أمیر المؤمنین علی (علیه السلام)
«توقوا الذنوب فما من بلیة و لا نقص رزق الا بذنب، حتى الخدش و الکبوة »(1)
«از گناهان دوری کنید چرا که هیچ حادثه ای پیش نمی آید وروزی انسان کم نمیشود مگر به خاطر گناهانش؛ حتی خراشیده شدن صورت، افتادن ویا ناراحتی»
ترجمه لغات
1-وِقَایَة نگهداشتن چیزى است که زیان و ضرر مىرساند تَقْوَى- انسان نفس و جان خود را از آنچه که بیمناک از آن است نگهدارد، این حقیقت معنى تقوا است سپس گاهى خود خوف و ترس تَقْوَى نامیده شده. (2)
2-کَبَا- کَبْواً و کُبُوّاً [کبو] لوجههِ: از روى بر زمین افتاد(3)
3-خَدَشَ- خَدْشاً هُ:آن چیز را پاره کرد، خراشانید.(4)
توضیح
واقعیت این است که ما فکر میکنیم مشکلات و مریضی ها در زندگی ما یک امر عادی است واینطور تصوّر میکنیم که مگر میشود کسی مریض نشود ویا به مشکلات ومصیبتی گرفتار نشود؟
به صورت اجمالی برای انسانهایی مثل من که دستشان از سیروسلوک، خودسازی وتزکیه نفس کوتاه است باید بگوییم که بله، میشود.
مخاطب امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)در حدیث شریف آدم هایی مثل من هستند که از هر حادثه ای ناراحت وپریشان میشوند ویا با کم وزیاد شدن روزیشان حال وهوایشان هم تغییر میکند؛ در واقع حضرت با این فرمایش میخواهند امثال مرا که در دینداری مثل کودکانی هستیم که با کوچکترین تغییر وتحول تحت تأثیر قرار میگیریم راتربیت کنند ومتوجه مراقبه ومحاسبه اعمالمان کنند وبه صورت غیر مستقیم به ما بگوینند که اگر از بلاها ومصیبتها ناراحتی، پس بدان که هنوز گناهکاری واین اثر گناهان تو است وباید توبه واستغفار کنی.
«اللهم اِغفِرلی الذُنوبَ الَّتی تغیِّر النِعَم»
«پروردگارا بیامرز گناهانی را که باعث تغییر در نعمتهایم میشود» فرازی از دعای کمیل
توبه واستغفار از گناهان حداقل دو فایده دارد:
1-شروع کردن بندگی خدا
2-به برکت توبه واستقامت در راه بندگی خدا برطرف شدن مشکلاتی که ذهن ما رو به خودش مشغول کرده ویا فهمیدن حکمت این مشکلات وراضی شدن به آنها.
شاید این سؤال برای شما پیش بیاید که چرا حدیث را اینگونه شرح دادیم؟
باید عرض کنم که اگر بخواهیم به صورت جامعتر ومانع تری بحث مشکلات ومصائب زندگی را مطرح کنیم باید به این نکته توجه داشته باشیم که این بحث یک بحث نسبی است ونسبت به مقامات و طبقات افراد متفاوت است به طوری که در هیچ طبقه ای از انسانها ودر هیچ مقامی از مقامات انسانی عین و نفس مشکلات ومصیبتها تمامی ندارد بلکه این جهانبینی و بینش افراد است که تعیین میکند مشکل چیست ومصیبت کدام است!
مثلاً بعد از واقعه کربلا ما میبینیم، حضرت زینب(سلام الله علیها) درباره حوادث کربلا میگویند که«من چیزی جز زیبایی ندیدم» یا اینکه خود ابا عبدالله الحسین(علیه السلام) طبق نقل تاریخ هر لحظه که به شهادت نزدیکتر میشدند چهره مبارکشان برافروحته تر میشد؛ درحالی که این حوادث در نگاه افراد بیچاره ای مثل بنده جز مشکلات ومصیبت چیز دیگری نیست.
امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)
«بلاها براى ظالم تأدیب است، و براى مؤمنان امتحان، و براى پیامبران درجه، و براى اولیاء کرامت و مقام است»(۵)
پاورقی
1-سفینة البحار، نویسنده: قمى، عباس، ج3، ص:218 ، مکان چاپ: قم،سال چاپ: 1414ق
2-ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، ج4، ص: 480
3-فرهنگ ابجدى، متن، ص: 718
4- همان،ص: 357
۵-برگزیده تفسیر نمونه صفحه345
۶-مطالعه بیشتر در مورد فلسفه مشکلات
کاش جزء اون دسته بودم که بلاها براشون حکم ارتقا درجه رو داشت اما باید همش دعا کنم جز دسته اول نباشم
تشکر بابت نظرتون
ان شائالله که ما هم راه بدهند