امیرالمؤمنین علی(علیهالسلام)
لَوِ اِعْتَبَرْتَ بِمَا أَضَعْتَ مِنْ مَاضِیَ عُمْرِکَ لَحَفِظْتَ مَا بَقِیَ(۱)
اگر از آنچه از عمر گذشتهات تباه کردهای پند میگرفتی بقیّۀ آنرا حفظ میکردی
وقتی به گذر عمرمان نگاه میکنیم با مجموعهای از فرصتها و موقعیتهایی رو برو میشویم که یادآوری آنان میتواند ما را از این جهت که قدرشان را دانستیم خوشحال و یا از این جهت که قدرشان را ندانستیم و از دستشان دادیم ناراحت کند و در حسرت فرو ببرد.
اگر انسان بتواند اینگونه به گذشته خود برگردد و محاسبه ایّام را داشته باشد و از پیروزیها و شکستهایش عبرت بگیرد و با کولهباری از تجربه و مراقبه برای تکرار نکردن اشتباهات گذشته بسوی آینده حرکت کند، بدون شک انسانی رو به رشد خواهد بود و مسیری پر از موفقیّت و برکّت در جلوی راه او باز خواهد شد.
امّا متاسفانه کسانی که اهل عبرت گرفتن و دوراندیشی باشند چه در زندگی شخصی و چه صحنههای سیاسی زیاد نیستند و بیشتر مردم مخصوصاً در صحنههای سیاسی و انتخابات بدون در نظر گرفتن سابقه اجرایی و توانمندی نامزدهای مجلس یا ریاستجمهوری صرفاً با شنیدن سخنانی که دوست دارند حتّی به دروغ برای حل مشکلات کشور بشنوند، به آنان اعتماد میکنند و رای میدهند.
امّا آنچه که باعث میشود ما در زندگی شخصی خود نگاه عبرتآموز از فراز و نشیبهای عمرمان نداشته باشیم نه این است که این نوع نگاه را انکار کنیم و یا قبول نداشته باشیم و یا اینکه اعتراف به شکستهایمان نکنیم، بلکه غلبه شهوات و طغیان حرص و طمع یا خشم نفرت در قلب ماست که قلب و عقل ما را تحت شعاع و چشم و گوش ما را کَر و کُور میکند تا به جایی که سخنان و نصیحتهای اطرافیان را هم نمیشنویم چه برسد به اینکه بخواهیم در یادآوری گذشته عمر خود و جریانات مشابه درسها و تجربیات خود را به میدان بیاوریم.
گر از آنچه از عمر کردی تباه | ترا بود زان عبرت و انتباه |
غنیمت شمردی تو آینده را | خریدی به فانی تو پاینده را |
حجت الاسلام حکیمی
۱-غرر الحکم و درر الکلم , جلد۱