امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)
«کُلُّ وِعَاء یَضِیقُ بِمَا جُعِلَ فِیهِ إِلاَّ وِعَاءَ الْعِلْمِ، فَإِنَّهُ یَتَّسِعُ بِهِ»
«هر ظرفی از آنچه در آن نهند، تنگ گردد جز ظرف دانش که به آن گسترش یابد»
وقتی ظرف از جنس خاک، سنگ، آهن و امثال اینها باشد هر قدر هم که بزرگ باشد باز محدودیت دارد و وقتی بخواهیم چیزی در آن بریزیم تنها به اندازه ای می تواند آنچیز را قبول کند که ظرفیت دارد؛ مثل آب و لیوان که لیوان تنها به اندازه ظرفیتش می تواند آب در خود جای دهد و حتی به اندازه سر سوزنی بیشتر هم ظرفیت تحمّل آب اضافه را ندارد و لبریز می شود.
اما همه ظروف، مادی نیستند که محدود باشند، ظرف هایی معنوی هم در خلقت وجود دارند که محدودیت آنها وابسته به خودشان نیست و این قابلیت را دارند که هر لحظه با توجه به آنچه وارد آنها می شود به شرط داشتن سنخیت، گسترش پیدا کنند بطوریکه هیچ نقطه توقف و محدودیتی در وسعت گسترش و پیدا کردن بسط برای آنها تصوّر نشود.
علم و معرفت صحیحی که از جنس نور است از آن جمله اموری است که وقتی در دل انسان مؤمن به اذن الهی شروع به باز شدن می کند، دل مؤمن ظرفی برای این علم می شود که هر لحظه با اضافه شدن این علم و معرفت، دل نیز گسترش پیدا می کند و این گسترش و وسعت در دل مؤمن به شرط استقامت و پایداری در ایمان به خداوند متعال، به مرور زمان آنقدر بسط پیدا میکند و آنقدر وسیع می شود که در نهایت دل انسان مؤمن فانی در علم خالقش می شود که دیگر نه اندازه ای برای قابل تصّور است و نه می شود زوال و فنایی برای آن تعریف کرد.
پاورقی
1-نهج البلاغه،حکمت205