقیقی نیز در آخرت دارد که خیلی از بندگان مؤمن پروردگار خودشان به اختیار زندگی عادی و ساده مثل بقیه مردم را انتخاب می‌کنند.

از جمله مشکلاتی که اینگونه نعمت‌ها به همراه دارد و در حدیث شریف هم به آن اشاره شده همین مسأله غفلت و حواسپرتی از یاد خداوند است، بطوریکه که انسان بعد از رسیدن به ثروت و یا موقعیت اجتماعی، یاد خدا و کمک به زیردستان و نیازمندان را فراموش کند و در حالی که قدرت و توانمندی دارد احسان نکند.

پاورقی
1-غررالحکم ح800

رسول اکرم_{(صلی الله علیه واله)}
«هر که مؤمنی را اندوهگین کند و در مقابل همه دنیا را به او بدهد، کفّاره گناه او نبوده و پاداشی بر کارش نمی‌بیند»₍₁₎

یک نکته لطیفی در این حدیث شریف در جریان است و آن چرایی و علّت نابرابری وکم ارزش بودن مال و اموال دنیا در مقابل دل شکسته مؤمن است.

قاعده بر این است که اگر حق کسی دزدیده و پایمال شود، اولین کار برای جبران، برگرداندن حقّ دزدیده شده به صاحبش است.

ولی در مورد «دل شکسته مؤمن واقعی» چه اتفاقی افتاده که اگر تمام دنیا را به او بدهیم، باز نتوانسته‌ایم کفّاره این دل شکستن را بدهیم و اشتباهمان را جبران کنیم.

آنچه می‌توان گفت این است که چون«دل مؤمن واقعی» از محبّت دنیا خالی است حتماً مسائلی معنوی و اخلاقی باعث این ناراحتی شده و از طرفی هم چون دل مؤمن مملو است از محبّت و شوق به خدا به خاطر همین دل چنین شخصی را با مال و ثروت نمی‌توانید راضی کنید.

تنها چاره برای به دست آوردن دل مؤمن این است که خیلی بی تکلف و ساده برای عذر خواهی و بدست آوردن دلش پیشش برویم  و اگر ایشان هم شاهد ناراحتی و پشیمانی واقعی شما باشد، شاید حتی با یک عذر خواهی ساده هم راضی شود.

پاورقی
1-مستدرک الوسائل حدیث 1036

گریه‌هایی که قطره قطره آن بوی خدا می‌دهد و تمنّای توبه و بازگشت به سوی او دارد مثل بارانی که هوای آلوده وکثیف شهر را پاک می‌کند بر دل انسان خواهد بارید و شروعی برای غبارروبی و صفای دل‌های کهنه و تاریک خواهد شد.

رسول اکرم_{(صلی الله علیه وآله)}
«کسی که بسیار استغفار کند خداوند برای هر غم او گشایشی و برای هر تنگی راهی برای او قرار می ‏دهد و از جایی که گمان نمی‏ برد به او روزی می‏ رساند.»₍₁₎

ذکر "استغفرالله ربّی واتوب الیه" که چهار اسم شریف "غفّار"،"اللّه"،"ربّ" و"توّاب" در آن در جریان است، بدون شک در صورت همراهی دل آدمی همانند آتشی که بر جان فولاد‌های سنگین می‌افتد و آنها را همچون مایع ذوب می‌کند، بر جان و قلب انسان خواهد نشست و آنها را از کدورت‌ها و آثار به جا مانده از هر تاریکی خواهد شست.

و دلی که پاک از تاریکی‌ها شود طبق بیان رسول اکرم_{(صلی الله علیه وآله)} خداوندعالم نه می‌گذارد گرفتار غمی بماند، نه می‌گذارد در مشکلات به بن بستی برسد، نه می‌گذارد در رسیدن روزی‌اش سر گردان بماند.

پاورقی
1-ابن ماجه، شماره 3819.

قطرات اشکی که به شوق خدا و از درد گناه چشمان آدم را خیس می‌کند و بر روی گونه‌های او می‌چکد، همانند باران بهاری که خاک سرد زمستان را زنده می‌کند، به قلب سرد و تاریک انسان حیات خواهد بخشید و شروعی برای رویش گل‌های بندگی خواهد شد

لطافت هوای بهاری و نسیم دلنواز طبیعت آنقدر با دل آدمی بازی میکند که انسان دوست ندارد هیچ وقت این لحظات به پایان برسد.
این هوای بهاری و این لذت کوچکی که روح انسان در این ایام می‌چشد یک نشانه است برای آن اتفاق بزرگی که باید درقلب انسان رخ دهد.
با دوری از گناهان و بنده پروردگار مهربان شدن، قلب  انسان لذت‌هایی را درک خواهد کرد که مثل آن‌را در هیچ نقطه‌ای از مکان و هیچ لحظه‌ای از زمان نمی‌توان تجربه کرد.

بعد از گذر از سردی و سوز زمستان به بهار طبیعت و طراوت بهار می‌رسیم.

تغییر و تحول فصل‌ها نشانه و درسی برای تغییر و تحوّل انسان‌هاست.

تا از بدی‌ها گذر نکنیم و از اخلاق زشتمان جدا نشویم به بهار بندگی و طراوت با خدا بودن نخواهیم رسید.

عید نوروز وشروع بهار وقتی برای ما عید خواهد بود که با دور انداختن لباس غفلت لباس بندگی به تن کنیم.

خودمان را با پوشیدن لباس‌هایی نو و تازه در حالی که دل و ذهنمان هنوز پر از تاریکی و کهنگی است فریب ندهیم.

صله رحم و شاد کردن چشمان منتظر والدینمان مثل شکوفه‌های بهاری حال و هوای زندگی‌مان را تغییر خواهد داد.

عید نوروز که مصادف می‌شود با بهار اکثر مردم همانند بهار به فکر نو کردن لباس و حال وهوای خود می‌افتند.

نو شدن ظاهر طبیعت یک جلوه از تغییر و تحولی است که در باطن طبیعت رخ داده است.

هویت و سرمایه اصلی انسان شخصیت باطنی‌اش است که اگر اصلاح و ترببیت نشود، صدها لباس تازه و جدید هم او را تغییر نخواهد داد.

صله ارحام از خانواده و نزدیکان از جمله اموری است که همیشه مایه شادابی و برکت‌هایی مادی و معنوی است.

حفظ این شادابی و برکت‌هایی که خداوند متعال در انجام کار‌های نیک مثل صله ارحام قرار داده است تنها با رعایت اخلاق و دوری از گناهان امکان پذیر است.

امیرالمؤمنین علی_{(علیه السلام)}
«اهل دنیا چون کاروانی باشند که هنوز بارشان را به زمین نگذاشته کاروانسالارشان فریاد میزند که باربندند وبروند»

بازی دنیا و عمر انسان چنان زود می‌گذرد که تنها کافی است در بین مشغولیت‌ها و مشکلاتی که هر روز یکی پس از دیگری گریبان گیر آن هستیم و تمامی هم ندارد تنها یک لحظه بایستیم و به گذر عمرمان فکر کنیم تا ببینیم که چگونه در یک لحظه تمام عمرمان جلوی چشمان می‌آید و می‌رود.

بله به همین راحتی و به همین سادگی شاید امشب، شاید فردا شب و شاید چند ثانیه بعد درعین حال که مثل همیشه دنبال مشغولیت‌ها و حل مشکلاتمان هستیم  و هنوز هم یک نفس راحت نکشیده‌ایم، ببینیم که کاروانسالار زندگی فریاد حرکت و انتقال از این عالم به عالم آخرت را صادر کرد و دیگر حتی اجازه یک پلک زدن هم به ما نداد.

واقعیت این است که ما به زنده ماندن عادت کرده‌ایم.

پاورقی
1-حکمت 415 نهج البلاغه

امیرالمؤمنین علی_{(علیه السلام)}
«کُلُّ وِعَاء یَضِیقُ بِمَا جُعِلَ فِیهِ إِلاَّ وِعَاءَ الْعِلْمِ، فَإِنَّهُ یَتَّسِعُ بِهِ»
«هر ظرفی از آنچه در آن نهند، تنگ گردد جز ظرف دانش که به آن گسترش یابد»

وقتی ظرف از جنس خاک، سنگ، آهن و امثال اینها باشد هر قدر هم که بزرگ باشد باز محدودیت دارد و وقتی بخواهیم چیزی در آن بریزیم تنها به اندازه ای می تواند آنچیز را قبول کند که ظرفیت دارد؛ مثل آب و لیوان که لیوان تنها به اندازه ظرفیتش می تواند آب در خود جای دهد و حتی به اندازه سر سوزنی بیشتر هم ظرفیت تحمّل آب اضافه را ندارد و لبریز می شود.

اما همه ظروف، مادی نیستند که محدود باشند، ظرف هایی معنوی هم در خلقت وجود دارند که محدودیت آنها وابسته به خودشان نیست و این قابلیت را دارند که هر لحظه با توجه به آنچه وارد آنها می شود به شرط داشتن سنخیت، گسترش پیدا کنند بطوریکه هیچ نقطه توقف و محدودیتی در وسعت گسترش و پیدا کردن بسط برای آنها تصوّر نشود.

علم و معرفت صحیحی که از جنس نور است از آن جمله اموری است که وقتی در دل انسان مؤمن به اذن الهی شروع به باز شدن می کند، دل مؤمن ظرفی برای این علم می شود که هر لحظه با اضافه شدن این علم و معرفت، دل نیز گسترش پیدا می کند و این گسترش و وسعت در دل مؤمن به شرط استقامت و پایداری در ایمان به خداوند متعال، به مرور زمان آنقدر بسط پیدا میکند و آنقدر وسیع می شود که در نهایت دل انسان مؤمن فانی در علم خالقش می شود که دیگر نه اندازه ای برای قابل تصّور است و نه می شود زوال و فنایی برای آن تعریف کرد.

پاورقی
1-نهج البلاغه،حکمت205

امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)
«هر که را بدون کفایت بالا بردند بدون گناه به زیر کشیدند»

در تفکر لیبرالیستی و سرمایه داری ملاک و مبنا پول و ثروت تعریف می شود و هر انتخاب و تصمیمی که ثمره اش افزایش پول و ثروت باشد مورد قبول است و فرقی نمی کند که از چه راهی و با قربانی کردن چه کسانی قرار است این مسیر طی شود.

کسانی که خودشان را تسلیم تصمیمات و تفکّرات این چنین سازمانها، نهادها و افرادی میکنند خوب است بدانند که اگر شما را  بدون دلیل و بدون داشتن تخصصی بالا بردند و صاحب مسؤلیت کردند، مطمئن باشید که شما جزوی از نقشه و راه رسیدن آنها به اهدافشان بوده اید و بعد از رسیدن به خواسته هایشان حتی اگر شما در این مدّت به تخصّص و توانمندی هم رسیده باشید باز هم بدون دلیل شما را حذف خواهند کرد.

در هر صورت تقوا حکم میکند که کلام شریف امیرالمؤمنین علی_{(علیه السلام)} را آویزه گوشمان کنیم و خودمان در صورت نداشتن تخصص و توانمندی مسؤلیتی قبول نکنیم و پیشنهادهای اینچنینی را با تردید و دقت بررسی کنیم.

پاورقی
1-میزان الحکمه، جلد13

امام جواد_{(علیه السلام)}
«آشکار کردن چیزی، پیش از آنکه استوار گردد موجب تباهی آن می شود»

بعضی از امور هستند که ما نباید آنها را قبل از نهایی شدن و به نتیجه رسیدنشان فاش کنیم چرا که ممکن است به طریق مختلف موانعی ایجاد شود که مانع به نتیجه رسیدن آن کار شود.

مثلاً خیلی از ایده ها و خیلی از کارهایی که سودهای زیادی در آن وجود دارد را می توان یکی از صدها مصداق و نمونه ایی برای این حدیث شریف از امام جواد_{(علیه السلام)}دانست که در صورت فاش کردن آن قبل از به نتیجه رسیدنش ممکن است به بهانه های مختلف توسط افراد مختلف کپی برداری و یا دزدیده شود.

از نمونه های دیگر که به ذهن می رسد می توان اسرارجنگی، اسرارمدیریتی و.....را مثال زد.

پاورقی
1-میزان الحکمه ج5، 263

مشکل اساسی خانواده‌های بسیاری این است که از سرمایه عظیم خانواده بی‌اطلاع هستند.
اکثر ما با همسر و خانواده خود زندگی می‌کنیم ولی نمی‌دانیم که چه سرمایه عظیمی داریم!
نمی‌دانیم که چه اسراری در دل خانواده نهفته است!
بسیاری از گنهکاران اگر بخواهند خدای متعال آنان را ببخشد، باید استغفار نموده و برای تحصیل رضای الهی خود را به زحمت بیاندازند، اما راه آسان‌تری نیز وجود دارد!
محبت به خانواده!
رسول اکرم ص فرمود:
« هرگاه بنده به چهره همسرش و همسرش به چهره او(بامحبت) بنگرد، خداوند به آن دو با نگاه مهرآمیز می‌نگرد و هرگاه دست یکدیگر را بگیرند گناهان آن دو از لای انگشتانشان فرومی‌ریزد .»[1]
چه گنجی از این عظیم‌تر و چه سرمایه‌ای از این پربارتر در عالم وجود دارد ؟!
────────────────────────────
[1] إذا نَظَرَ العَبدُ إلی وَجهِ زَوجِهِ ونَظَرَت إلَیهِ ، نَظَرَ اللّهُ إلَیهِما نَظَرَ رَحمَهٍ ، فَإِذا أخَذَ بِکَفِّها وأخَذَت بِکَفِّهِ ، تَساقَطَت ذُنوبُهُما مِن خِلالِ أصابِعِهِما . کنز العمّال : ج 16 ص 276 ح 44437

 یکی از مشکلات فراگیر بسیاری از زوج‌های جوان، مخصوصاً در سال‌های ابتدایی زندگی زناشویی این است که با بحران محبّت روبه‌رو می‌شوند.
آقا می‌گوید همسرم به من محبّت نمی‌کند و خانوم هم می‌گوید همسرم به من توجه نمی‌کند!
عشق ورزیدن یک هنر است نه یک غریزه که توقع ظهور آن را به صورت غریزی داشته باشیم!

باید یاد بگیریم چگونه محبت کنیم!

محبّت بذری است که باید آن را کاشته تا بتوان محصولِ عشق را از آن درو کرد.

وقتی مرد به همسرش محبّت کرد ، در دل او بذر محبّت کاشته است  و در صورت پاسبانی از این بذر نوپا عشقی سرشار درو خواهد کرد!

اما صادق ع  فرمود :

« کَمَا تَدِینُ‏ تُدَانُ»_[1] چنان‌که کنی، جزا یابی

اول باید محبت ورزید تا بعد بتوان عشق درو کرد.

پاورقی 
[1] الکافی ج‏2، ص134

در این دور و زمانه افراد بشر با مشغول شدن به بازی‌های کودکانه دنیا  از مسیر حقیقی تعالی غافل شده‌اند. تعالی و تکامل را در کسب‌وکار پررونق و قدرت و موقعیت اجتماعی می‌دانند و به همین دلیل روز به روز آمار ابتلاء افراد بشر به بیماری های خطرناک عجب و غرور بیشتر می‌شود.
ارباب  به سر کارگرش می‌زند و کارگر بر سر زن و بچه‌اش!
هیچ‌کدام از این کارها راه تعالی نیست!
همه غافل از این‌اند که خدای متعال در دسترس ترین راه تعالی  و تکامل را در نزدیک‌ترین مکان قرار داده است!
خانواده!
با مدیریت محبت در خانواده می‌توان به بالاترین درجات معنوی دست یافت، بر همین اساس رسول اکرم ص  فرمود:
«نیکْ ایمان ترین مردمان ، کسی است که با خانواده‌اش  خوش‌اخلاق و مهربان‌تر باشد»_[1]
رشد ایمان یعنی تعالی انسانی!

پاورقی
[1] أحسَنُ النّاسِ إیمانا أحسَنُهُم خُلُقا وألطَفُهُم بِأَهلِهِ- عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج‏2، ص: 38

منظور از موسیقی مطرب ولهوی چیست؟ و راه تشخیص موسیقی مطرب و لهوی از غیر آن چیست؟

ج: موسیقی لهوی مضل عن سبیل الله آن است که به سبب ویژگیهایی که دارد انسان را از خداوند متعال و فضائل اخلاقی دور نموده و به سمت بی‏بندوباری و گناه سوق دهد و مرجع تشخیص موضوع عُرف است.

س 1129: گوش‌دادن به نوارهایی که توسط سازمان تبلیغات اسلامی و یا مؤسسه اسلامی دیگر مجاز اعلام شده‏اند، چه حکمی دارد؟

ج: جواز گوش‌دادن به نوارها منوط به تشخیص خود مکلّف است که اگر تشخیص دهد مشتمل بر غنا و موسیقی لهوی مضل عن سبیل الله و مناسب با مجالس عیش و نوش و خوش‏گذرانی و همچنین مطالب باطل نیست، گوش‌دادن به آن اشکال ندارد بنا بر این تجویز آن توسط سازمان تبلیغات اسلامی و یا هر مؤسسه اسلامی دیگر به تنهایی دلیل شرعی برای مباح بودن آن نیست

ملاک تمییز موسیقی حلال از حرام چیست؟ و آیا موسیقی کلاسیک حلال است؟ بسیار مناسب است که معیار آن را بیان فرمایید.

ج: هر موسیقی که به نظر عرف موسیقی لهوی مضل عن سبیل الله که مناسب با مجالس عیش و نوش است باشد، موسیقی حرام محسوب می‏شود و فرقی نمی‏کند که موسیقی کلاسیک باشد یا غیر کلاسیک. تشخیص موضوع هم موکول به نظر عرفی مکلّف است و اگر موسیقی این گونه نباشد بخودی خود اشکال ندارد.

مشکلات و رذائل اخلاقی ازجمله مواردی است که می‌شود گفت در هرکسی کم یا زیاد پیدا می‌شود و این در حالی است که اکثر کسانی که دچار رذائل اخلاقی هستند به‌صورت عادی در جامعه زندگی می‌کنند و اگر هم درجایی اشتباهی کردند با یک عذرخواهی ساده مسأله را برطرف می‌کنند.
ولی یکی از رذائل اخلاقی که در مرحله اول زندگی خود فرد را دچار آشوب می‌کند، بدبینی و ذهنی است که عادت کرده دنبال ایرادهای دیگران باشد و مچ‌گیری کند.
این مشکل وقتی مشکل‌تر می‌شود که طرف مقابل ما، همسر و یا شوهرمان باشد و ما با عیب‌جویی‌ها و ایراد گرفتن‌های پی‌درپی کاری کنیم که هم فضای خانه و هم روحیه و روان خودمان و همسرمان نیزخراب شود.
باید به ذهنمان یاد بدهیم نقاط قوّت اطرافیانمان، مخصوصاً همسر و یا شوهرمان را نیز ببیند و آنگاه خواهیم دید که زندگی چقدر شیرین خواهد شد.

در گفتن عیب دگران بسته زبان باش
از خوبی خود عیب نمای دگران باش

امیرالمؤمنین علی _{(علیه‌السلام)}
«حُسنُ الظَّنِّ راحَةُ القَلبِ وَ سَلامَةُ البَدَنِ»₍₁₎
خوش‌بینی، مایة راحتی جان و سلامتی تن آدمی است.

پاورقی
1-شرح‌ غرر، ج ٣، ص ٣٨٤

یکی از رایج‌ترین عقائد و سخنانی که قبل از ازدواج  به زوج‌های جوان، چه دختر و چه پسر گفته می‌شود این است که نگران عادت‌ها و اخلاق ناخوشایندی که ممکن است در همسر آینده‌ات وجود داشته باشد نباش، شما خودت باید او را تربیت کنی.

یکی از آفت‌هایی که این سخن و این نوع اعتقاد دارد این است که چشم پسر یا دختر جوان به اشتباهات و نقاط ضعف خودشان بسته خواهد شد و همواره با روحیه‌ای حق به‌جانب درصدد ایراد گرفتن و تحمیل کردن خواسته‌های خود به همسرشان خواهند بود.

امیرالمؤمنین علی_{(علیه‌السلام)}

«اَکبَرُ العَیبِ اَن تَعیبَ ما فیک مِثلُهُ»

بز رک‌ترین عیب آن است که آنچه را که مانند آن در خود توست عیب بشماری.₍₁₎

همین تفکّر و عقیده اشتباه برای اینکه سببی شود که زندگی زوج جوان حداقل در دو سال اول دچار مشکلات و ناراحتی‌هایی جدی شود کافی است و این در حالی است که راهکار عاقلانه و تفکّر صحیح این است که زوج جوان تصمیم بگیرند با مذاکره و تفاهم، برنامه منسجم و قابل اجرائی را برای خود تنظیم نمایند.₍₂₎

در همه چیزی هنر و عیب هست

عیب مبین تا هنر آری به دست

پاورقی

1-نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 536 ، ح 353

2-ابراهیم امینی،همسرداری، ص: 21

غالب انسانها دنبال راحتی و عافیت میگردند و دوست ندارند برای رسیدن به خواسته هایشان زحمت زیادی بکشند، مخصوصاً وقتی بحث مدیریت خانواده و تربیت همسر در میان باشد که واقعاً کمتر کسی پیدا می شود که بتواند با تدبیر، بردباری و حلیمانه خانواده را مدیریت کند و با خشونت و سختگیری کار را جلو نبرد.
امام باقر_(ع)
«إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ رَفِیقٌ یُحِبُّ الرِّفْقَ وَ یُعْطِی عَلَی الرِّفْقِ مَا لَا یُعْطِی عَلَی الْعُنْفِ»₍₁₎ 
«خدای عز و جل ملایم است و ملایمت را دوست دارد، و پاداشی که به ملایمت می‌دهد به خشونت و سخت‌گیری نمی‌دهد.»

ملایمت و بردباری در مقابل بی نظمی ها و بی تربیتی های همسر به معنی نادیده گرفتن این مشکلات نیست بلکه مثلاً اگر همسر انسان زود رنج است سعی کند وسیله رنجش او را فراهم نسازد و اگر رنجیده شد از او دل‏جویی کند. اگر در زندگی نامنظم است و تأکیدات و توصیه ‏ها هم فعلاً جواب نمی دهد، با گذشت و فداکاری مقداری را نادیده بگیرد و بعضی‏ ها را هم خودش منظم سازد و با تحمّل وضع موجود و برخوردی حلیمانه، مقدمات یک زندگی خوب را در آینده ایجاد کند.

پاورقی
1-کافی،ج ‏2، ص 119

یکی از مهمترین مسائلی که در شروع زندگی باید نسبت به آن آگاهی ایجاد کرد شناخت متقابل زوجین از نقاط ضعف همدیگر است.

امّا چرا نقاط ضعف؟آگاهی از نقاط ضعف لازم است، چرا که در نصف ویا تمام زندگی مشترک بنا بر تربیت و خودسازی است و لازم است زوجین با این نگاه و با انگیزه کمک به هم در اصلاح نقاط ضعف، با یکدیگر هماهنگ باشند واینگونه تصوّر نکنند که همسر آنها باید به تنهایی خود را اصلاح کند و یا وظیفه والدین ایشان بوده که او را تربیت کنند.

متأسفانه در خیلی از موارد به خاطر اینکه دختر وپسر جوان اینچنین نگاهی به ازدواج ندارند مشکلات اخلاقی موجود در یکی از طرفین باعث اختلافات شدیدی شده و کار به طلاق کشیده شده است.

در زندگی مشترک بنا بر تحمّل کردن و توکّل است که کمترین فایده آن تربیت وتکامل خود انسان است.

پاورقی
1-ابراهیم امینی،آئین همسرداری،ص18

قبل از شروع هر کاری یکی از ضروری ترین مسائلی که لازم است بررسی شود، نگاه و دیدگاه ما در مورد کاری است که قرار است شروع کنیم، مخصوصاً فایده ها و اهمیّت این آگاهی وقتی خودش را نشان می دهد که بنا است تصمیمی بگیریم و کاری را شروع کنیم که زندگی و آینده ما را تحت تاثیر جدی قرار خواهد داد.

ازدواج و تشکیل خانواده یکی از مهمترین وجدی ترین اتفاقاتی است که در زندگی رخ می دهد واگر بنا باشد با چشم بسته وبدون آگاهی های لازم وارد این مسیر بشویم بدون شک با اتفاقات و مسائلی روبرو خواهیم شد که شاید برای ما کمر شکن باشد.

زن وشوهری که به خاطر پیاده کردن سلیقه های شخصی وبه کرسی نشاندن نظرات خود با هم جرّ و بحث می کنند و لحظات شیرین عمر خود را از دست می دهند معلوم است که هنوز متوجه نشده اند که یکی از حکمت های خداوند در ازدواج آموزش رفق و مدارا به بنده اش است.

آن خانه که خشت آن ز مهر است
مانند ستاره در سپهر است

در خانه اگر تعادلی نیست
باغیست که اندر آن گلی نیست

رسول اکرم _{(صلی الله علیه و آله)}
«اِنَّ فِی الرِّفقِ الزّیادَةَ وَ البَرَکَةَ وَ مَن یُحرَمِ الرِّفقُ یُحرَمِ الخَیرَ»₍₁₎
در مدارا، فزونی و برکت است، و هر کس از مدارا محروم باشد، از خیر، محروم شده است.

پاورقی
1-کافی(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 119

یکی از مهمترین مسائلی که در اوائل زندگی لازم است زوج های جوان به آن آگاهی داشته باشند، شناخت نقاط ضعف همسر خود چه از نظر جسمی و زناشوئی وچه از نظر اخلاقی ورفتاری است.

این شناخت مهمترین نقش را در تنظیم رفتار زن وشوهر نسبت به هم خواهد داشت؛ چرا که با توجه به این آگاهی متقابل توقعات هر یک از زوجین نسبت به هم کنترل شده و در حد توان همسر خود خواهد شد و همین امر مقدمه ای خواهد شد که بسیاری از مشکلات و بسیاری از انتظاراتی که زوجین از یکدیگر دارند معتدل شود ومنجر به ناراحتی و کدورت نشود.

البته هر یک از زوجین باید اخلاق و انسانیت را در نظر بگیرند وهیچ وقت از نقاط ضعف همسر خود برعلیه او استفاده نکنند بلکه از این شناخت برای بهتر کردن زندگی بهره ببرند.
«وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَة»₍₁₎
«وای به حال هر طعنه زن عیب جوی»

پاورقی
1-سوره مبارکه همزه،آیه 1

زیارت عاشوراء است و یک دنیا معنا، یک دنیا حرف، یک دنیا زندگی؛ زیارت عاشوراء است و یک دنیا تفسیر و تحلیلی که باید از لابلای فرازهای آن بیرون کشیده شود.
اگر بگوییم که برای تفسیر وتحلیل فرازهای زیارت عاشوراء یک دانشکده لازم است تا چندین محقق و اندیشمند بنشینند و در مورد زیارت عاشوراء تحقیق وپژوهش کنند مبالغه نکرده ایم.
«اللّهُمَّ اجْعَلْ مَحْیایَ مَحْیا مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَمَماتِی مَماتَ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ»₍₁₎
«پرورداگارا زندگانی ام را مانند زندگی محمّد آل ومحمّد قرار بده و رحلتم را نیز مانند رحلت محمّد آل ومحمّد قرار بده»

بگذارید متن را کوتاه کنم وسخن را در همین ابتدا به انتها برسانم و بگذارید ثمره تلاش تمام آن دانشمندان وعالمانی را که قرار است در آن دانشکده در تفسیر و تحلیل فرازهای زیارت عاشوراء قلم بزنند و پژوهشها کنند را در شرح همین فراز از زیارت عاشوراء تمام کنم.
«پروردگارا زندگانی ام و حیاتم را مثل زندگانی و حیات محمّد وال محمّد، زندگانی وحیاتی غرق در بندگی، عبودیتت و توحید قرار بده وهمچنین رحلتم را نیز به مانند رحلت آنان، شهادت و کشته شدن در مسیر پیاده کردن واجرایی کردن سبک زندگی خدایی، الهی و دینی در جامعه قرار بده»

اگر به بندگیت ماند که ماند ورنه بعالم
خدا کند که نماند زمن نشانی و نامی

پاورقی
1-فرازی از زیارت عاشوراء

اگر قرار باشد که این دنیا یک دنیای تمام شدنی باشد، اگر قرار باشد زندگی ما هم مثل زندگی همه کسانی باشد که بدون سرو صدا آمدند وبدون سر و صدا رفتند، اگر قرار باشد که زندگی ما هم یک زندگی ایی باشد که قرار است فکر و خیالمان همش پول باشد، مال باشد و دنیا باشد، پس بهتر است یک لگدی به این زندگی لجن بار تکراری بزنیم و صحنه های زندگیمان را هیجان انگیزتر کنیم.
بیاید عاشق شویم و وعاشقانه زندگی کنیم، بگذارید عاشق باشیم وعاشقانه خودمان را به دنیا معرفی کنیم، بگذارید عاشقی باشیم که تمام حرکات وسکناتمان نشان از معشوقمان میدهد وهمه عالم را به یاد معشوقمان بیاندازیم.
عشق حسین_{(علیه السلام)} و دلداگی به حسین_{(علیه السلام)} عشقی است که انسان را تغییر میدهد وبه انسان هویت میدهد، عشق حسین_{(علیه السلام)} ودلداگی به مکتب ابا عبدالله حسین_{(علیه السلام)} عشقی است که از یک جوان کم سن وسال و یک پاسدار ساده و ناشناخته مثل شهید حججی انسانی می سازد و جریانی ایجاد میکند که ذکر و فکر و اخبار تمام دنیا را به خود مشغول میکند وهمه عالم را به یاد معشوقش ابا عبدالله حسین_{(علیه لسلام)} می اندازد.
بله بگذارید در این دنیا مانند کسی باشم که در خانه ای زندگی میکند که مال او نیست ومی خواهد این چند روزی که در این دنیا مهمان است را عاشقانه و پر سر وصدا زندگی کند و سخن گهربار مولایش امام کاظم_{( علیه السلام)}را عاشقانه تفسیر کند وعاشقانه برود.

«در دنیا مانند کسی باش که در خانه ای ساکن است که مال او نیست ودر حال رفتن است»

پاورقی
1-تحف العقول، صفحه 398

هر کاری آدابی دارد و هر معامله و تجارتی هم رسمی و شرایطی که باید به آنها توجه شود.
وقتی قرار است به کسی پول قرض بدهیم اگر بنا باشد بدون دریافت سند و یا شاهدی این کار را انجام بدهیم، بهتر است نیّت هبه و هدیه کنیم که اگر پولی که قرض دادیم به ما بر گرداننده نشد ناراحت نشویم.
البته از نظر اخلاقی شخص بدهکار مدیون است و اگر بخواهد بر خلاف آنچه وعده داده عمل کند وپول را پس ندهد، حتماً در دنیا یا آخرت مورد غضب پرودگار قرار خواهد گرفت؛ ولی از نظر قانونی مدیون نیست چرا که سندی که بخواهد قرضش را ثابت کند وجود ندارد.
با همه این وجود بحث ما بحث اخلاق وانسانیت است، چه سند باشد چه سند نباشد، چه از جانب بدهکار چه از جانب طلبکار، چرا که اگر قرض گیرنده با وجود توانایی، قرضش را ندهد ظلم کرده وحقی را پایمال کرده؛ واز آن طرف هم اگر قرض دهنده  با وجود دانستن این موضوع که گیرنده قرض فعلاً توان مالی برای پرداخت بدهی اش را ندارد، اذیت کند و نخواهد مدارا کند او هم کار ناشایستی انجام داده وخودش را خراب کرده.
رسول اکرم_{(صلی اللّه علیه واله)}
«همچنان که بدهکار تو اگر توانگر باشد روا نیست که در پرداخت بدهی اش کوتاهی کند، بر تو نیز روا نیست که اگر بدانی تنگ دست است او را تحت فشار قرار دهی»₍₁₎

پاورقی
1-میزان الحکمه،ج9،ص401

آیا استفاده‌ی نوع خاصی از حجاب با رنگ‌های متنوع جهت جذب دیگران به مقوله‌ی حجاب جایز است؟
استفاده از رنگ‌های متنوع اگر به‌گونه‌ای باشد که موجب جلب توجه نامحرم شده به‌طوری‌که خانم انگشت‌نما شود جایز نیست. درست است که برخی قصد خیر دارند و می‌خواهند حجاب تمیز و شیک داشته باشند و مرتب باشند و با این کار دیگران را جذب کنند تا حجاب ترویج پیدا کند، اما باید به این نکته توجه داشته باشند طوری نشود که در نگاه دیگران حتی بین خانم‌ها انگشت‌نما شوند؛ یا موجب جلب توجه نامحرم شوند که در این دو صورت جایز نیست. اما اگر این‌گونه نیست و حجابشان عادی است و دیگران هم جذب این حجاب می‌شوند، قطعاً اشکالی ندارد.

اگر میگوییم کسی زنده است پس بدون شک نفس کشیدن و راه رفتنش را دیده‌ایم، اگر میگوییم کسی مؤمن است، پس نحوه برخورد و معاشرتش با مردم و عبادتش در مقابل خداوند را دیده‌ایم که ایمان را به او نسبت می‌دهیم، اگر میگوییم که مریض هستم و حالم خوب نیست پس بدون شک آثار ونشانه های مریضی را در خودمان فهمیده‌ایم.
هر چیزی و هر حالتی نشانه‌ها و آثاری دارد که با دیدن آن آثار و نشانه‌ها به بودن آن حالت و آن حالت در افراد پی می‌بریم.
در بعضی از موارد لازم است که به خودمان و دلمان رجوع کنیم وببینیم که آثار و نشانه‌های ایمان و بندگی خدا را حقیقتاً فهمیده‌ایم و یا اینکه آثار و نشانه‌های حیات معنوی در ما وجود دارد.
خوشحالی از انجام کار نیک و بندگی خدا و ناراحتی و پریشانی از انجام نافرمانی خداوند پس از فهمیدن اینکه کارمان گناه بود، کمترین و حداقل حالتی است که با وجود آن می‌شود به زنده بودن معنویت در دل یک انسان حکم کرد.
امام صادق_{(علیه‌السلام)}
«مَنْ‏ سَرَّتْهُ‏ حَسَنَتُهُ وَ سَاءَتْهُ سَیِّئَتُهُ‏ فَهُوَ مُؤْمِنٌ»₍₁₎
«مؤمن کسی است که کار نیکش او را مسرور میکند وگناهش او را ناراحت میکند»

پاورقی
1-الکافی(ط - الإسلامیة)، ج‏2،ش6

 حیات جناب ابراهیم علیه السلام  به عنوان طالب  و مجاهدی صادق بسیار شگفت انگیز است ، به نحوی که تمام جریانات و اتفاقات زندگی او امتحان بوده و ایشان در همه آنها سالکی مجاهد  و صادق بوده اند ، خدای متعال ایشان را بسیار می دواند اما او همچنان با صدق در مسیر طلب باقی می ماند و نمی برد ، این یعنی حرکت به سوی خدا !!

اولین مرحله سلوک ایشان آن زمانی است که 

انسان کامل معصوم  مَثَلُ الله و بحر موّاج توحید است و کلام او موجی از دریای حقیقت و وجودش چشمه جوشان علم است که تشنگان را سیراب و کوزه وجود واردان را پر می کند

ارتباط با کلام امام معصوم(علیه‌السلام) یعنی حضور بر سر سفره فیض او و پر کردن کوزه جان از 

یکی از آفات بسیار خطرناک پیش پای طالبان سعادت بطالت و غرق شدن در لذت های وهمی است، آنان که به مقامات بالای توحیدی رسیده اند همگی از ساعات و روزها و اوقات خود مراقبت می کردند تا مبادا گرفتار بطالت و بیهوده کاری شوند . قدیم در نجف اشرف رسم بر این بوده که 

انسان کامل، « کون جامع» است و در تمام عوالم حضور دارد و شاهد بر خلقت و میثاق خدا بوده است ،  آن حضرت حقیقت انسان ، متن و عین اوست،قطب الاقطاب است ، مرجع همه انبیاء و اولیاء است به لحاظ عالم بشری دارای سرمایه عبودیت و به لحاظِ مثل أعلی الهی بودن ،مظهر اسم الله است و نسبت به کل هستی دارای ربوبیت می باشد  ، البته عبودیت بالاصالۀ و ربوبیت بالعرض است و آیه شریفه ،

﴿ما رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ وَ لکِنَّ اَللّهَ رَمى ﴾[1] این تو نبودی (ای پیامبر که خاک و سنگ به صورت آنها) انداختی؛ بلکه خدا انداخت!

به جنبه مثل الهی بودن ایشان اشاره دارد که کار او را خدای متعال به خود نسبت داده و فرموده این کار تو کار الله تبارک و تعالی است ، لذا می گوییم بین پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و حقیقت ، حجاب و حائلی وجود ندارد و خلقت با تمام اسرارش نزد او حاضر است .

حضرت ختمی مرتبت صلی الله علیه و آله و سلم در آن موطن حاضر و شاهد اند ، اگر تبعیت از رسول اکرم را کامل کنیم از آسمان شهود او بر ما نیز خواهد بارید ،  سهمی از آن شهود به ما هم خواهد رسید .

پس :

برو امدر پی خاجه به اسرای     تفرج کن همه آیات کبری [2]

اگر به دنبال اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام رفتیم ما نیز از حقائق و اسراری که ایشان دریافت کردند بهره مند خواهیم شد .

چه سروری که انسان به کشف اسرار عالم دست بیابد . بزرگترین و وصف ناپذیرترین لذت برای انسان لذت عقلانی است ، وقتی انسان به معرفتی جدید دست پیدا می کند لذتی به او دست می دهد که وصف ناپذیراست ، هر اندازه که آن امر بزرگ تر باشد لذت حاصله از آن نیز بیشتر خواهد بود ، به همین دلیل در مناجات شعبانیه رسیدن به مقام شهود نور عزّ الهی همراه با بهجت و سرورآمده است که فرمودند : «الهی و الحقنی بنور عزک الابهج فاکون لک عارفا» [3]یعنی خدایا من را به نور عزّ شادیبخش خدت ملحق نما تا عارف به تو باشم .

این جاست که انسان به بالاترین و بی نظیر ترین کشف سرّ  و معرفت در عالم هستی که همان معرفت به ذات اقدس الهی است دست می یابد به همین دلیل غرق در سرور و شادی سر مدی می شود .

خوشا به حال آنان که به این جا رسیدند .

دین، نسخه مطابق با حقیقت انسان است و برای شکوفایی حقیقت او طرح گشته است. دین، انسان را صاحب کرامت و  ارزش می‌داند و در مسیر رسیدن به ارزش‌های انسانی برنامه ارائه می‌کند تا صاحب بصیرت شود و کالای وجود خود را ارزان نفروشد. فرمود:

﴿ فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفاً فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لاَ تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَ لکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لاَ یَعْلَمُونَ‌﴾[1]پس روى خود را متوجّه آیین خالص پروردگار کن! این فطرتى است که خداوند، انسانها را بر آن آفریده دگرگونى در آفرینش الهى نیست این است آیین استوار ولى اکثر مردم نمى‏دانند!

تعالیم دینی، آن چیزی است که فطرت انشان  می‌خواهد. فطرت انسان مطابق با دین و دین همراه انسان است ، اما برای شکوفایی فطرت خویش باید به آداب و تکالیف دینی عمل نموده وبر اساس آن خود را تربیت نماییم تا این فطرت به ظهور آمده و شکوفا شود

دین جاودانه است بخاطر این که مطابق فطرت است و فطرت هم از بین نمی­رود و همیشه زنده است. ﴿ لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ﴾[2] دگرگونى در آفرینش الهى نیست.

ویل دورانت تاریخ­­ نویس معروف می­گوید: « دین صد جان دارد، هر چیزى اگر یک بار کشته شود براى همیشه مى‏میرد مگر دین که اگر صد نوبت کشته شود باز زنده مى‏شود!»[3]

وقتی حیات انسان مطابق دین فطری شد انسان به حیات ابدی می رسد .

خدای متعال برای رسیدن انسان به این حیات طیبه دین و شریعت را فرستاد تا با عمل به دستورات فطری آن راه حیات ابدی را یافته و زنده شویم . وقتی به دین و احکام شریعت این گونه نگاه کردیم نه تنها نسبت به دستورات دین بی رغبت و بی میل نمی شویم بلکه شبانه روز در فکر انجام دادن آنها خواهیم بود چرا که آن ها را سرمایه ای برای حیات ابدی خویش می بینیم لذا هیچ ستستی  و دل مردگی به زندگی مان وارد نمی شود و غرق در سرور و شادی می شویم .  

برخی از خانم‌ها در شبکه‌های مجازی با قصد خیر و هدف ترویج حجاب اسلامی و چادر مشغول به فعالیت هستند و عکس‌های خود را با حجاب کامل منتشر می‌نمایند. لکن در برخی موارد همین تصاویر موجب سوءاستفاده قرار می‌گیرد؛ تکلیف چیست؟
اگر این تصاویر مورد سوءاستفاده قرار گیرد یا تحریک‌آمیز باشد یا مفسده‌ای برای خانم داشته باشد، جایز نیست.

آیا استفاده از حلقه‌ی ساده‌ی ازدواج برای خانم زینت محسوب می‌شود؟
انگشتر خانم‌ها اگر چشمگیر نبوده و ساده باشد -حالا فرقی نمی‌کند که مربوط به ازدواجش بوده یا خودش تهیه کرده و یا هدیه گرفته است- پوشاندنش واجب نیست. اما اگر انگشتر چشمگیر و خاص است باید از نگاه نامحرم پوشانده شود.