ولی پیاده کردن همه نظرات دیگران در مسیر زندگیمان و داشتن این توقع از خودمان که باید به حرف همه عمل کنم، به دلیل تفاوت سلیقه ها قطعاً غیر ممکن خواهد بود وبرای ما بحران آفرین است.
مشکلات و رذائل اخلاقی ازجمله مواردی است که میشود گفت در هرکسی کم یا زیاد پیدا میشود و این در حالی است که اکثر کسانی که دچار رذائل اخلاقی هستند بهصورت عادی در جامعه زندگی میکنند و اگر هم درجایی اشتباهی کردند با یک عذرخواهی ساده مسأله را برطرف میکنند.
ولی یکی از رذائل اخلاقی که در مرحله اول زندگی خود فرد را دچار آشوب میکند، بدبینی و ذهنی است که عادت کرده دنبال ایرادهای دیگران باشد و مچگیری کند.
این مشکل وقتی مشکلتر میشود که طرف مقابل ما، همسر و یا شوهرمان باشد و ما با عیبجوییها و ایراد گرفتنهای پیدرپی کاری کنیم که هم فضای خانه و هم روحیه و روان خودمان و همسرمان نیزخراب شود.
باید به ذهنمان یاد بدهیم نقاط قوّت اطرافیانمان، مخصوصاً همسر و یا شوهرمان را نیز ببیند و آنگاه خواهیم دید که زندگی چقدر شیرین خواهد شد.
در گفتن عیب دگران بسته زبان باش
از خوبی خود عیب نمای دگران باش
امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام)
«حُسنُ الظَّنِّ راحَةُ القَلبِ وَ سَلامَةُ البَدَنِ»(1)
خوشبینی، مایة راحتی جان و سلامتی تن آدمی است.
پاورقی
1-شرح غرر، ج ٣، ص ٣٨٤
یکی از رایجترین عقائد و سخنانی که قبل از ازدواج به زوجهای جوان، چه دختر و چه پسر گفته میشود این است که نگران عادتها و اخلاق ناخوشایندی که ممکن است در همسر آیندهات وجود داشته باشد نباش، شما خودت باید او را تربیت کنی.
یکی از آفتهایی که این سخن و این نوع اعتقاد دارد این است که چشم پسر یا دختر جوان به اشتباهات و نقاط ضعف خودشان بسته خواهد شد و همواره با روحیهای حق بهجانب درصدد ایراد گرفتن و تحمیل کردن خواستههای خود به همسرشان خواهند بود.
امیرالمؤمنین علی(علیهالسلام)
«اَکبَرُ العَیبِ اَن تَعیبَ ما فیک مِثلُهُ»
بز رکترین عیب آن است که آنچه را که مانند آن در خود توست عیب بشماری.(1)
همین تفکّر و عقیده اشتباه برای اینکه سببی شود که زندگی زوج جوان حداقل در دو سال اول دچار مشکلات و ناراحتیهایی جدی شود کافی است و این در حالی است که راهکار عاقلانه و تفکّر صحیح این است که زوج جوان تصمیم بگیرند با مذاکره و تفاهم، برنامه منسجم و قابل اجرائی را برای خود تنظیم نمایند.(2)
در همه چیزی هنر و عیب هست
عیب مبین تا هنر آری به دست
پاورقی
1-نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 536 ، ح 353
2-ابراهیم امینی،همسرداری، ص: 21
غالب انسانها دنبال راحتی و عافیت میگردند و دوست ندارند برای رسیدن به خواسته هایشان زحمت زیادی بکشند، مخصوصاً وقتی بحث مدیریت خانواده و تربیت همسر در میان باشد که واقعاً کمتر کسی پیدا می شود که بتواند با تدبیر، بردباری و حلیمانه خانواده را مدیریت کند و با خشونت و سختگیری کار را جلو نبرد.
امام باقر(ع)
«إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ رَفِیقٌ یُحِبُّ الرِّفْقَ وَ یُعْطِی عَلَی الرِّفْقِ مَا لَا یُعْطِی عَلَی الْعُنْفِ»(1)
«خدای عز و جل ملایم است و ملایمت را دوست دارد، و پاداشی که به ملایمت میدهد به خشونت و سختگیری نمیدهد.»
ملایمت و بردباری در مقابل بی نظمی ها و بی تربیتی های همسر به معنی نادیده گرفتن این مشکلات نیست بلکه مثلاً اگر همسر انسان زود رنج است سعی کند وسیله رنجش او را فراهم نسازد و اگر رنجیده شد از او دلجویی کند. اگر در زندگی نامنظم است و تأکیدات و توصیه ها هم فعلاً جواب نمی دهد، با گذشت و فداکاری مقداری را نادیده بگیرد و بعضی ها را هم خودش منظم سازد و با تحمّل وضع موجود و برخوردی حلیمانه، مقدمات یک زندگی خوب را در آینده ایجاد کند.
پاورقی
1-کافی،ج 2، ص 119
یکی از مهمترین مسائلی که در شروع زندگی باید نسبت به آن آگاهی ایجاد کرد شناخت متقابل زوجین از نقاط ضعف همدیگر است.
امّا چرا نقاط ضعف؟آگاهی از نقاط ضعف لازم است، چرا که در نصف ویا تمام زندگی مشترک بنا بر تربیت و خودسازی است و لازم است زوجین با این نگاه و با انگیزه کمک به هم در اصلاح نقاط ضعف، با یکدیگر هماهنگ باشند واینگونه تصوّر نکنند که همسر آنها باید به تنهایی خود را اصلاح کند و یا وظیفه والدین ایشان بوده که او را تربیت کنند.
متأسفانه در خیلی از موارد به خاطر اینکه دختر وپسر جوان اینچنین نگاهی به ازدواج ندارند مشکلات اخلاقی موجود در یکی از طرفین باعث اختلافات شدیدی شده و کار به طلاق کشیده شده است.
در زندگی مشترک بنا بر تحمّل کردن و توکّل است که کمترین فایده آن تربیت وتکامل خود انسان است.
پاورقی
1-ابراهیم امینی،آئین همسرداری،ص18
قبل از شروع هر کاری یکی از ضروری ترین مسائلی که لازم است بررسی شود، نگاه و دیدگاه ما در مورد کاری است که قرار است شروع کنیم، مخصوصاً فایده ها و اهمیّت این آگاهی وقتی خودش را نشان می دهد که بنا است تصمیمی بگیریم و کاری را شروع کنیم که زندگی و آینده ما را تحت تاثیر جدی قرار خواهد داد.
ازدواج و تشکیل خانواده یکی از مهمترین وجدی ترین اتفاقاتی است که در زندگی رخ می دهد واگر بنا باشد با چشم بسته وبدون آگاهی های لازم وارد این مسیر بشویم بدون شک با اتفاقات و مسائلی روبرو خواهیم شد که شاید برای ما کمر شکن باشد.
زن وشوهری که به خاطر پیاده کردن سلیقه های شخصی وبه کرسی نشاندن نظرات خود با هم جرّ و بحث می کنند و لحظات شیرین عمر خود را از دست می دهند معلوم است که هنوز متوجه نشده اند که یکی از حکمت های خداوند در ازدواج آموزش رفق و مدارا به بنده اش است.
آن خانه که خشت آن ز مهر است
مانند ستاره در سپهر است
در خانه اگر تعادلی نیست
باغیست که اندر آن گلی نیست
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله)
«اِنَّ فِی الرِّفقِ الزّیادَةَ وَ البَرَکَةَ وَ مَن یُحرَمِ الرِّفقُ یُحرَمِ الخَیرَ»(1)
در مدارا، فزونی و برکت است، و هر کس از مدارا محروم باشد، از خیر، محروم شده است.
پاورقی
1-کافی(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 119
یکی از مهمترین مسائلی که در اوائل زندگی لازم است زوج های جوان به آن آگاهی داشته باشند، شناخت نقاط ضعف همسر خود چه از نظر جسمی و زناشوئی وچه از نظر اخلاقی ورفتاری است.
این شناخت مهمترین نقش را در تنظیم رفتار زن وشوهر نسبت به هم خواهد داشت؛ چرا که با توجه به این آگاهی متقابل توقعات هر یک از زوجین نسبت به هم کنترل شده و در حد توان همسر خود خواهد شد و همین امر مقدمه ای خواهد شد که بسیاری از مشکلات و بسیاری از انتظاراتی که زوجین از یکدیگر دارند معتدل شود ومنجر به ناراحتی و کدورت نشود.
البته هر یک از زوجین باید اخلاق و انسانیت را در نظر بگیرند وهیچ وقت از نقاط ضعف همسر خود برعلیه او استفاده نکنند بلکه از این شناخت برای بهتر کردن زندگی بهره ببرند.
«وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَة»(1)
«وای به حال هر طعنه زن عیب جوی»
پاورقی
1-سوره مبارکه همزه،آیه 1
زیارت عاشوراء است و یک دنیا معنا، یک دنیا حرف، یک دنیا زندگی؛ زیارت عاشوراء است و یک دنیا تفسیر و تحلیلی که باید از لابلای فرازهای آن بیرون کشیده شود.
اگر بگوییم که برای تفسیر وتحلیل فرازهای زیارت عاشوراء یک دانشکده لازم است تا چندین محقق و اندیشمند بنشینند و در مورد زیارت عاشوراء تحقیق وپژوهش کنند مبالغه نکرده ایم.
«اللّهُمَّ اجْعَلْ مَحْیایَ مَحْیا مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَمَماتِی مَماتَ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ»(1)
«پرورداگارا زندگانی ام را مانند زندگی محمّد آل ومحمّد قرار بده و رحلتم را نیز مانند رحلت محمّد آل ومحمّد قرار بده»
بگذارید متن را کوتاه کنم وسخن را در همین ابتدا به انتها برسانم و بگذارید ثمره تلاش تمام آن دانشمندان وعالمانی را که قرار است در آن دانشکده در تفسیر و تحلیل فرازهای زیارت عاشوراء قلم بزنند و پژوهشها کنند را در شرح همین فراز از زیارت عاشوراء تمام کنم.
«پروردگارا زندگانی ام و حیاتم را مثل زندگانی و حیات محمّد وال محمّد، زندگانی وحیاتی غرق در بندگی، عبودیتت و توحید قرار بده وهمچنین رحلتم را نیز به مانند رحلت آنان، شهادت و کشته شدن در مسیر پیاده کردن واجرایی کردن سبک زندگی خدایی، الهی و دینی در جامعه قرار بده»
اگر به بندگیت ماند که ماند ورنه بعالم
خدا کند که نماند زمن نشانی و نامی
پاورقی
1-فرازی از زیارت عاشوراء
انسان است و یک عالمه دوست و همکار و فامیل و مردمِ در خیابان که همیشه در بین آنهاست وبا آنها برخورد دارد و زندگی میکند.
در این میان و در بین این همه شلوغی تنها عده محدودی هستند که مورد توجّه و لطف مردم واطرافیانشان قرار میگرند ومردم آنها را می شناسند و دوستشان دارند.
تنها کسانی در این همه شلوغی و در بین این همه جمیعّت می تواند ممتاز باشند که بدون شک اطرافیانشان وتمام کسانی که حتی آنها را برای مدتی کوتاه ملاقات کرده اند، خاطره خوشی از این بر خورد در ذهنشان مانده باشد.
خوشرویی با مردم و به نمایش گذاشتن یک چهره با محبّت برای کسانی که با ذهنی آشفته وتفکّراتی پریشان با شما برخورد می کنند و از طرفی بخشندگی و حل مشکلات کسانی که به هزاران امید به شما رو می اندازند، از جمله خصلتهایی است که مایه زینت شما خواهد بود وباعث خواهد شد که خداوند محبّت شما را در دل بندگانش بیاندازد وآنها را برای حل مشکلاتشان به سوی شما راهنمایی کند.
امام صادق(علیه السلام)
«بر تو باد بخشندگی وخوشرویی، زیرا همان گونه که گوهر درشت در وسط گردنبند مایه زیبایی آن است، این دو خصلت هم مایه زینت مرد هستند»
پاورقی
1-میزان الحکمه، ج5 ،ص139
اگر قرار باشد که این دنیا یک دنیای تمام شدنی باشد، اگر قرار باشد زندگی ما هم مثل زندگی همه کسانی باشد که بدون سرو صدا آمدند وبدون سر و صدا رفتند، اگر قرار باشد که زندگی ما هم یک زندگی ایی باشد که قرار است فکر و خیالمان همش پول باشد، مال باشد و دنیا باشد، پس بهتر است یک لگدی به این زندگی لجن بار تکراری بزنیم و صحنه های زندگیمان را هیجان انگیزتر کنیم.
بیاید عاشق شویم و وعاشقانه زندگی کنیم، بگذارید عاشق باشیم وعاشقانه خودمان را به دنیا معرفی کنیم، بگذارید عاشقی باشیم که تمام حرکات وسکناتمان نشان از معشوقمان میدهد وهمه عالم را به یاد معشوقمان بیاندازیم.
عشق حسین(علیه السلام) و دلداگی به حسین(علیه السلام) عشقی است که انسان را تغییر میدهد وبه انسان هویت میدهد، عشق حسین(علیه السلام) ودلداگی به مکتب ابا عبدالله حسین(علیه السلام) عشقی است که از یک جوان کم سن وسال و یک پاسدار ساده و ناشناخته مثل شهید حججی انسانی می سازد و جریانی ایجاد میکند که ذکر و فکر و اخبار تمام دنیا را به خود مشغول میکند وهمه عالم را به یاد معشوقش ابا عبدالله حسین(علیه لسلام) می اندازد.
بله بگذارید در این دنیا مانند کسی باشم که در خانه ای زندگی میکند که مال او نیست ومی خواهد این چند روزی که در این دنیا مهمان است را عاشقانه و پر سر وصدا زندگی کند و سخن گهربار مولایش امام کاظم( علیه السلام)را عاشقانه تفسیر کند وعاشقانه برود.
«در دنیا مانند کسی باش که در خانه ای ساکن است که مال او نیست ودر حال رفتن است»
پاورقی
1-تحف العقول، صفحه 398
رَأی رَسولُ اللّه صلی الله علیه و آله قَوْما لا یَزْرَعونَ قالَ: ما أَنْتُمْ؟ قالوُا: نَحْنُ الْمُتَوَکِّلونَ، قالَ: لا، بَلْ أَنْتُمْ المُتَّکِلونَ(1)
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله)گروهی را که کشت و کار نمی کردند، دیدند و فرمودند: شما چه کاره اید؟ عرض کردند ما توکل کنندگانیم. فرمودند: نه، شما سر بارید.
نمی شود بیکار بود و نمی شود بدون پول زندگی کرد؛ در زندگی وبرای تشکیل خانواده چاره ای جز کار کردن و درآمد زایی نیست.
شاید بدون داشتن سرمایه و درآمد وتنها با توکّل بر خدا بشود وارد کاری شد و یا ازدواج کرد وهیچ اشکالی هم ندارد و نشان دهنده ایمان بالا واعتمادی است که شخص به خداوند دارد؛ ولی اگر قرار باشد این بی پولی و این بیکاری ادامه پیدا کند و تنها به بهانه توکّل، حرکتی انجام نشود وکاری صورت نگیرد واهمال کاری شود؛ توصیه میشود یک بازنگری جدی در عقائد و اعتقادات خود انجام دهید واصلاً فکر نکنید که توکّل کردن یعنی تنبلی و سستی در انجام کار ویا یک گوشه نشستن و به دیوار نگاه کردن که اگر کسی اینگونه کند از عزّت وسربلندی به ذلّت و بی آبرویی خواهد افتاد.
چه گفت آن سخن گوی آزاد مرد
که آزاده را کاهلی بنده کرد
البته توکّل مراتبی ومقاماتی دارد ولی مطمئن باشید که معرفت ما و سلوک باطنی ما به سمت خداوند در حدی نیست که خداوند درخواستهای ما را بدون سعی وتلاش ظاهری وبدون دخالت اسباب و واسطه های این دنیا برای ما فراهم کند.
پاورقی
1-مستدرک الوسائل ج 11 ، ص 217