آتش با آتش خاموش نمی شود:
از اتفاقاتی که در زندگی انسانها رخ میدهد، اختلاف نظر و اصطکاک در بعضی مسائل است. زندگی مشترک نیز، گاهی محل بروز دعوا و اختلاف بر سر بعضی موضوعات است. معمولا در این مواقع، صدای دو طرف، بلند شده و زن و مرد هر کدام به دنبال اثبات نظر خودشان هستند. وقتی شعله های اختلاف بالا میگیرد، بنا به فرموده امام علی علیه السلام کینه های قدیمی همچون خاکستر زیر آتش شروع به فوران می کنند «الغَضَبُ یُثِیرُ کَوامِنَ الحِقدِ.»1. در حدیثی از حضرت امام صادق علیه السلام آمده که وقتی کسی غضب می کند کلید های شر و بدی را بدست می گیرد« الغَضَبُ مِفتاحُ کُلِّ شَر»2. در این حالت، عقل به شدت، در برابر قوه های نفسانی مغلوب شده و نمی توان انتظار داشت، طرفین حرف های عادی بزنند و رفتارهای عاقلانه از خود بروز دهند .

پس راه چیست ؟ بهترین کار این است که، اولا زن و مرد یا یکی از آن دو، قبل از اینکه کار به جاهای باریک بکشد خونسردی خود را حفظ کنند و اجازه ندهند تنش و اختلاف، بیشتر شود . در سفارشی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به امیر المومنین علیه السلام اینگونه آمده : «یا علیُّ، لاتَغضَب‏»3یعنی یا علی غضب نکن، زیرا اگر انسان از اول وارد این وادی نشود، برای برون رفت دنبال راه نمی گردد . در حالت طبیعی، معمولا انسان ها توجه ندارند که ادامه یافتن اختلاف، باعث شدید شدن واکنش ها و عمیق شدن ناراحتی ها می شود به همین دلیل آنها باز به رفتار خود ادامه داده و حتی کار را به ضرب و جرح می کشانند زیرا به این نکته توجه نمی کنند که خاموش کردن آتش به وسیله آتش دیگری ممکن نیست بلکه برای خاموش کردن آتش، باید از آب کمک جست .
اما راهکارهای مهم اهل بیت علیهم السلام که همچون آبی بر شعله های خشم و غضب است :
1: تغییر حالت فیزیکی : در روایتی از پیامبر اکرم آمده که به هنگام غضب باید تغییر وضعیت فیزیکی داد :«إذا غَضِبَ أحَدُکم وهو قائمٌ فَلْیَجلِسْ، فإن ذَهَبَ عَنهُ الغَضَبُ وإلّا فَلیَضطَجِعْ»4 یعنی هنگامی که عصبانی شدی، اگر ایستاده ای بنشین، پس اگر عصبانیت برطرف نشد دراز بکش. این روایت، بیانگر این است که یکی از راهکارهای پایین آوردن شعله خشم تغییر وضعیت فیزیکی است.
  2: راه دوم، تعقل و تفکر است. در روایتی شریف، از پیامبر اکرم اینگونه آمده است : «فإذا غَضِبتَ فَاقعُدْ وتَفَکَّرْ فی قُدرَةِ الرَّبِّ علَى العِبادِ وحِلمِهِ عَنهُم‏»5 یعنی هنگامی که عصبانی شدی، بنشین و در مورد قدرت خداوند و حلم و صبر او بر بندگانش فکرکن.
۳. وضو گرفتن. در روایتی از پیامبر اسلام آمده : «فإذا غَضِبَ أحَدُکم فَلْیَتَوَضَّأْ»6 یعنی هرگاه یکی از شما عصبانی شد وضو بگیرد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1: غرر الحکم: 2164
2: الکافی: ج2/ ص303
3: تحف العقول: ص 14
4: همان
5: الترغیب والترهیب: ج3/ ص450
6: همان ص 451

 

 

جز راست نباید گفت، هر راست نشاید گفت

یکی از پایه های مهم خوشبختی در زندگی مشترک، اصل صداقت و راستی در رفتار و گفتارهاست. زیرا دروغ گویی و چندرویی، موجب از بین رفتن اعتماد طرفین شده و با رخت بر بستن اعتماد میان دو نفر، ادامه همکاری آن دو نشدنی است. همان گونه که دوشریک کاری باید برای ادامه شراکت به همدیگر اطمینان و اعتماد داشته باشند. زن و مرد نیز، برای ادامه حیات زندگی مشترک، نیازمند اعتمادند. بزرگی گناه دروغ، آنقدر زیاد است که امیر المومنین علیه السلام آن را بزرگترین خطاها نزد خداوند دانسته اند : « أعظَمُ الخَطایا عندَ اللَّهِ اللِّسانُ الکَذوبُ»1 در کلام دیگری از ایشان راستگویی، به منزله سر ایمان معرفی شده  وزینت انسان، نامیده شده است :« الصِّدقُ رَأسُ الإیمانِ، وزَینُ الإنسانِ»2

اما این همه ماجرا نیست. در حدیثی از امیر المومنین علیه السلام اینگونه آمده:« لا تَکُ صادِقاً حتّى‏ تَکتُمَ بعضَ ما تَعلَم‏»3 یعنی انسان، صادق و راستگو حساب نمی شود مگر اینکه بعضی از چیزهایی که می داند را ابراز نکند. همچنین در کلام گهربار دیگری از امام علی علیه السلام صحبت کردن از همه آنچه می دانیم نشانه جهل و نادانی شمرده شده است :« لا تَتَکلَّمْ بکُلِّ ما تَعلَمُ، فَکَفى‏ بذلکَ جَهلا »4 منظور و مراد حضرت در این دو روایت این است که انسان نباید هرچه می داند را نیز بیان کند زیرا بیان کردن اموری که ربطی به طرف مقابل ندارد ممکن است مشکل ساز شود .

مثلا اگر مرد خانه در محیط کاری اش، با شخصی دچار اختلاف نظر شده آیا باید این اختلاف نظرش را به همسرش نیز بگوید ؟ منتقل کردن این اختلاف به خانه، شاید در وهله اول بی ضرر به نظر بیاید، ولی می تواند منشا کینه و کدورت بین خانواده های دو طرف شود یعنی این اختلاف نظر باعث شود همسر او با همسر آن شخص دچار کینه و کدورت شوند و اتفاقات دور از انتظاری رخ دهد . یا فرض کنید زن خانه به دوستش زنگ می زند و شوهردوستش گوشی را بر میدارد و می گوید که خانم مشغول کاری است و بعدا با شما تماس می گیرد در این جا این قضیه هیچ ارتباطی به شوهر خودش ندارد اما اگر آن را به شوهرش بگوید، شاید او زمینه سوظن داشته باشد و شروع به پرس و سوال از رابطه زن با شوهر دوستش کند و اگر زن، در این قضیه، کمی ناشیانه عمل کند، می تواند به سوظن او، بیشتر دامنه بزند . 

پس بنا بر مثال معروف «جز راست نباید گفت ، هر راست نشاید گفت »باید صادقانه و سنجیده سخن گفت و لازم نیست اموری که ارتباطی به اعضای خانواده ندارد، در خانه گفته شود و اسباب مشکلات بعدی گردد.

__________________________________________________________________________________________

1 : المحجّةالبیضاء: 5/ 243

2: غرر الحکم: 1993

3: بحار الأنوار: ج78/ ص9

4: غرر الحکم: 10187

 

زندگی یک حرکت است

زندگی مشترک یک حرکت هماهنگ است، یعنی زن و مرد باید در این حرکت با تدبیر و هماهنگی حرکت کنند تا برای نیل به مقصود و حرکتی شیرین و دلپذیر کمترین هزینه را پرداخت کنند.

اختلاف و دعوا بین زوجین یکی از پیش آمد های طبیعی زندگی مشترک یا بهتر بگوییم هر زندگی جمعی است زیرا انسان‌ها نگاه و سلایق مختلفی دارند و بر اثر همین تفاوت های درونی در عملکرد هم مختلف می شوند.

با شروع یک اختلاف هر یک از طرفین  به طور طبیعی سعی می کند دلایلی اقامه کند تا خودش را غالب و طرف مقابل را مغلوب کند، این کار اولین راه برای پایان دادن به یک اختلاف است.

البته این روش در جایی کاربرد دارد که دو نکته لحاظ شود:

اول: یکی از زوجین می تواند حق را اثبات کند یعنی واقعا بر مشکل آگاه است و تجزیه و تحلیل درستی پیرامون آن دارد

دوم: هردو از لحاظ روانی این قدرت را دارند که این سخن را قبول کنند و از موضع خود کوتاه بیایند.

اما گاهی این گونه نیست یعنی یکی از دو طرف بر سخن خود پافشاری می کند و طرف مقابل هرچه دلیل می آورد نمی تواند موضع او را تغییر دهد در این شرایط جدال و فضای سنگینی ایجاد شده که آثار آن در فرموده امام هادی علیه السلام اینگونه است:

«جدال می تواند دوستی های قدیمی را نابود و پیوندهای محکم را از هم بگسلاند»۱. 

کوتاه آمدن بهترین راه است

پس بهترین راه کوتاه آمدن است، زیرا ادامه مسیر با اتنخاب راه جدال، ماشین زندگی را به دره های هولناک قهر و جدایی نزدیک می کند، در مقابل با کوتاه آمدن  اگرچه یک حق پایمال می شود ولی حفظ کیان خانواده حق بزرگتری است که برای حفظ آن لازم است از بعضی حقوق کوچکتر چشم پوشی کرد.

نباید خطوط قرمز را نادیده گرفت

البته در کوتاه آمدن باید خطوط قرمز را نیز در نظر داشت زیرا نادیده گرفتن برخی حقوق به معنای از دست دادن مصلحت های بزرگ است. مثلا اگر مردی با حجاب زنش مشکل دارد، زن نمی تواند از حق حجاب خود کوتاه بیاید زیرا حجاب یک خط قرمز است و عبور از آن مساوی با دست برداشتن از حکم مسلم اسلام است. لذا در این موارد باید از مشاوره یا راهکار های دیگری کمک گرفت. 

پاورقی

 1- أعلام الدین،31

#مصرف_گرایی در #پوشاک و #کیف 
اولا به معنای واقعی #اسراف و بنابراین حرام است .
دوما موجب #فشارهای_ناجوانمردانه به سرپرست خانواده است.
سوما به دلیل ساختار پلاستیکی اغلب آنها به #طبیعت هم آسیب های جدی وارد می کند .

#توسل به اهلبیت علیهم السلام از #سرمایه های بزرگ شیعه است . از این دارایی برای #حل_مشکلات زندگی غافل نشوید .

گناهانی همچون #بی_عفتی، #حرام_خواری و #ظلم به دیگران #آلودگی های فوق العاده ای ایجاد می کند و #اثرات_مخربی بر #زندگی_مشترک دارد.

بی تفاوت نباشیم . بعضی گره های زندگی مشترک با گره گشایی از دیگران باز می شوند . #گرهـگشایی #انسانیت #راهکارـحلـمشکلات

گاهی انسان زنده، اسیر اجسام بی جان می شود . #اسارت_طلا می تواند سرچشمه 

#بگومگو،

 پایمال کردن #حق_شوهر،

#بداخلاقی 

و حتی #جدایی شود .

#پوشش های نامناسب شاید راحت تر و حتی به نظر زیباتر بیایند اما #کانون_خانواده را در معرض #آسیب های شدیدی قرار می دهند