رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
«هَلَاکَ أُمَّتِی عَلَی یَدَیْ کُلِّ مُنَافِقٍ عَلِیمِ اللِّسَان»(1)
نابودی و هلاکت امت من به دست کسانی است که خوشبیان هستند امّا از نظر عملی، مرزهای الهی را رعایت نمیکنند.
خوشبیانی و خوش صحبتی یک نعمت الهی است که در هر کسی باشد دوستان زیادی پیدا خواهد کرد و افراد زیادی را دور خودش جمع خواهد کرد.
امّا مشکل اصلی از آن جا شروع میشود که این نعمت در راستای رضای خدا استفاده نشود و وسیلهای شود برای تحت تاثیر قرار دادن مردم و بالا بردن مقبولیت شخص برای پیاده کردن نقشههای شیطانی خود.
به عبارت دیگر مشکل اصلی از آنجا شروع میشود که صاحب اینچنین مهارتی با قدرت بیان خود و با سوءاستفاده از عقائد و آرمانهای دینی مردم بتواند در حکومتی اسلامی به کرسیهای مدیریتی برسد و صاحب تصمیم و رأی شود که در این زمان برخلاف نظر و اعتماد مردم بر علیه دین و عقائد مردم تصمیمگیری و سیاستگذاری خواهد کرد.
گفتند که پاکم که طریقت این است
رفتند به پشت میز که لیاقت این است
در کسوت خیر خواهی مردم خویش
ساختند با دشمنان که مصلحت این است
پاورقی
1- الخصال , ج 1 , ص
شبی بعد از جلسه هئیت دوستی آمد و برایم از خوابی گفت که در آن خواب دیده بودند، خون شهدای مدافع حرم حضرت زینب(سلاماللهعلیها)بالا میرود و بالا میرود و آنقدر بالا میرود که با خون شهدای کربلا یکی میشود.
عجب عالمی است عالم دنیا که با یک نیّت و صداقت در عمل میتوانی از حجابهای زمان و مکان عبور کنی و با بهترینهای عالم هستی همنشین شوی
خداوند برای شهدای کربلا و اصحاب اباعبداللّهالحسین(علیهالسلام) مثل امام و مقتدایشان شرایطی حاصل کرد که بتوانند تمام ایمان، عشق و صداقت باطنی خود را در پیروی و تبعیت از رهبرشان به ظهور برسانند و همین امر باعث شد که مقام شهدای کربلا و اصحاب حضرت در بین اصحاب و پیروان سایر ائمه اطهار(علیهمالسلام) ممتاز، چشمگیر و کمنظیر معرفی شود، چرا که برای کمتر کسی این امکان پیدا میشود که بتواند تمام عشق و علاقه باطنی خود به امامش را در این دنیا به ظهور برساند و به مردم جهان نشان دهد.
گذر تاریخ نشان داد که حادثه کربلا و پیروزی ظاهری و موقّت جبهه نفاق و تزویر بر جبهه صداقت و راستی نه تنها یک پیروزی ظاهری و بیارزش بود بلکه میدانی بود برای رسوایی هر چه بیشتر کسانی بود که در ظاهر و برای افزایش رأی و مقبولیت خود دم از اسلام و خدا میزدند و مردم را به بازی میگرفتند، ولی در باطن و جلسات پنهانی خود خوب میدانستند که نه با اسلام کاری دارند و نه به وحی اعتقادی دارند
اباعبداللّهالحسین(علیهالسلام) قبل از رسیدن به کربلا و در منزلگاهای مختلف به هر مناسبتی صادقانه و صریحانه به طور مستقیم و غیر مستقیم خبر از آنچه در پیشرو اتفاق خواهد افتاد میدادند و همین امر باعث میشد افراد و گروههای زیادی از مردم که به دنبال او میافتادند از اطرافش پراکنده شوند و این امر علّتی نداشت جز آنکه ایشان فقط به دنبال عاشقان و صادقان در ولایت و ایمان بود و از همراهی افرادی که دنبال منافع خود بودند اکراه داشت
علّت اینکه اباعبداللّهالحسین(علیهالسلام) صادقانه و بدون هیچگونه نگرانی و بر خلاف فهم سیاستمداران فاسد خبر به شهادت رساندن مسلمبنعقیل و پشت کردن مردم کوفه را به یارانش گفت این است که او یک رهبر آسمانی بود و وظیفه یک رهبر آسمانی در اولین مرحله ایجاد ایمان در دل پیروانش و ترسیم شفّاف مسیری است که میخواهد آنها را ببرد
در بادهاى تند مخالف غمش مباد
رهرو اگر موافق آل محمّد است
عدم نگرانی و صداقت اباعبداللّه الحسین(علیهالسلام) در بیان خبر به شهادت رسیدن مسلمبنعقیل و پشت کردن کوفیان به اصحاب نشان داد که بر خلاف سیاستمداران فاسد که از هر نیرنگ و فریبی برای جذب نیرو و بالا رفتن رأی خود استفاده میکنند، رهبران آسمانی هیچگاه به فکر نیرنگ و فریب نیستند و جز رضای پروردگار هم و غم دیگری ندارند.
وقتی خبر شهادت مسلمبنعقیل و پشت کردن کوفیان به ابا عبداللّه الحسین(علیه السلام) رسید، حضرت بدون نگرانی و صادقانه نامه رادر مقابل یارانشان قرار دادند و آنها را در انتخاب برای ادامه مسیر مختار گذاشتند؛ این صداقت و این صراحت در برخورد با یاران و ناامید نشدن از ادامه مسیر خصلتی است که تنها در رهبران آسمانی که اعتقادشان برحق و مورد تایید خداوند است وجود دارد
امیرالمؤمنین علی(علیهلسلام)
«دروغگو با دروغگویی خود نگاه تحقیر آمیز مردم را نسبت به خود به دست میآورد»(1)
نگاه تحقیرآمیز مردم کمترین ننگی است که متوجه افراد دروغگو و فریبکار میشود، آنانی که برای رسیدن به هوا هوسهای خود اطرافیانشان را با دروغ و فریب به بازی میگیرند
پاورقی
1-تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 221
امیرالمومنین علی(علیهالسلام)
«اَلکَذِبُ فِی العاجِلَةِ عارٌ وَ فِی الآجِلَةِ عَذابُ النّارِ»(1)
«دروغ در دنیا ننگ و عار است و در آخرت عذاب جهنم»
انسان دروغگو و فریبکار در نزد مردم منفور است و مردم جامعه در هر دین و مذهبی هم که باشند برای او ارزشی قائل نیستند و حتی ثروت و مقامش نیز نمیتواند او را از این ننگ و عار نجات دهد.
پاورقی
1-غررالحکم و دررالکلم ص 91 ، ح 1737
امیرالمؤمنین علی(علیهلسلام)
«دروغگو با دروغگویی خود خشم خدا را نسبت به خود به دست میآورد»(1)
راستگویی و صادقانه زندگی کردن در واقع اعتماد به حکمت و مصلحتی است که خداوند متعال برای ما میپسندد، و در مقابل دروغگویی و ناصادقانه زندگی کردن نه گفتن و دشمنی با آنچیزی است که خداوند برای ما پسندیده بود، و کسی که با دروغ و فریب زندگی میکند، طبق روایات خشم و غضب خداوند متعال را به جان خریده است.
پاورقی
1-تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 221
امام صادق (علیه السلام)
«از مجازات دروغگو آن است که خداوند، فراموشی را بر او مسلط می گرداند»(۱)
هر لحظه و در هر شرایطی با توجّه به آنچه که به نفع خود میپنداریم حرفزدن، دروغ گفتن و جلورفتن نتیجهای جز از دست رفتن نظم ذهنی ما ندارد، چرا که برای هر دروغی باید یک دروغ دیگر گفت تا با بقیه حرفهای ما همخوانی داشته باشد و از طرفی فراموشی حرفها و دروغهای قبلی هم وعدهای است که در حدیثی از امام صادق(علیهالسلام)خداوند به دروغگویان داده است
پاورقی
1-وسایل الشیعه
در حدیثی شریف رسول اکرم(صلیاللّهعلیهواله) انسان خوش اخلاق را از جمله مقربترین افراد به حضرتشان معرفی کردهاند و علّت این تقرب آن است که خوش اخلاقی مجموعهای از خصلتها و رفتارهای نیک و شایسته مثل وفای به عهد، راستگویی، خوشرویی و امثال آن است که مجموعه این کارها از توان انسانهای حسود، طمعکار، کینهجو و یا عصبانی خارج است.
رسول اکرم(صلی الله علیه واله)
«نزدیکترین شما در قیامت به من خوش اخلاق ترین و نزدیک ترین شما به مردم است»(1)
پاورقی
1-امالی(طوسی) ص229
رسول اکرم(صلی الله علیه واله)
«نزدیکترین شما در قیامت به من امانتدارترین شماست»(1)
امانتداری و صداقت در حفظ آنچه از مال، سرمایه، آبرو و هر چیزی که برای نگهداری آن شما را امین دانستهاند، باعث رشد مقام معنوی و قرب انسان به خداوند متعال خواهد شد؛ چرا که امانتداری و صداقت، کار انبیاءست.
پاورقی
1-امالی(طوسی) ص229
رسول اکرم(صلی الله علیه واله)
«نزدیکترین شما در قیامت به من امانتدارترین شماست»(1)
امین بودن و مورد اطمینان مردم بودن از جمله خصوصیاتی نیست که به سادگی و چند روزه به دست بیاید؛ باید انسان عمری صادقانه و پاک زندگی کند تا خداوند اینچنین آبرو و شناختی در بین مردم به او بدهد.
امانتداری کردن و بدون چشمداشت از مال و اموال و آبروی مردم محافظت کردن از جمله صفاتی است که پیامبرگونه است و بدون شک صاحب خود را هم در قیامت به مقام انبیاء نزدیک خواهد کرد.
پاورقی
1-امالی(طوسی) ص229
فرمایش رسولاکرم(صلیاللهعلیهواله)به امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
«واللَّه ثم واللَّه ثم واللَّه، لو أنّ الرجل جاء یوم القیامة و ذنوبه أکثر من ورق الشجر و قطر المطر و ما فی الأرض من حجر أو مدر، ثم لقی اللَّه محبّاً لک و لأهل بیتک لأدخله اللَّه الجنة»(1)
«به خدا قسم به خدا قسم به خدا قسم، اگر مردی در روز قیامت حاضر شود در حالی که گناهانش بیشتر از برگ درختان و قطره های باران و آنچه روی زمین از سنگها و ریگها باشد ولی خدا را با محبت تو و اهل بیت تو ملاقات نماید خداوند او را داخل بهشت می کند. سپس پیامبر فرمود: به خدا قسم به خدا قسم به خدا قسم، اگر مردی تمام روزها را روزه بگیرد و شبها را به نماز بایستد و سوار بر اسبهای جنگی در راه خدا جهاد کند ولی خداوند را با دشمنی تو و اهلبیت تو ملاقات کند، خداوند او را با صورت به آتش جهنم می اندازد»
دلسپردگی، تبعیّت و پیروی صادقانه از ولایت انسان را با کمترین عبادت و با بیشترین گناه به مقصد خواهد رساند و مورد قبول و آمرزش خداوند قرار خواهد داد؛ امّا دلندادن، سرپیچی و عدم تطبیق با ولایت انسان را با بیشترین عبادت و کمترین گناه هم به مقصد نخواهد رساند و مورد لطف و رحمت خداوند قرار نخواهد داد.
پاورقی
1-الاربعون حدیثاً: ۳۰-۳۱ ح ۹.
امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)
«هرکه باطل را یاری کند به حق ظلم کرده»(1)
یاری کردن باطل به روشهای مختلفی خواسته یا ناخواسته توسط افراد رخ میدهد و شایعه پراکنی و سخنچینی میتواند یکی از این روشها باشد.
وقتی فضای جامعه پر میشود از شایعات و دروغها و یا بزرگنمایی در مشکلات کوچک و مردم هم هر کدام به راحتی هر چه میشنوند برای یکدیگر بازگو میکنند، میتوان گفت که اینکار از مصادیق یاری کردن باطل است، چرا که غالباً شایعات برای سودجویی افراد خلافکار تنظیم و در بین مردم پخش میشود.
سخنچینی، شایعهپراکنی و هر کاری که باعث شود رابطه و ضابطه سالم و برحق فردی و یا گروهی تحت شعاع قرار بگیرد را میتوان از مصادیق یاری کردن ظلم و ظالم محسوب کرد.
مثلاً در نمونه کوچکتر نقل قول و تعریف کردن سخنانی در مورد یک خانواده که شایعه و دروغ است و اگر به گوش زن و یا مرد خانواده برسد باعث ایجاد اختلاف و یا طلاق میشود و در نمونهای بالاتر نقل قول و تعریف کردن شایعات و تحلیلهای بی پایه و اساس از وضعیت اقتصادی و یا امنیتی یک کشور که هدفمند توسط عدهای سودجو جهت از بین بردن فضای آرام جامعه تنظیم و منتشر میشود را میتوان از نمونههای یاری کردن باطل نام برد.
پاورقی
1-غررالحکم،حدیث1021
مرتاضان با انجام تمریناتی سخت و غیر عادی در تمرکز و کنترل بعضی از اعضا و قوای بدن به قابلیتهای میرسند که میتوانند به صورت محدودی کارهایی غیرعادی انجام دهند، و مردم را سرگرم کنند.
البته در مواردی زیادی هم به دلیل ارتباطاتی که با اجنه و شیاطین پیدا میکنند میتوانند به مردم آسیب بزنند و یا خواستههای مشتریان خود را که در ازای پرداخت مبلغی خواستار آسیب رساندن به دیگران هستند را برآورده کنند.
متاسفانه کارهای مرتاضان جذاب است و در این زمانه رسانههای غربی با الگو برداری از آنها و مبالغه و بزرگنمایی در کارهای آنان سریالها و فیلمهای جذابی از انسانهایی با قدرتهای غیرطبیعی میسازند و به طور غیر مستقیم جوانان را تشنه پیدا کردن راه رسیدن به اینچنین قابلیتهایی و خروج از بندگی خدا میکنند
امام صادق(علیهالسلام)
«اَلْمُفَوِّضُ أَمْرَهُ إلَی اللّهِ فی راحَةِ الأَبَدِ وَ العَیْشِ الدّائِمِ الرَّغَدِ و....»
«کسی که کارهای خود را به خدا بسپارد همواره از آسایش و خیر و برکت در زندگی برخوردار است ...»
رسیدن به آرامش و راحتی جان موهبتی است که بعد از انجام وظیفه و با توکّل و واگذار کردن صادقانه امور به پروردگار متعال به دست میآید.
پاورقی
1-مصباح الشریعه ص521
امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)
«بخل بدیهای هر عیبی را دارد و افساری است که بخیل را به هر بدی میکشاند»(1)
کاری که علّتش، بی عقلی و انجامش با دروغ و فریب و پایانش با بی آبرویی است چه فایدهای دارد؛ بُخل مرضی است که عقل را از صاحبش میگیرد و او را به دروغ و فریب میاندازد و در نهایت هم آبروی صاحبش را میبرد.
پاورقی
1-بحارالانوار،جلد70، صفحه307
امیرالمؤمنین علی(علیهالسلام)
«لَا یَتْرُکِ النَّاسُ شَیْئاً مِنْ دِینِهِمْ لِإِصْلَاحِ دُنْیَاهُمْ إِلَّا فَتَحَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مَا هُوَ أَضَرُّ مِنْهُ»(1)
مردم چیزی از مسائل دینشان را برای صلاح دنیاشان کم نمیگذارند، مگر این که خداوند چیزی زیان بارتر از آن سودی که از ترک آن امر دینی در نظر داشتند، در برابرشان میگشاید.
آنانکه برای رسیدن به دنیایشان از دینشان زدند، طبق حدیث شریف پروردگار متعال دیر یا زود آنان را به خسارتی خواهد انداخت که تمام آن سودی که به قیمت کوتاهی کردن در عمل به وظایف دینی بدست آوردهاند را برای جبران آن خسارت، از دست خواهند داد
پاورقی
1-نهج البلاغة، حکمت 103
امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)
«فاجر دینش را سپر دنیایش قرار میدهد»(1)
انسانی که تفکّرات، سلایق و نگاهش به دنیا بر اساس هوا و هوس و شهوت تنظیم میشود و تمام سعادت و خوشی خود را در رسیدن به دنیا و لذتهای دنیوی تعریف میکند بدون شکّ در مورد دین و دینداری نگاهی سخیفانه و کمارزش خواهد داشت و هیچ وقت حاضر نخواهد شد که دنیای خود را به خاطر دین و ارزشهای دینی تحت تاثیر قرار دهد، به خاطر همین طبق بیان حدیث شریف هرگاه در دوراهی انتخاب بین دین و دنیا قرار بگیرد همیشه دین را سپری برای حفظ دنیایش قرار میدهد.
هزاران دانه افشاندیم و یک گل زان میان نشکفت
به شورستان تبه کردیم رنج باغبانی را
برگرداندیم روی از نور و بنشستیم با ظلمت
رها کردیم باقی را و بگرفتیم فانی را (2)
پاورقی
1-غرالحکم، حدیث1546
2-پروین اعتصامی
دلکندن از غیر خدا یک وصیّت قرآنی است که خدای متعال در آیه هشتم از سوره مبارکه زمر(1)رسولاکرم(صلیاللهعلیهواله)و به تبع ایشان امت او را به تحصیل آن امر فرموده است
انقطاع الیالله(ویا دل کندن از غیر خدا)، تعبیری از حرکت باطنی انسان به سوی پروردگار متعال است؛ آن هم حرکتی نه در مکان و طول زمان بلکه بر فراز مکان و ماورای زمان که بر اساس آن، انسان سالک، اندک اندک تعلقات را از قلب خود دور کرده و تنها به خدای متعال وابسته باشد. بر این اساس برخی از بزرگان گفتهاند: مراد از انقطاع إلی اللّه تعالی، وارستگی ضمیر و سرّ انسان از غیر خدای تعالی در همه ابعاد نیازمندیهاست.(2)
آری، لذتی که در انقطاع به سوی خدای متعال نهفته است، در هیچ چیز دیگر وجود ندارد؛ لذتی که هیچ مزاحمت و ناگواری با آن نیست و خالص است.(3)
در وروایتی از امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) آمده است که
«ایمان هیچ بندهای راستین نمیشود مگر زمانی که اعتمادش نسبت به آنچه نزد خداست از اعتمادش به آنچه در دست خود دارد بیشتر باشد»(3)
به عبارتی میشود گفت که ایمان راستین و صداقت در ایمان ثمره انقطاع دل انسان از غیر خدا در عین زندگی در بین مردم است و تا زمانیکه به معنای واقعی کلمه نتوانستیم دل از غیر خدا رها کنیم، تجربهای از ایمان راستین و لذت آن نچشیدهایم
پاورقی
1-«وَ اذْکُرِ اسْمَ رَبِّکَ وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتیلاً»
و نام پروردگارت را یاد کن و تنها به او دل ببند (بهکلی از غیر او دل ببر)
2-محمدی گیلانی، محمد؛ شرح مناجات شعبانیه، نشر سایه، چاپ اول، تهران، ۱۳۷۳، ص ۲۲۹
3-نراقی، ملامحمدمهدی؛ علم اخلاق اسلامی (ترجمه جامع السعادات)، ترجمهی سیدجلال الدین مجتبوی، انتشارات حکمت،چاپ چهارم، ۱۳۷۷، ج ۱، ص ۲۱۱.
4-شرح نهجالبلاغه،جلد9،صفحه216
امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)
«مؤمن دنیا را سپر دینش قرار میدهد»(1)
انسان مؤمن و معتقد به ربوبیّت پروردگار متعال میداند که دنیا و لذتهای دنیا چند روزی بیشتر در اختیار او نیستند و به محض تمام شدن فرصت زندگیاش در این دنیا او را رها خواهند کرد و تنها چیزی که برای او باقی خواهد ماند دین و محبّتش به پروردگار متعال است، به خاطر همین وقتی در دو راهی انتخاب بین دین و دنیا قرار میگیرد، هیچگاه دنیا را انتخاب نمیکند و طبق بیان حدیث شریف صادقانه بر اساس ایمانش عمل خواهد کرد و دنیا را سپری برای حفظ دینش قرار میدهد.
کجا عقل، یا شرع فتوا دهد
که اهل خرد دین به دنیا دهد
پاورقی
1-غرالحکم، حدیث1546