🌸 امام صادق (علیه‌السلام)
🌸منْ ظَلَمَ مَظْلِمَةً أُخِذَ بِهَا فِی نَفْسِهِ أَوْ فِی مَالِهِ أَوْ فِی وُلْدِهِ(۱)
🌸 هر که ستم بکسی کند بهمان ستم گرفتار شود، در خودش باشد یا در مالش یا در فرزندش.

💬 ظالم به کسی می‌گویند که خود را به سپاس‌گزاری از نعمت‌های بی‌شمار الهی و مراعات تکالیف شرعی ملزم نمی‌داند و در برابر توانایی‌ها و استعدادهایش مسئولیتی ‏احساس نمی‌کند و از سویی حقوق دیگران را نیز پایمال می‌کند.(۲)

✍️ دنیای انسان‌ها و موجودات روی کره زمین دنیایی نیست که پروردگار آن را بدون حساب و کتاب خلق کرده باشد، بطوریکه هر کس به هر طریق و روشی که خواست زندگی کند و نسبت به عملکرد و تصمیماتی که می‌گیرد به هیچ‌کس پاسخگو نباشد و یا فرایند خلقت و چرخش دوران اجازه بدهد خاطیان و ظالمان به حال خود رها شوند.

✍️ظلم تعریف گسترده‌ای دارد و تمام گناهان و اشتباهات انسان را از کمترین غفلت از پروردگار(حق‌الله) که برابر می‌شود با شرک خفی که غفلتی برای اولیاء و انبیاست تا ارتکاب به گناهان کبیره و تجاوز به حقوق خود(حق‌النفس) و یا پایمال کردن حقوق دیگران(حق‌الناس) که طغیانی در سطح مردمی غیر از انبیاء و اولیاست را شامل می‌شود.

✍️حق‌الله، حق‌النفس، حق‌الناس که کمترین غفلت در ادای حقوق بندگی در هر سه عنوان برابر می‌شود با »ظلم« و هر کسی به هر اندازه‌ای در هر بخشی از این سه عنوان حق را رعایت نکند، این کوتاهی برایش پیامد و کفّاره‌ای خواهد داشت که در صورت توبه نکردن و اصلاح نکردن وضعیت، طبق بیان امام صادق(ع) آثار آن اشتباه و ناحق کردن حق در خودش یا فرزندانش و یا اموالش برخواهد گشت.

🍃 چو آتش برافروزی از بهر خلق
🍃 همان آتشت را به دامان کنند

✍️ البته ما انسان‌های غیرمعصوم و دور از وادی توحید همواره در معرض شرک، غفلت و پایمال کردن حقوق دیگران بصورت خواسته یا ناخواسته هستیم که با مراقبه و محاسبه و استغفار باید نفسمان را کنترل، غفلت‌هایمان را پوشش و روحمان را برای رسیدن به بهشت و خروج از تاریکی‌ها رشد دهیم.

✍️ حجت الاسلام حکیمی

📚 پاورقی
 ۱-اصول کافی، الجزء الثانی
۲- اخلاق اسلامی، مهدی علیزاده