میدانی که در فضای مجازی و بوسیله شبکههای اجتماعی برای مردم فراهم است باعث شده تا همه بتوانند حرف بزنند، تحلیل کنند و نظراتشان را برای دیگران هم منتشر کنند و این یک اتفّاق مبارک و سازنده است هر چند که ممکن است در ابتدای کار به خاطر عدم تجربه مردم در برخورد با اینچنین سرویسی مشکلاتی ایجاد کند که کرده است و کاملاً طبیعی است.
امّا مشکل از آنجا شروع میشود که عدّهای بخواهند با تمایلات فرقهای و با تحت تأثیر قرار گرفتن از مرادشان و بدون اینکه از فیلتر مجموعههای انقلابی، انسانپرور و اندیشهساز خارج شده باشند و یا مورد تأیید باشند و بدون اینکه ثمرات علمی قابل توّجه و چشمگیری داشته باشند با موج سواری و بازی با افکار مردم خودشان را در رأس اخبار رسانهها قرار دهند و خیالپردازانه و جاهلانه این سازوکار را مقدمهای سالم و طبیعی بدانند برای دیده شدن، شنیده شدن و در نهایت مرجع معنوی برای مردم شدن.
تفکّر و خیال باطلی که بعید نبود با روی کار آمدن شبکههای اجتماعی و فراهم شدن فضای گسترده رسانهای برای افرادی که نه شأن علمی لازم برای حمایت علماء بزرگ دینی و نه طریقت معنوی سالم برای حمایت عرفای بر حق دینی دارند به وجود بیاید و البته این آفت و وسوسه نه تنها برای اینگونه تفکّرات بلکه برای جریانات سیاسی و سایر کسانی هم که نیاز به دیده شدن دارند و میخواهند دیده شوند هم صدق میکند.
ما باید همیشه این سخن را مخصوصاً در برخورد با فضای رسانهای آویزه گوشمان کنیم و بدانیم شهرت و آبرویی که غیر صادقانه و از جنجال رسانهای و بازی با افکار مردم بدست میآید، درون مایهای پوچ دارد و به راحتی میتواند بر علیه و به ضرر آبروی اولیّه خود شخص تمام شود.
پایه دینداری و عمل به وظایف دینی اعم از واجبات و مستحبات بر اساس نظم و انظباط و حرکت خورشید و ماه تنظیم شده است.
مثلاً ساعت مشخص برای خواندن نمازهای واجب روزانه، روز مشخص برای انجام بعضی از اعمال عبادی مثل نماز جمعه و یا ماه مشخص برای گرفتن روزه واجب یعنی ماه رمضان و همینطور ساعت، روز و ماههای مشخص دیگر برای انجام خیلی از دیگر اعمال و عبادتهای واجب و مستحبی که همه و همه نشانگر نظم و نظام حاکم و هدفمندی است که در این امور در جریان میباشد.
امّا نکته قابل توجّه این است که هر انسانی برای اینکه بتواند به وظایف دینی و حتّی اجتماعی خود خوب عمل کند و موفق باشد باید خود را با این نظم و انظباط حاکم تطبیق دهد و شب و روزش، خواب و بیداریش را با ماه و خورشید تنظیم کنم.
یکی از اصلیترین ضربههای که زندگی مدرنیته و دنیای غول پیکر رسانه بر انسانیّت انسان وارد کرد، گرفتن نظم و انظباط انسان و خارج کردن مطابقت خواب و بیداری انسان با حرکت خورشید و ماه بود، به طوری که بیداری انسان را به مثال زندگی سگانی که در شب ولگردی میکنند، به شب کشاند و خواب او را به مثال خفاشانی که در روز خوابند به روز کشاند.
امام باقر (ع)
«خواب در ابتدای روز مایه نادانی و کودنی و خواب قیلوله نعمت و خواب پس از عصر مایه حماقت و ابلهی و خواب میان مغرب و عشاء مایه محرومیت از روزی است»(1)
پاورقی
1-الفقیه، ج1، ص502