امکانات و وسایل مدرن، از یک طرف رفاه می آورد،
اما طرف دیگر آن، کم شدن اراده و زیاد شدن #تنبلی است.
مراقب باشید.
در حدیث شریفی از امام باقر علیه السلام در مورد اثر تنبلی بر زندگی اینگونه آمده: تنبلى به دین و دنیا زیان مىزند.(1)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1: بحار الأنوار: ج78/ ص180
چرا مشاوره ؟
شکی نیست که زندگی مشترک دست اندازهایی دارد که باید برای عبور از آنها از دیگران کمک و مشورت گرفت. نیاز انسان به مشاوره آنقدر زیاد است که امام علی علیه السلام در مورد آن فرموده اند:
« لا یَستَغنِی العاقِلُ عَنِ المُشاوَرَةِ.»1« انسان عاقل هیچ گاه از مشورت با دیگران بی نیاز نمی شود »
یعنی عقل انسان حکم می کند مشورت کند. همچنین در کلام دیگری از ایشان آمده:
« لا ظَهِیرَ کالمُشاوَرَة»2 یعنی «هیچ پشتیبانی مثل مشورت نیست »
اما دلیل اینکه عقل به مشورت دستور می دهد و هیچ پشتیبانی مثل مشاوره نیست این است که مشورت انسان را از سقوط و دچار شدن به بسیاری از مشکلات حفظ می کند چنانچه در کلامی از امیر المومنین علیه السلام آمده : «المُستَشِیرُ مُتَحَصِّنٌ مِنَ السَّقَطِ. »3 «کسی که مشورت کند از سقوط در امان است . »
اما چرا برای حل مشکلات و معضلات زندگی اینقدر به مشورت توصیه شده ؟ برای یافتن پاسخ کافی است به این روایت از امام علی علیه السلام توجه کنید :
«إنّما حُضَّ على المُشاوَرَةِ لأنّ رَأیَ المُشیرِ صِرْفٌ، ورَأیَ المُستَشِیرِ مَشُوبٌ بالهَوى »4« به مشورت تاکید و توصیه شده زیرا نگاه مشاور به خالی از گرایش و انگیزه است و نظر مشورت گیرنده همراه با گرایش و میل هایی است».
در توضیح این روایت به این مثال توجه کنید : خانم خانه مدتی است تفریح ندارد و در اثر روزمرگی دچار بدخلقی شده و بهانه گیری می کند ولی خودش فکر می کند چون مدتی قبل درخواست خرید طلا داشته، ولی به علت کمبود پول، موفق به خرید، نشده اند الان حالش گرفته شده؛ البته خانم قصه ما علاقه زیادی به طلا دارد. زن و مرد با این نظر، به مشاور مراجعه می کنند و زن سعی می کند مشکل را به نخریدن طلا ربط دهد چون خودش آن را دوست داشته و موفق به خرید آن نشده، در اینجا مشاور چون همان حالت زن به طلا را ندارد و همه جانبه به مسئله نگاه می کند می تواند تشخیص دهد بد خلقی زن، بیشتر به نداشتن تفریح و مشغله مفید، مربوط است و نخریدن طلا یک بهانه کوچک، برای دامن زدن به مشکل است .
_______________________________________________________________
:1غرر الحکم: 10693
2: نهج البلاغه: حکمت 54
3: غرر الحکم: 1207
:4 غرر الحکم: 3908
زندگی یک حرکت است
زندگی مشترک یک حرکت هماهنگ است، یعنی زن و مرد باید در این حرکت با تدبیر و هماهنگی حرکت کنند تا برای نیل به مقصود و حرکتی شیرین و دلپذیر کمترین هزینه را پرداخت کنند.
اختلاف و دعوا بین زوجین یکی از پیش آمد های طبیعی زندگی مشترک یا بهتر بگوییم هر زندگی جمعی است زیرا انسانها نگاه و سلایق مختلفی دارند و بر اثر همین تفاوت های درونی در عملکرد هم مختلف می شوند.
با شروع یک اختلاف هر یک از طرفین به طور طبیعی سعی می کند دلایلی اقامه کند تا خودش را غالب و طرف مقابل را مغلوب کند، این کار اولین راه برای پایان دادن به یک اختلاف است.
البته این روش در جایی کاربرد دارد که دو نکته لحاظ شود:
اول: یکی از زوجین می تواند حق را اثبات کند یعنی واقعا بر مشکل آگاه است و تجزیه و تحلیل درستی پیرامون آن دارد
دوم: هردو از لحاظ روانی این قدرت را دارند که این سخن را قبول کنند و از موضع خود کوتاه بیایند.
اما گاهی این گونه نیست یعنی یکی از دو طرف بر سخن خود پافشاری می کند و طرف مقابل هرچه دلیل می آورد نمی تواند موضع او را تغییر دهد در این شرایط جدال و فضای سنگینی ایجاد شده که آثار آن در فرموده امام هادی علیه السلام اینگونه است:
«جدال می تواند دوستی های قدیمی را نابود و پیوندهای محکم را از هم بگسلاند»۱.
کوتاه آمدن بهترین راه است
پس بهترین راه کوتاه آمدن است، زیرا ادامه مسیر با اتنخاب راه جدال، ماشین زندگی را به دره های هولناک قهر و جدایی نزدیک می کند، در مقابل با کوتاه آمدن اگرچه یک حق پایمال می شود ولی حفظ کیان خانواده حق بزرگتری است که برای حفظ آن لازم است از بعضی حقوق کوچکتر چشم پوشی کرد.
نباید خطوط قرمز را نادیده گرفت
البته در کوتاه آمدن باید خطوط قرمز را نیز در نظر داشت زیرا نادیده گرفتن برخی حقوق به معنای از دست دادن مصلحت های بزرگ است. مثلا اگر مردی با حجاب زنش مشکل دارد، زن نمی تواند از حق حجاب خود کوتاه بیاید زیرا حجاب یک خط قرمز است و عبور از آن مساوی با دست برداشتن از حکم مسلم اسلام است. لذا در این موارد باید از مشاوره یا راهکار های دیگری کمک گرفت.
پاورقی
1- أعلام الدین،31