امام باقر(علیه السلام)
«قَالَ لِبَعْضِ شِیعَتِهِ بَلِّغْ مَنْ لَقِیتَ مِنْ مَوَالِینَا عَنَّا السَّلَامَ وَ قُلْ لَهُمْ إِنِّی‏ لَا أُغْنِی‏ عَنْکُمْ‏ مِنَ‏ اللَّهِ‏ شَیْئاً إِلَّا بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَادٍ فَاحْفَظُوا أَلْسِنَتَکُمْ وَ کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ وَ عَلَیْکُمْ بِالصَّبْرِ وَ الصَّلَاةِ فَإِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ»(1)
امام باقر(علیه السلام) به یکی از شیعیان فرمودند:سلام ما را به دوستان ما برسان وبه آنها بگو که من از طرف خداوند سودی به حال شما ندارم وشما را بی نیاز نمیکنم مگر به ورع واجتهادشما(احتمالاً منظوردانستن احکام دینی به قدر کفایت باشد)پس مراقب دست وزبان خود باشید، وهمچنین بر شما باد صبر ونماز که خداوند با صابران است»
باید اعتراف کنم که این حدیث شریف یکی از زیباترین وکامل ترین احادیثی در باب معرفت نفس وخودسازی است که تا بحال روزی شده ودیده ام، چرا که در این حدیث شریف حضرت در کوتاه ترین جمله بزرگترین موانع وشبهات دینی ومعرفتی شیعیان را مطرح میکنند.
1-در فراز اول حدیث وقتی حضرت میگویند که ما به حال شما سودی نداریم مگر بواسطه ورعی که دارید، در واقع خارج میکند توقع شفاعت از اهل بیت(علیهم السلام)را برای کسانی که ورع(3-2) ندارند
2-در فراز دوم حدیث وقتی از اجتهاد سخن میگویند، خارج میکند کسانی را که بدون اطلاع داشتن از احکام شرعی مورد نیاز ولازم خود ویا شاید نداشتن فهم واجتهاد مذهبی لازم، توقع شفاعت(4) را داشته باشند
3-در فراز سوم با توصیه به مراقبت از افعال دست وزبان خارج میکند کسانی را که اهل مشارطه ومراقبه ومحاسبه نیستند، چراکه حفظ دست وزبان از گناه تنها با مراقبه است که حاصل میشود
4-ودر فراز آخر حدیث کلید آخر را حضرت مطرح میکنند ونشانی از توحید ومقصد را میدهند ؛ «بر شما باد صبر ونماز که خداوند با صابران است»(5)
------------------------
پاورقی
1-مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج‏3، ص: 76 نویسنده:نوری، حسین بن محمد تقی‏، ناشر: مؤسسة آل البیت علیهم السلام‏،مکان چاپ: قم‏،سال چاپ: 1408 ق‏
2-امیرالمومنین(علی علیه السلام):«ألورع أساس التّقوی‏»« ورع اساس تقوا است»غرر الحکم و درر الکلم، ص: 59 نویسنده: تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمدناشر: دار الکتاب الإسلامی‏مکان چاپ: قم‏ سال چاپ: 1410 ق‏
3-صاحب تفسیر بیان المعانی می نویسد:

انسان متقی کسی است که از گناه بپرهیزد، اما بالاتر از مقام تقوا، ورع است، چون در مقام ورع نه تنها باید از گناهان اجتناب کرد، و عامل به واجبات بود، بلکه از شبهات و بلکه گاهی از کارهای حلال و مباحی که ممکن است مقدمه ای شود برای ورود به گناه، نیز باید اجتناب ورزید.

ملاحویش آل غازی عبدالقادر‏، بیان المعانی‏، ناشر مطبعة الترقی‏، مکان چاپ دمشق‏، سال چاپ 1382 ق، ج3، ص 55‏.
4-از متن حدیث بر میآید که مخاطب حضرت عموم مردم نیستند ومراد از شفاعت، دستگیری حضرت در مقامات مخصوصی از معرفت پروردگار است، واین با آوردن قید ورع واجتهاد وصبر وصلوة که در ادامه حدیث می آید کاملاً واضح است، چون حضرت میتوانست به جای ورع به تقوا وبه جای اجتهاد به همنشینی با عالم دینی توصیه کنند(محمد جواد فاضل تهرانی)
5-سوره مبارکه بقره آیه 153
6-مطالعه بیشتر در مورد مباحث خودسازی
www.islamquest.net/f