خودخواهی و غرور مخصوصاً در مقابل راهنمایی و خیرخواهی عاقلانه نصیحت کننده‌ای‌ از جنس مهربانی به مانند والدینمان و یا از جنس تجربه و حکمت به مانند عالمان حقیقی دینیمان، باعث زرد شدن برگ‌های سبز زندگیمان در این دنیا و پشیمانی و حسرتی جان‌کاه بعد از مرگ و در عالم آخرت برای ما خواهد شد.

امیرالمؤمنین‌علی_{(‌علیه‌السلام)}
«فَاِنَّ مَعْصِیَةَ النّاصِحِ الشَّفیقِ الْعالِمِ الْمُجَرِّبِ تُوْرِثُ الْحَسْرَةَ وَ تُعْقِبُ النَّدامَةَ»₍₁₎
«نافرمانی نصیحت کننده و خیرخواه مهربان، عالم با تجربه و کاردان حسرت و پشیمانی به دنبال دارد»
پاورقی
1-نهج البلاغه ، خطبه 35

آماده نگه داشتن ذهن برای دیدن آیات و نشانه‌های قدرت خداوند و یا عبرت گرفتن از سرگذشت اطرافیان و یا گذشتگان و یا توجّه و درس گرفتن از همین اتفاقات روزمره زندگی که هر روز با آن سروکار داریم، نه تنها می‌تواند یکی از بهترین و برترین عبادات را برای ما رقم بزند، بلکه به مرور زمان از ما انسانی عالم و آگاه و حکیم خواهد ساخت.

رسول‌اکرم_{(صلی‌اللّه‌علیه‌و‌اله)}
«فِکْرُ ساعَةٍ خَیرٌ مِنْ عِبادَةِ سَنَةٍ»₍₁₎
«یک ساعت فکر کردن از یک سال عبادت بهتر است»

«عن الحسن الصیقل قال : ساءلت اباعبداللّه علیه السّلام عمّا یروی النّاس اءنّ تفکُّرَ ساعةٍ خَیْرٌ مِنْ قیامِ لیلةٍ ، قُلت : کیفَ یَتَفَکَّر ؟ قال : یَمرُّ بالْخَربَةِ اءو بالدّارِ فَیَقولُ : اءین ساکنوکَ ، اءین بانوکَ ، ما لکَ لا تَتَکَلَّمین»₍₂₎
حسن صقیل گفت : از امام صادق علیه السّلام پرسیدم : منظور از روایتی که می گوید : یک ساعت تفکر ، از یک شب عبادت بهتر است چیست ؟ و چگونه باید تفکّر کرد ؟
امام در پاسخ فرمود : هنگامی که از کنار ویرانه ، یا خانه مخروبه‌ای می گذرید ، خطاب به آن بگوید : ساکنان تو کجا رفتند ؟
بنیانگذارانت چه شدند ؟ چرا سخن نمی گویی ؟

پاورقی
1-بحار الانوار، ج 6، ص 133
2-اصول کافی ، ج 2، ص 55، ح 4

نباید به خودمان دروغ بگوییم و باید با خودمان صادق باشیم؛ تا زمانی‌که فکر آدم دنبال هوا و هوس و رسیدن به شهوات نفسانی‌اش است فرصتی برای بهره‌مندی و تنعم از سفره علم و حکمتی که پروردگار عالم در خلقت پهن کرده است نخواهد داشت.

زمانی ذهن انسان به حکمت و دلش به صداقت و معارف راه پیدا خواهد کرد که وابستگی و مشغولیت ذهنی او نسبت به هوا و هوس‌ها و شهواتش کم شود و در نهایت زائل شود.

امیرالمؤمنین علی_{(علیه السلام)}
«إِذَا مُلِئَ الْبَطْنُ مِنَ الْمُبَاحِ عَمِیَ الْقَلْبُ عَنِ الصَّلَاح‏»₍₁₎
«زمانیکه شکم از خوراکی‌های مباح انباشته گردد، دل از دیدن خیر و صلاح کور می‌شود»

دیدن خیر و صلاح و دور اندیشی در امور از جمله کارهایی است که بیشتر از افرادی که سنی از آنها گذشته و دارای تجربه زیادی هستند انتظار می‌رود.

اینگونه افراد به خاطر عمر بالایی که در دنیا کرده‌اند و تلخ و شیرین‌هایی که تجربه کرده‌اند می‌توانند سخنان و نصیحت‌های خوبی برای گفتن داشته باشند.

ولی همیشه اینگونه نیست که تنها راه رسیدن به حکمت و دوراندیشی بالا بودن سن باشد، بلکه خوب خوردن و به اندازه خوردن و از طرفی شکم را به خوردنی‌ها و مزه‌های مختلف و متنوع غذاهای خوشمزه عادت ندادن هم یکی دیگر از راه‌های رسیدن به ذهن و دل دور اندیش و حکیم است.

به بیان دیگر زمانی ‌که دل انسان دائماً درگیر تامین نیازهای شهوانی از خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها و طبیعتاً بعد از آن هم تامین نیازهای جنسی شود، دیگر کی می‌تواند فراغت بالی پیدا کند تا با تفکّر در امور خلقت به نشانه‌ها و حکمت‌های زندگی دست پیدا کند.

پاورقی
1-غررالحکم،ح8154