✍️ بیشتر زنان هر چند به اشتباه ولی ارزش خود را به میزان برآورده شدن خواستههایشان از طرف شوهرشان میدانند و به این سخن غلط که میگویند (زنی که خرجش بیشتر ارجش بیشتر) باور دارند؛ هر چند این سخن اشتباه است ولی براورده نکردن و اهمیّت ندادن به خواستههای همسرمان هم اشتباه است.
✍️ برای اینکه همسرتان با تحت تأثیر قرار گرفتن از سخنان بیهوده دیگران دچار فکر و خیال و آشفتگی ذهنی نشود بهتر است هر چند وقت یک بار، برای او هدیهای بخرید. نیاز نیست این هدیه گرانقیمت باشد. مهم این است که شما به او نشان دهید دوستش دارید و برایتان ارزشمند است. همینقدر که به او اعلام کنید به یادش بودهاید، کافی است.(۱)
۱-قواعد یک زندگی
انتظار حمایت بیچون چرا از طرف همسرمان حتّی اگر اشتباه از ما باشد و یا کار ناحق و برخورد زشتی کرده باشیم انتظار بیجا و اشتباهی است.
فلسفه زندگی مشترک بر اساس حمایت و هماهنگی است ولی نه به این معنی که در هر کار اشتباه و غلطی انتظار حمایت و دلگرمی از طرف همسرمان را داشته باشیم و گوشمان را برای شنیدن انتقاد و نصیحت بگیریم.
زن و یا مردی که توقع و حتّی انتظار شنیدن سخن مخالف مخصوصاً از طرف همسرشان را ندارند، تعریف زندگی مشترک را خوب متوجّه نشدند و به همین خاطر همیشه در اظطراب و فکر وخیال ــ بر سر این موضوع که چون ازدواج ناموفقی داشتم و در انتخاب همسر اشتباه کردم ــ به سر خواهند برد.
اگر بگویم که تمام ازدواجها بر اساس کمترین مشترکات بین زن و مرد شکل میگیرد شاید باور نکنید ولی در واقعیت همینطور است و نگاه ما به قرار گرفتن زن و مرد در کنار هم نباید همیشه متوجّه اشتراکات باشد بلکه باید به این نکته هم توجّه کنیم که آیا این زن و مرد میتوانند مکمل و تکمیل کننده یکدیگر باشند؟!
وقتی حرف از مکمل بودن میزنیم یعنی اینکه مرد خانه وقتی از صبح تا شب سر کار است به همسری نیاز دارد که در خانه باشد و بتواند مقدمات آرامش او را زمانی که وارد خانه میشود فراهم کند و یا بتواند فرزندانش را تربیت کند و یا خانم وقتی علاقهمند و مستعد به یادگیری مهارتهای مختلفی مثل خیاطی، آشپزی و....است به مردی نیاز دارد که حمایتش کند و در کنارش باشد تا بتواند به آنچه که دنبالش است برسد.
هر زن و شوهری از یکدیگر و از زندگی توقعاتی دارند که سعی و تلاش برای رسیدن به این توقعات و انتظارات به زندگی معنی میدهد و زندگی را شیرین میکند.
امّا مشکل از آنجایی شروع میشود که توقعات ما دو از انتظار و توان همسر ما میشود که اگر توقعات و انتظارات ما به گونهای باشد که دو از دسترس و شرایط زندگی ما باشد، نه تنها زمان رسیدن به انتظاراتمان طولانی خواهد بود بلکه زندگی هم برای ما تلخ و ناخوشایند خواهد شد.
هر چه قدر توقعات ما معقولتر و متوجه شرایط زندگی ما با همسرمان باشد در اینصورت زمان رسیدن به آنها هم نزدیکتر و شیرینتر خواهد بود و زندگی برای ما در کنار همسرمان سرشار از لحظات خوش و خرم خواهد شد.
زن و شوهر باید توجّه داشته باشند که همسرشان را همانگونه که هست بشناسند و در کنار او با تمام نقاط قوت و ضعفی که در شخصیّت او وجود دارد زندگی کردن را قبول کنند.
توقعات بیجا و خارج از توان همسرمان به مانند علفهای هرزی میماند که نمیگذارد از اصل زندگی لذت ببریم و مانع دیدن توانمندیها و ویژگیهای مثبت همسرمان میشود.
توقعات و انتظارات بیجا از همسرمان ذهن و فکر ما رو از دیدن لحظات خوب زندگی دور خواهد کرد و نخواهد گذاشت ذهن ما نیمه پر لیوان را ببیند.
🌸 رسول اکرم(صلیاللهعلیهواله)
🌸لیَنْصَحِ اَلرَّجُلُ مِنْکُمْ أَخَاهُ کَنَصِیحَتِهِ لِنَفْسِهِ(۱)
🌸هر مردى از شماها باید براى برادر خود چنان خیرخواهى کند که براى خود مىکند.
💬 خیر در اصل به معناى برگزیدن است و یک چیز را وقتی خیر میگوییم که آن را با چیز دیگرى مقایسه مىکنیم و سپس آن را برمىگزینیم. برگزیده ما، در نظرمان خیر است. اگر برگزیده ما با هدف دنیوی باشد، خیر دنیوی و اگر دارای فواید اخروی باشد، خیر آخرتی دارد.(۲)
🔹 نزد پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) نشسته بودیم، ایشان فرمود: «اکنون شخصی بر شما وارد میشود که از اهل بهشت است». سپس یکی از انصار وارد شد، سلام کرد و مشغول نماز شد.این جریان دو روز دیگر نیز تکرار شد. در سومین روز بعد از خارج شدن آن حضرت از مجلس، یکی از یاران به دنبال آن مرد انصاری رفت و سهشب در نزد او ماند؛ ولی از شب بیداری و عبادت [فراوان] چیزی ندید، جز اینکه هنگام رفتن به رختخواب ذکر خدا را میگفت و بعد میخوابید و برای نماز صبح بیدار میشد. بعد از سهشب آن صحابی جریان روایت پیامبر(صلی الله علیه و آله) را برای او گفت. مرد انصاری گفت: «غیر از آنچه دیدی، از من بندگی [بیشتری] سر نمیزند؛ جز آنکه بر احدی از مسلمانان در خود غشّ و خیانتی نمیبینم و بر خیر و خوبی که خدای تعالی به او عنایت کرده است، حسدی نمیورزم [و در یک کلام خیرخواه مردم هستم]». آن صحابی گفت: «این حالت است که تو را به این مرتبه [عالی] رسانده است، ولی از ما بر نمیآید».
✍️ خیرخواهی و پسندیدن آنچه برای خود میخواهیم برای دیگران هم خواستن، اتفاقی است که گفتنش راحت ولی انجامش آسان نیست چون تنها از انسانهایی با دلهای بزرگ و خالی از کینه ، حَسد و بُخل برمیآید.
✍️ حجت الاسلام حکیمی
📚 ۱-اصول کافی، الجزء الثانی کتاب الإیمان و الکفر
📚 ۲-علامه طباطبایی(ره)
![]() |
![]() |
خـــانواده یعنی مـــجموعهای که زن و مرد بتوانند نیازهای عاطفی و جنسی و زیستی خود را در چهارچوب آن تأمین کنند و از فرزندان خود تا زمان مناسب و هنگام تشکیل خانواده در مقابل انحرافات عاطفی و جنسی و زیستی محافظت کنند.
به عــــبارتی دیگر حــفظ خـــــانواده به حفظ در و دیوار خانه نیست، بلکه به حفظ ارزشها و چــــهارچوبهای اخــــلاقی خانواده است.
رسول اکرم(صلیاللهعلیهواله)
«خِدمَةُ العِیالِ کَفّارَةٌ لِلکَبائِرِ و َتُطفى غَضَبَ الرَّبِّ، وَ مُهُورُ الحُورِ العینِ، و َتَزیدُ فِى الحَسَناتِ و َالدَّرَجاتِ»
خدمت به خانواده، کفاره گناهان کبیره و خاموش کننده خشم خداوند و مهریه حورالعین و زیاد کننده حسنات و درجات است.
جامع احادیث الشیعه/ ج۲۲ ، ص۳۰۶
به قلم استاد حکیـمی
![]() |
![]() |
خدمت به خانواده یعنی تأمین نیازهای معقول و فطری خانواده که میتوان از نیازهای عاطفی و وظایف زناشویی در مقابل همسر تا تربیت صحیح فرزند را در تعریف این خدمت گنجاند.
به عبارت دیگر زن و مردی که نیازهای عاطفی و جنسی خود را در بیرون از دیوارهای خانه پیدا میکنند، تا زمانی که به خانواده برنگردند، دیگر خانواده نیستند.
رسول اکرم(صلیاللهعلیهواله)
«خِدمَةُ العِیالِ کَفّارَةٌ لِلکَبائِرِ و َتُطفى غَضَبَ الرَّبِّ، وَ مُهُورُ الحُورِ العینِ، و َتَزیدُ فِى الحَسَناتِ و َالدَّرَجاتِ»
خدمت به خانواده، کفاره گناهان کبیره و خاموش کننده خشم خداوند و مهریه حورالعین و زیاد کننده حسنات و درجات است.
جامع احادیث الشیعه/ ج۲۲ ، ص۳۰۶
به قلم استاد حکیـمی
وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها...» و از نشانههای او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید... روم/21 .
هیچکس منکر زیبایی، زیبایی نیست!
ظاهر و جمال زیبای همسر، زمانی زیبا و دلرباست، که اخلاق و ایمانش هم زیبا باشد!
شاید ظاهر زیبا روزی از بین برود، ولی اخلاق و دیانت ماندگار است!
برخی از ریشههای طلاق، بخاطر معیارهای غلط ازدواج است!
همسر زیبا، در کنار اخلاق و دینداری می تواند سبب آرامش باشد!
اللَّهُمَ صَلَّی عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد وَ عجِّل فَرجَهُم
کنترل شهوت باید در چارچوب عقل و دین باشد،
تا بتوان در این کشاکش دنیا، به سعادت و خوشبختی رسید!
اسارت شهوت، انسان را از خدا و آخرت دورمی کند... تا جایی که انسان هویت خود را فراموش می کند!
باید در مقابل خواسته های نفس اماره ایستاد، تا یوسف شد! «مَنْ یُوقَ شُحَ نَفْسِهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُون» کسانى که موفق شده باشند از بخل نفسانى، خویشتن را حفظ کنند چنین کسانى رستگارانند. تغابن/16
هیچ وقت در هیچکدام از خواستههایمان نباید فراتر از توان همسرمان فکر کنیم و نباید آرامش روحی و روانی همسرمان را به خاطر عدم توانایی در تحصیل آنچه توانش را ندارد به مخاطره بیاندازیم چرا که این اتفّاق در کوتاه مدّت کلیّت زندگی ما را به بحران خواهد کشید.
رسولاکرم(صلیاللهعلیهواله)واقع شود
«لَیْسَ مِنّا مَنْ وَسَّعَ اللّهُ عَلَیْهِ ثُمَّ قَتَّرَ عَلی عیاله»(1)
«کسی که خداوند بدو گشایش [ در امکانات و دارایی ] داده است و او بر خانواده خود سخت می گیرد، از ما نیست»
همسر و یا شوهر ما هر چه که باشد و هر شغلی که داشته باشد همسر و شوهر ماست و از یک طرف وظیفه او تأمین نیازهای اوّلیه زندگی است که خدای ناکرده اگر در این راه قصوری کند میتواند مخاطب روایت رسولاکرم(صلیاللهعلیهواله)واقع شود واز طرفی هم ما با او زندگی میکنیم و تمام احترام و آبرویی که خانواده ما خواهد داشت در گرو هماهنگی و تفاهمی است که ما باید با همسرمان به آن برسیم.
پاورقی
1-مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل , جلد 15 , صفحه 256
تصمیمگیری وقتی همزمان شود با عصبانیّت، یا پشیمانی به دنبالش خواهد آمد و یا شرمندگی، پشیمانی از تصمیمی که از روی عصبانیّت گرفتیم و نخواستیم همه جوانب را در نظر بگیریم و یا شرمندگی به جهت جسارتی که به دلیل عصبانی شدن و نادیده گرفتن شأن و شخصیّت طرف مقابل حاصل شده است.
وقتی بتوانیم عصبانیّت خود را کنترل کنیم ذهنمان بهتر خواهد اندیشید و گوش بهتر خواهد شنید و چشم هم درست خواهد دید.
مهارت مدیریت زندگی در شرایط سخت همیشه بر دوش کسی است که میتواند عصبانیّت و ناراحتی خود را کنترل کند و در نتیجه درست ببیند و درست تصمیم بگیرد.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
«بِئْسَ الْقَرِینُ الْغَضَبُ یُبْدِی الْمَعَایِبَ وَ یُدْنِی الشَّرَّ وَ یُبَاعِدُ الْخَیْر»
«خشم هم نشین بسیار بدی است: عیب ها را آشکار، بدی ها را نزدیک و خوبی ها را دور می کند»
1-تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 302 ، ح 689
روابط نامتعارف و از روی هرزگی با نامحرمان به شدّت امنیّت روانی همسرمان را تحت شعاع قرار خواهد داد و رشته محبّت ما و او را قطع خواهد کرد.
اگر خانه و خانوادهای در قاموس فرهنگ و جریان زندگی انسانی تعریف میشود شاکله و ساختاری ندارد مگر وقتی که زن و مردی از روی تفاهم و تعّهد در کنار هم قرار میگیرند؛ تفاهمی بر سر شروع یک زندگی مشترک و تعّهدی برای حفظ امنیّت و سلامت جنسی و همچنین تأمین آرامش و رفاه خانواده که همه اینها در کنار هم مقدمهای میشوند برای ایجاد محبّت در خانواده
«یا أَیُّها الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَأَهْلِـیکُمْ ناراً وَقُودُها النّاسُ وَالحِـجارَةُ ...»(1)
«ای کسانی که ایمان آورده اید، خود و خانواده خویش را از آتشی که سوخت آن مردم و سنگ ها هستند مصون دارید»
1-سوره مبارکه تحریم آیه6
خیلی وقتها تنها مکشل ما با همسرمان درست حرف نزدن است.
واقعیت این است که ما بلد نیستیم درست حرف بزنیم و یا اگر هم حرف میزنیم لحن مناسبی نداریم.
جمله بندی و کنترل شده سخن گفتن و پیدا کردن رگخواب همسرمان همه و همه مهارتهایی هستند که باید بلد باشیم.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
«اِذا حَسُنَ الخُلقُ لَطُفَ النُّطقُ»
با اخلاق نیکو، گفتار نرم میشود
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 255 ، ح 5385
مهمترین نکته در زندگی مشترک که باید حواسمان باشد هماهنگی و یا هماهنگ کردن و هماهنگ بودن نظرات ما و همسرمان مخصوصاً در مقابل دیگران است.
ما همیشه باید به این نکته توجّه داشته باشیم که جلوه زندگی ما در نگاه دیگران خوب به چشم بخورد و شأن زندگی ما حفظ شود که لازمه این اتفاق در مرحله اول هماهنگی و همنظر شدن با همسرمان است.
خیلی از ما دنبال آرامش هستیم، دنبال راحتی هستیم ولی غافل از این هستیم که آرامش و راحتی مقدماتی میخواهد، مقدماتی از رفتارها و مقدماتی از گفتارهایی که باید بلد باشیم و انجام دهیم.
مثلاً خوشبویی، نظافت و با سلیقه بودن هر کدام مقدمهای هستند برای ایجاد محبّت و آرامش در زندگی
و یا سخن نیک گفتن و بیان خوب داشتن مهارتی هستند که برای ایجاد آرامش و دوری از تنش باید بلد باشیم.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
«إِنَّ اللّهَ تَعالی جَمیلٌ یُحِبُّ الجَمالَ، سَخیٌّ یُحِبُّ السَّخاءَ، نَظیفٌ یُحِبُّ النَّظافَةَ»(1)
«خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد»
پاورقی
1-نهج الفصاحه ص293 ، ح 690
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
«قولُ الرَّجُلِ لِلْمَرْأهِ اِنّی اُحبُّکِ لا یَذْهَبُ مِنْ قَلْبِها اَبَدا»(1)
«این که مرد، به همسر خود بگوید: «تو را دوست دارم»، هرگز از دل همسر بیرون نمیرود!»
اظهار محبّت و حتّی بیپاسخ نگذاشتن محبتّی که همسرمان به ما میکند به شکل معجزه آسایی در بهبود کیفیت زندگی تأثیر خواهد گذاشت.
چاشنی محبّت و ابراز علاقه به دیگران مخصوصاً وقتی طرف مقابل همسرمان باشد به صورت شگفتانگیزی معادلات رفتاری او و فضای خانه را متوجّه تغییر و تحوّلات خوبی خواهد کرد و آستانه تحمّل و بردباری او را در مقابل پستی و بلندیهای زندگی افزایش خواهد داد.
پاورقی
1-وسائل الشیعه (آل البیت)، ج۲۰، ص۲۴٫
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
«أَشْرَفُ الْخَلَائِقِ التَّوَاضُعُ وَ الْحِلْمُ وَ لِینُ الْجَانِبِ»(1)
«شریف ترین اخلاق، تواضع، بردباری و نرم خویی است»
هر شغل و سمتی که در بیرون از خانه داریم و هر مقام و منزلتی که اطرافیانمان برای ما قائل هستند برای ما و زندگی خارج از خانه ماست و وقتی وارد خانه میشویم باید به یک همسر و پدر و یا حتّی مادر متواضع که توالت تمییز میکند و فرزندانش بر روی او خر سواری میکنند تبدیل شویم.
وقتی اینگونه زندگی را فهمیدیم و رفتارمان با همسرمان بر اساس تواضع و صمیمیت رقم خورد، شاید از عشق و علاقه تجربه و خاطره متفاوتی و جدیدی برای ما رقم بخورد و نگاه ما در مورد کلام گهربار امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام) در مورد تواضع نگاهی متفاوت شود.
1-عیون الحکم و المواعظ(لیثی) ص 115 ، ح 2555
امیرمؤمنان علی(علیه السلام)
«سُوءُ الظَّنِ یُفْسِدُ الامُورَ وَ یَبْعَثُ عَلَی الشُّرُورِ»(1)
«سوءظن کارها را به فساد می کشد و سبب انواع شر می شود»
سوءظن و شک میوه فضاهای تاریک و مبهم هستند که وقتی برطرف نشوند، طبیعتاً مشکلآفرین و دردسرساز خواهند شد و برای رفع اینگونه مشکل لازم است هم ما و هم همسرمان پاسخگوی سوالات پیش آمده باشیم و نگذاریم فضای اعتماد و آرامش خانواده به فضائی آسیبپذیر و پرتنش تبدیل شود.
پاورقی
1-غررالحکم، جلد 4، صفحه 132
یکی از فرقهای انسان تربیت شده و انسان تربیت نشده در این است که شخص بی قید و بند هر چیزی به ذهنش میرسد را میگوید و هر رفتاری که دوست داشته باشد را انجام میدهد و مراعات حال و شأن و شخصیت مردم و اطرافیانش اهمیّتی برای او ندارد.
کشمکش و مجادله ما در خانه با همسرمان بر روی مسائل پیش پا افتاده و بیاهمیّت زندگی هم نشانی از روحیه و شخصیت سبک و تربیت نشده ما میدهد و حکایت از این مسأله دارد که ما هنوز موفق نشدهایم گفتار و رفتار خودمان را در مقابل اتفاقات و عکسالعملهایی که ممکن است در خانه توسط همسرمان رخ دهد و مطابق میل ما نیست، کنترل کنیم و مدیریت شده جلو برویم.
وقتی توانستیم خودمان را تربیت کنیم و با اخلاق خوب امور خانه را مدیریت کنیم، طبیعتاً این اتفاق بر روی همسرمان تأثیر خواهد گذاشت و او هم به مرور زمان اخلاقش تغییر خواهد کرد و شاید منظور کلام امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام) بیشتر برایمان معنا بدهد که فرمودند
«مَن حَسُنَت خَلیقَتُهُ طابَت عِشرَتُهُ»(1)
«هر کس خوش اخلاق باشد، زندگی اش پاکیزه و گوارا می گردد»
پاورقی
1-تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 255 ، ح 5378
هر انسانی شخصیت و روحیاتی دارد که اگر ما بتوانیم خصوصیات شخصیتی و روانی آن شخص را پیدا کنیم و برخوردمان را متناسب با روحیات او پایهریزی کنیم به موفقیت و بازخورد خیلی خوبی در تعامل و معاشرت خواهیم رسید.
جدای از شخصیت و روحیات هر انسان که به صورت جزئی در هر فرد وجود دارد ما باید بدانیم اصلیترین تفاوت و تمایز انسانها در زن بودن و مرد بودن آنهاست، و ما با دانستن تنها یکسری از اطلاعات کلی و همهگیر که در مورد مردان زنان وجود دارد میتوانیم به تعامل و معاشرت قابل قبول و با کمترین مسألهای مخصوصاً در زیر سقف خانه و با همسرمان دست پیدا کنیم.
مثلاً در روایتی از امیرالمؤمنین در مورد روحیه زنان اینگونه نقل شده است که حضرت فرمودند:
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
«إنَّ المَرأَةَ رَیحانَةٌ و لَیسَت بِقَهرَماَنةٍ»(1)
«زن گل است و لطیف ، نه کارگزار و دلیر»
پاورقی
1-نهجالبلاغه،صفحه305
بیشترین نیاز و کاملترین درمان گاهی اوقات تنها در گوش کردن و پای درد دل همسرمان نشستن است.
ما نباید اینگونه فکر کنیم که همیشه قرار است نظر بدهیم و همیشه قرار است با جوابهای منطقی و به حقّمان اختلافات را حل و صدای مخالف همسرمان را ساکت کنیم.
پای درد دل همسرمان نشستن و گوش دادن و مدارا کردن و چیزی نگفتن حتّی اگر حرف ناحقّ و غیرمنطقی میزند، بدون اینکه بخواهیم جواب بدهیم و یا نظری داشته باشیم در بیشتر موراد به خودی خود کلید خروج از مشکلات و درمان خیلی از اختلافات است.
رسول اکرم(صلی الله علیه وآله)
«من أعطی حظّه من الرّفق فقد أعطی حظّه من خیر الدّنیا و الآخرة»(1)
هر کس را که بهره ای از مدارا داده اند، بدون شک بهره اش را از خیر دنیا و آخرت داده اند.
نهجالفصاحه،صفحه738
نظافت و پاکیزگی خانه نماد و پیامآور یک خانم خانهدار و یک بانوی خانواده دوست و مسؤلیّتپذیر است.
یکی از مهمترین دلایلی که باعث میشود یک محیط برای انسان آرامشبخش باشد و حال و هوای آسودگی پیدا کند تمیزی و نظافت حاکم بر آن محیط است و در مقابل هم کثیفی و بی نظمی حاکم بر خانه اصلیترین علّت پنهان برای ایجاد اضطراب و تشویش خاطر در همسرمان است.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهاله)
«إِنَّ اللّهَ تَعالی جَمیلٌ یُحِبُّ الجَمالَ، سَخیٌّ یُحِبُّ السَّخاءَ، نَظیفٌ یُحِبُّ النَّظافَةَ»(1)
«خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد.»
پاورقی
1-نهج الفصاحه ص293 ، ح 690
درست است که حرف حق، حق است و باید گفته شود ولی اینگونه هم نیست که همیشه به صلاح ما باشد و گاهی باید برای بدتر نشدن اوضاع کوتاه بیاییم ، مخصوصاً در زندگی مشترک
زندگی مشترک و جمع خانه ما بیشتر از آن که محل اثبات حقانیّت و اقتدار ما باشد، باید محل مدارا و سازگاری ما باشد.
گاهی اوقات همسرمان عصبانیست و فقط میخواهد خودش را خالی کند و عصبانیّت دلیلی شده که ذهنش هم برای فهمیدن اشتباهاتش درست کار نکند و اگر در آن لحظه ما مدارا نکنیم و شروع کنیم به جواب پس دادن به احتمال زیاد عصبانیّت او هم بیشتر و بیشتر شده و باعث شود در نهایت اتفاقاتی رقم بخورد که به صلاح زندگی مشترک ما نباشد.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
«إنَّ اللّهَ إذا أحَبَّ أهلَ بَیتٍ أدخَلَ عَلَیهِمُ الرِّفقَ»(1)
«هر گاه خداوند ، خانواده ای را دوست بدارد ، مدارا و ملایمت را وارد آن خانواده می کند»
پاورقی
1-کنز العمّال : ج ٣ ص ٥٢
قهر کردن و به لجبازی رفتنمان برای همسرمان هر چند روش پسندیدهای نیست ولی به صورت کوتاه مدّتش از جمله روشهای اولیه و پرخطری است که میشود از آن برای به کرسی نشاندن خواستههایمان استفاده کنیم.
امّا باید به این نکته هم دقت داشته باشیم که قبول خطر قهرکرن و انجام رفتارهای مغایر با صمیمیّت برای به کرسی نشاندن خواستههایمان، شاید ما را به اهدافمان برساند، ولی محبّت زداست و شاید رزوی برای همیشه بی جواب بماند و باید از روشها و سیاستهای دیگری استفاده کنیم.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
«هر دو مسلمانی که از یکدیگر قهر کنند و سه روز بر آن حال بمانند و با هم آشتی نکنند از اسلام بیرون روند و میان آنها پیوند و دوستی دینی نخواهد بود. پس هر کدام که به (اصلاح رابطه و) سخن گفتن پیشی گیرد او در روز حساب زودتر به بهشت میرود»
کافی، ج 2، ص 345
زندگی مشترک هم محّل خوشی و آسودگی است و هم میتواند به راحتی به محّلی برای ناراحتی و علّتی برای پریشانی ما تبدیل شود.
خوشی و آسودگی در زندگی با آراستگی ما به روحیه بخشش و گذشت و نادیده گرفتن اشتباهات همسرمان رقم میخورد و در مقابل لجبازی و کوتاه نیامدن هم به راحتی فضای خانه را برای ما به فضایی پر از ناراحتی و پریشانی تبدیل خواهد کرد.
امام صادق(علیهلسلام)
«فی قَولِهِ تَعالی: (فَاصفَحِ الصَّفحَ الجَمیلَ) ـ : عَفوٌ مِن غَیرِ عُقوبَةٍ و َلا تَعنیفٍ وَ لا عَتبٍ؛»(1)
«درباره آیه «پس گذشت کن گذشتی زیبا...» فرمودند: مقصود، گذشت بدون مجازات و تندی و سرزنش است»
پاورقی
1-اعلام الدین ص307
عمده هویّت و تمام ارزش و شادابی حاکم بر زندگی ما به آن سلامت روحی و مراعات آن ارزشهای اخلاقی و معنوی که باید در وجود هر انسانی باشد و نبودش در مرحله اول خود انسان و در مرحله دوم اطرافیان انسان را به پستی خواهد رساند، بر میگردد.
در هر خدمت و هر محبّت و احترامی که بین ما و همسرمان جاری است هیچگاه نباید حضور و نظارت پروردگار متعال را نادیده بگیریم و هیچگاه نباید از چهارچوب بندگی یگانه خداوند مهربان خارج شویم.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
«اُذکُرُوا اللّه ذِکرا خالِصا تَحیَوابِهِ أَفضَلَ الحَیاةِ و َتَسلُکوا بِهِ طُرُقَ النَّجاةِ»(1)
«خدا را خالصانه یاد کنید تا بهترین زندگی را داشته باشید و با آن راه نجات و رستگاری را به پیمایید.»
پاورقی
1-بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص39، ح 16
بیشترین لذّت و خاطرات زندگی را لذّت بردن از همان داشتهها و مدیریت امورمان با توجّه به همان داشتههای در دستمان شکل میدهد.
اینکه بلد باشیم چکونه خرج کنیم و برای چه خرج کنیم و با کمترین داشته بهترین لحظات را برای خود و همسرمان رقم بزنیم شاید همان هنر و همان رشد و تجربهای باشد که باعث میشود افراد متأهل و کسانی که زندگی کردن را یاد گرفتهاند همیشه با نگاهی از بالا به پایین به مجردها و الکی خوشها نگاه کنند.
امّا در مقابل افراد متأهلی هم هستند که خود را به هنر مدیریت و قناعت نیاراستهاند و ایّامشان را در سودای ثروت و امکانات بیشتر سپری میکنند و همین خیالبافی باعث میشود نتوانند ثروت و امکانات در دستشان را ببیند و این اتفاق برای آنها افیونی شده است که زندگیشان را به قهقری برده است.
امام سجاد(علیهالسلام)
«رَأْیْتُ الْخَیْرَ کُلَّهُ قَدِ اجْتَمَعَ فِی قَطْعِ الطَّمَعِ عَمّا فِی أیْدِی النّاسِ»(1)
«تمام خیرات و خوبی های دنیا و آخرت را در چشم پوشی و قطع طَمَع از زندگی و اموال دیگران می بینم»
پاورقی
1-الکافی، جلد 2، صفحه 320
توان عذرخواهی کردن با تمام خوبیهایش همیشه و همه جا کاربرد ندارد و گاهی اوقات مایه شرمندگی خواهد بود مخصوصاً وقتی برای دیگران ثابت شده است که دیگر ما ارادهای برای تغییر نداریم و صرفاً به گفتن جمله ببخشید عادت کردهایم.
اصلاح عملکرد و با زبان عمل جلو رفتن و حرف زدن همیشه بهترین گزینه است و دقیقاً همان چیزی است که نه تنها اعتماد و نگاه همسرمان را نسبت به ما عوض خواهد کرد بلکه بالاتر از آن از ما شخصیّتی پر صلابت و متین خواهد ساخت.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
«الاستِغناءُ عَنِ العُذرِ أعَزُّ مِنَ الصِّدقِ بِهِ»(1)
«نیاز نیافتن به پوزش خواهی، عزّت بخشتر از پوزش خواهی موجّه است»
پاورقی
1-نهج البلاغة، الحکمة ۳۲۹
زندگیهای آپارتمانی و خانههای جعبه کبریتی مخصوصاً وقتی به صورت انبوه و در کنار هم ساخته میشوند، دیدن آفتاب و نظاره کردن غروب و طلوع خورشید در افق را برای ساکنان خود به یک آرزو تبدیل میکنند و برای خانوادههایی که به صورت بلند مدّت در آنها زندگی میکنند، ارمغانی جز افسردگی و بیحالی ندارند.
امّا در این میان و با وجود همه این مشکلات باید زندگی کرد و باید شاد بود و باید نفس کشید.
ورزش کردن و داشتن تحرّک بدنی به راحتی میتواند قسمت زیاد و قابل توجّهی از مشکلات روحی و روانی ما را کاهش دهد و طبیعتاً روابط بین ما و همسرمان را در زیر سقف اینچنین خانههایی را بهبود ببخشد.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
«اِلهَوا وَالعَبوا فَإِنِی أکرَهُ أن یُری فی دینِکُم غِلظَةً»(1)
«سرگرمی داشته باشید و تفریح کنید؛ چرا که خوش نمی دارم در دین شما درشتی و سختی دیده شود»
شُعب الإیمان : ج 5 ص 247 ح 6542
خودسازی و پایین آوردن توقّعات و خواستههایمان از زندگی و هماهنگ کردن آن خواستهها در مرحله اول با توجّه به نیازهایمان و در مرحله دوم با توجّه به درآمدمان اصلیترین سیاستی است که باید در زندگی کردن و زندگی ساختن بلد باشیم.
به کنج قناعت گرت راه نیست
ز دیوانگان همی رهنمائی طلب
امام سجاد(علیهالسلام)
«رَأْیْتُ الْخَیْرَ کُلَّهُ قَدِ اجْتَمَعَ فِی قَطْعِ الطَّمَعِ عَمّا فِی أیْدِی النّاسِ»(1)
«تمام خیرات و خوبی های دنیا و آخرت را در چشم پوشی و قطع طَمَع از زندگی و اموال دیگران می بینم»
پاورقی
1-الکافی، جلد 2، صفحه 320
بدون رعایت اخلاق و بدون رعایت احترام دیگران هیچوقت نباید انتظار داشته باشیم که مورد احترام و پذیرش دیگران قرار بگیریم.
البته ممکن است دیگران از روی بزرگواری و آگاهی ما را مورد احترام و عنایت خود قرار بدهند، ولی این مسأله که ما هم باید برای رسیدن به یک موقعیت اجتماعی خوب دقّت عمل داشته باشیم و احترام و شأن دیگران راحفظ کنیم تغییر پیدا نمیکند.
از جمله کسانی که ما همیشه باید مراقبشان باشیم تا روابطمان حفظ شود نزدیکان و خانواده همسرمان است که حفظ سلامت و کیفیّت این رابطه به شدّت نیازمند اعمال ظرافت و لطافتهایی هنرمندانه در گفتار و رفتارمان است.
امام صادق(علیهالسلام)
«واعْلَمِی أَنَّ الشَّابَّ الْحَسَنَ الْخُلُقِ مِفْتَاحٌ لِلْخَیْرِ، مِغْلَاقٌ لِلشَّرِّ، وَ أَنَّ الشَّابَّ الشَّحِیحَ الْخُلُقِ مِغْلَاقٌ لِلْخَیْرِ مِفْتَاحٌ لِلشَّر»(1)
«آگاه باش که جوان خوش اخلاق، کلید خیر و قفل شر است و جوان بداخلاق قفل خیر و کلید شر است.»
پاورقی
1-امالی (طوسی) ص 302، ح 598
زندگی مشترک و همزیستی با همسرمان با همه بگو مگوها و ناراحتیهایی که دارد، نمیتوان گفت خالی از زیباییها و خوبیهاست.
گاهی اوقات تنها با یک هدیه و تحت تاثیر قرار دادن همسرمان به راحتی میتوانیم فضای سرد به جا مانده از بگومگوها و ناراحتیها را به فضای گرم محبّت و صمیمیت تغییر دهیم.
جانی ست مرا هدیه، منمای چنان رویم
کاندازه من نبود، تعظیم جمال تو
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
«تَهادَوا تَحابُّوا ، تَهادُوا فإنَّها تَذهَبُ بِالضَّغائنِ»(1)
«به یکدیگر هدیه دهید، تانسبت به همدیگر با محبت شوید. به یکدیگر هدیه دهید؛ زیرا هدیه کینه ها را می برد»
پاورقی
1-الکافی : 5/144/14.
زیبایی و علّت موفقیّت تمام کارهای گروهی چه در ورزش چه در سازمانها و چه در خانواده هماهنگی و همصدا بودن افراد آن مجموعه برای رسیدن به یک هدف واحد است.
هماهنگی و همصدایی هر دو ویژگیهایی هستند که بودنشان برای رسیدن به قلّههای بلند موفقیت، مخصوصاً در زیر سقف خانه و بین زن و شوهر الزامیست.
در خانه اگر تعادلی نیست
باغیست که اندر آن گلی نیست
رسولاکرم(صلیاللهعلیهاله)
«إنَّ اللّه یُحِبُّ الرِّفقَ وَ یُعینُ عَلَیهِ»(1)
«خداوند مدارا را دوست دارد و انسان را بر انجام آن یاری می کند»
پاورقی
1-کافی(ط-الاسلامیه) ج2، ص120، ح12
وضع مالی خوب و روزی فراوان مثل میوههای یک درخت است که اگر قرار باشد وقت رسیدن میوهها و آبدار شدن آنها کسی میوهها را نچیند، سرنوشتی جز افتادن از درخت و سیاه شدن ندارند.
خدمت به خانواده و فراهم کردن عاقلانه و منطقی نیازهای اهل خانه مسئولیتی است بر دوش مرد خانه که باید مدیریت شده و با برنامه تأمین کننده نیازهای خانواده خود باشد و از خساست و جمع کردن غیر عاقلانه پولهایش دوری کند.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
«از ما نیست کسی که وسعت زندگی به او داده شود{وضعش خوب شود} و او بر خانواده اش سخت بگیرد»
پاورقی
1-مستدرک ج ۲ ص ۶۴۳