امیرالمؤمنین‌علی_{(علیه‌‌‌علیه‌‌‌السلام)}
الدّین یعصم_‏(1)
دین نگاه می‌دارد(مصونیّت می‌بخشد)

دین مصونیت می‌بخشد یعنی برنامه‌ها و دستورات دین انسان را حفظ می‌کند، ایمنی می‌بخشد، محافظت می‌کند از هر برنامه و آئینی که بر خلاف شاکله و فطرت انسان توسط منحرفان و کج‌فهمان برای او تعریف می‌شود و سرمایه انسانی و کمال‌جوی او را به بیراهه‌ می‌کشاند و در کنار و همزمان با محافظت، دست‌گیری می‌کند از شکسته بالان پشیمان و کج‌راهه رفتگان خسته و در نهایت هدایت می‌کند به سوی آسمان‌های بلند معنویّت و بندگی پروردگار متعال، آن آسمان‌هایی که کبوتران بلند پرواز را بدون دینداری توان پریدن و اوج گرفتن در آن آسمان‌ها نیست.

پاورقی

1-غرر الحکم و درر الکلم، ص: 17

دریافت

دریافت

دریافت

دریافت

«اللَّهُمَّ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الدَّنَسِ وَ الْأَقْذَارِ»_(۱)
«خدایا در این ماه رمضان(باطن) مرا از پلیدی و کثافات پاک ساز»

پلیدی همان باطن تفکّرات و نیّات بدخواهانه ما نسبت به دیگران است که اگر کسی در قلبش اینچنین حالاتی نسبت به دیگران داشته باشد در واقع انسان پلیدی است و کثافات هم در حقیقت نتیجه کارهای زشت انجام شده ما هستند، ولی ما به خاطر انس و تعلق‌خاطر شدید به عالم دنیا قادر به درک و دیدن این حقایق نیستیم.

عبدالله بن موسی بن جعفر_(ع) گفت: از پدرم امام کاظم_(ع) پرسیدم: دو فرشته که مامور ثبت اعمال نیک و بد انسان هستند، آیا از نیت انسان، هنگام گناه یا کار نیک اطلاع دارند یا نه؟
امام کاظم_(ع) فرمودند: آیا بوی چاه و فاضلاب و بوی خوش، یکسان است؟ گفتم: خیر.
امام فرمود: هنگامی که انسان، نیت کار نیک کند نفسش خوش بو می‌شود و اگر کار نیک را انجام داد و هنگامی که اراده گناه کند، نفسش بدبو می‌گردد_(۲)

پاورقی
۱-دعاهای ماه رمضان
۲-اصول کافی، ج2

قال رسول اللّه -صلى الله علیه وآله

«فاطِمَه بَضْعَهٌ مِنّی یؤلِمُها ما یؤْلِمُنِی وَیسَرُّنِی ما یسُرُّها
فاطمه پاره تن من است ، هر چه او را بیازارد مرا آزرده است ، وهرچه او را مسرور گرداند مرا مسرور کرده
است»

مناقب الخوارزمی ص ۳۵۳٫

امیرالمؤمنین علی _{(علیه السلام)}
«بنده خدا تا دروغ را چه به شوخی و چه به جدی ترک نکند مزه ایمان را نخواهد کشید.»₍₁₎

روحیه گمراه کردن و یا سرکار گذاشتن دیگران با گفتار و رفتار دروغ برای هر هدفی هم که باشد پسندیده نیست، چه برای شوخی و خنده باشد و بدتر از آن چه برای اذیت و آزار باشد.

همانطور که زبان انسان وظیفه چشیدن مزه‌ها از ترش و شیرین را بر عهده دارد، قلب و روح انسان هم اگر سالم باشد وظیفه چشیدن مزه غذاهای معنوی را برعهده دارد، مزه دعا و مناجات با خدا ، مزه ایمان و توکّل بر خدا، مزه قرآن خواندن و دست‌گیری از دیگران.

انسانی که قلبش از آزار و اذیت و سرکار گذاشتن دیگران چه به شوخی و چه به جدی لذّت ببرد نشان از مرض قلبی دارد و اینچنین قلبی طبق بیان حدیث شریف قابلیّت چشیدن مزه ایمان را نخواهد داشت.

پاورقی
1-کافی، جلد2، صفحه230

دریافت با کیفیّت اصلی

امام حسن مجتبی_{(علیه‌لسلام)}
أَنَا الضَّامِنُ لِمَنْ لَمْ یَهْجُسْ فِی قَلْبِهِ إِلَّا الرِّضَا أَنْ یَدْعُوَ اللَّهَ فَیُسْتَجَابَ لَهُ
کسی که در قلبش جز رضا و خشنودی خدا خطور نکند، چون خدا را بخواند من ضامن اجابت دعای او هستم
بحار الأنوارجلد69، ص335، ح23

امیرالمؤمنین‌علی_{(علیه‌السلام)}
«طالب الادب احزم من طالب الذّهب»₍₁₎
جوینده ادب، دور اندیش‏تر از جوینده طلا است.

وقتی انسان با پول بتواند به بیشتر خواسته‌هایش برسد و جمعی از اطرافیان خود را که ملاک احترام و ارزش‌گذاری آنان را پول تعیین می‌کند راضی نگه دارد، این اتفاق باعث می‌شود پول و ثروت مثل یک طلسم عمل کند و چشم ما را برای دیدن واقعیت‌ها و حقایق زندگی بسته نگه دارد و تا زمانی که سرمان به سنگ نخورد فرصت فهمیدن و دیدن عزّت و احترام پوشالی که دورمان را گرفته بود را از ما بگیرد و سرمایه ما در روزهای بی‌پولی و شکست را جز تنهایی و انزوا رقم نزند.

امّا در مقابل وقتی انسان با سرمایه ادب و صبر و مدارا در مقابل مردم ظاهر شود خواسته یا ناخواسته بازخوردی جز عزّت و احترام و ذکرخیر از اطرافیانش نخواهد دید و از آنجا که کسی برای پول و موقعیت سراغ او نرفته است در سخت‌ترین و مشکل‌ترین ایّام زندگی هیچ‌گاه طعم شکست و تنهایی را نخواهد چشید.

پاورقی
1-غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

در این روزهایی که تورم و افزایش قیمت‌ها امان از مردم بریده و فقیر را فقیرتر کرده وقتی سخن از بندگی و دینداری زده می‌شود به گوش بعضی‌ها که فکر و ذکرشان دنیایشان شده آنچنان سنگین می‌آید که به چشم تمسخر به موضوع نگاه می‌کنند و تصوّر می‌کنند که همه هم مثل آنان باید خدا را فراموش کنند و برای پول بیشتر به جزع فزع بیفتند.

سرسپردن و راضی شدن به تقدیر و مصلحت پروردگار متعال بعد از سعی و تلاش و انجام وظیفه بهترین و آرامش‌بخش‌ترین اتفاقی است که می‌تواند شیرین‌ترین لحظات عمر ما را رقم بزند؛ امّا در مقابل فرار از مدیریّت زندگی با سرمایه در دست و طمع کردن به سرمایه بیشتر به بهانه‌های مختلف، وقتی باعث شود که خدا و حلال و حرامش را فراموش کنیم و با زندگی سالم و پاک خداحافظی کنیم آنگاه دیگر نه رویی از آرامش خواهیم دید و نه فرصت و حوصله‌ای برای شنیدن نصیحت نصیحت کنندگان

آیه 27 سوره مبارکه فرقان
«وَ یَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلی‏ یَدَیْهِ یَقُولُ یا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبیلا»
(یادکن)روزی را که ستمگر دست‌های خویش بگزد و گوید: ای کاش طریقه پیغمبر را پیش گرفته بودم

در اول کار به همه عزیزان تبریک عرض می‌کنم ولادت امام هشتم امام رضا امام رئوف و مهربان که فقط کافیست دلمان را متوجه حضرتش کنیم و یا در اطراف حرمش باشیم تا برخورد و جوشش این رأفت و حال خاص را در قلبمان حس کنیم.

امّا جانم برایتان از خوف رجا و ترس و امید بگوید

امام‌صادق_{(علیه‌السلام)}
«اُرجُ اللهَ رجاءً لا یُجرِئُکَ عَلی معاصیهِ و خفِ اللهَ خوفاً لا یُؤْیِسُکَ من رَحْمتهِ.»₍₁₎
آنگونه به خداوند امید داشته باش که امیدواریت به تو جرأت بر معصیت و نافرمانی او را ندهد و آن قدر از خدا بترس که ترس تو، تو را از رحمت او نا امید نگرداند.

یک جمله از حاج‌آقای دولابی که خدا رحمتشان کند می‌خواندم.
«انسان وقتی نوه دار شد بیش از فرزند خودش حواسش به نوه‌اش است و بیشتر نوه را نگاه می‌کند و ناز و نوازش می نماید. علّت آن هم این است که نوه دورتر از فرزند است، بشارت می‌دهم که خدا هم بنده‌ای را که از او دور می‌شود بیشتر مواظبت می کند و مورد توجّه قرار می‌دهد»

این سخن آقای دولابی در واقع الهام گرفته از یک حدیث قدسی است که پروردگار می‌فرماید

«اگر آنهائی که به من پشت کرده‌اند می دانستند که من چه اندازه انتظار دیدن آنها را می‌کِشم و چه مقدار مشتاق توبه و بازگشت آنها هستم هر آینه از شدت شور و شوق نسبت به من جان می‌دادند و تمام بند بند اعضایشان به خاطر عشق به من از هم جدا می شد.»(2)

پاورقی
1-بحار الانوار، ج 67، ص 384
2-اصرار صلوة صفحه 19

«اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ زینَةٌ وَ تَفاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَ تَکاثُرٌ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ...»

بدانید زندگى دنیا تنها بازى و سرگرمى و تجمّل پرستى و فخرفروشى در میان شما و افزون طلبى در اموال و فرزندان است...

حدید/20 "

اگر شیری اگر ببری اگر گور گذر باید کنی آخر لب گور"
دوستى دنیا سررشته، تمام گناهان است‏! دنیا محل گذر است، نه جای لنگر انداختن و ماندن!
ما مکلف به کسب روزی حلال هستیم، حرص و طمع زیادی، آرامش را سلب می کند!
اگرمال و ثروت ما را از خدا، از دین، ازآخرت... دورمی کند، این یک بلا و زنگ خطری، بر جان ماست!

امیرالمؤمنین‌علی_{(علیه‌السلام)}
«بِتَرکِ ما لا یَعنیکَ یَتِمُّ لَکَ العَقلُ»
با فرو گذاشتن کارهای بیهوده خردت کامل می‌گردد

کامل شدن انسان در هر مسیری و در حرفه‌ای با توجّه به توانمندی و تسلّط انسان به حرفه و شغلی که ادعایش را دارد تعریف می‌شود.

مثلاً کسی که نجّار است وقتی می‌توان گفت که یک نجّار کامل است که به تمام فوت و فن این حرفه آشنا باشد و مثل همین است کسی که مکانیک است و یا معلّم و آشپز و....

کار بیهوده در هر حرفه‌ و مسیری تعریف متفاوتی دارد و به نسبت هدف انسان فرق می‌کند مثلاً دنبال کتاب‌های تخصصی آشپزی رفتن برای کسی که می‌خواهد یک آشپز کامل شود کار بیهوده‌ای نیست.

امّا وقتی در دین و کتاب‌های آسمانی حرف از کار بیهوده می‌شود افق بالاتر و جامع‌تری مدنظر است و منظور آن کاری است که نه برای دنیای شما فایده‌ای دارد و نه برای آخرت شما به عبارتی نه سرمایه‌ای برای زندگی بهتر به ارمغان می‌آورد و نه ثوابی برای آخرت آبادتر و مقامات معنوی بالاتر رقم می‌زند و اگر بخواهیم دقیق‌تر شویم کار بیهوده و ابتر آن کاری است که در آن حسن فعلی و  فاعلی در کنار هم جمع نشوند که به صورت خلاصه یعنی نام و یاد خدا نه در کار و نه در نیّت انسان محوریّت نداشته باشد، چه مربوط به دنیا باشد و چه مربوط به آخرت و کارهای خیرخواهانه

اگر کسی نتواند در عین حالی که محبّت دنیا در دل ندارد جمع بین دنیا و آخرت کند و حسنه دنیا و آخرت را بدست آورد معلوم است که هنوز به فهم کاملی از دین دست پیدا نکرده است.

خرد و اندیشه انسان وقتی کامل می‌شود که انسان بتواند با ترک کارهای بیهوده و به کمک آموزه‌های الهی مجموعه‌ای از اطلاعات و مفاهیم زندگی‌ساز از هر دو بعد مادی و معنوی را گرد هم آورد و نقشه درستی را برای زندگی بهتر پیش روی خود قرار دهد.

میزان الحکمه،جلد7،صفحه 538

قابلیّت‌ها و امتیازات جسمانی و یا حتّی علمی و معنوی ما هیچ‌وقت نباید باعث شود که خودمان را از دیگری بالاتر ببینیم و به چشم حقارت به او نگاه کنیم، هر انسانی به فراخور خلقتش دارای توانایی و قابلیّت‌هایی است که دیر یا زود و در بزنگاه و موقعیت مناسبش آشکار خواهد شد و به او در زندگی بهتر کمک خواهد کرد.
.
حتّی بر فرض اینکه نوع توانایی و قابلیت‌های ما قابل دسترسی برای دیگران نباشد و تصوّر کنیم از این جهت منحصر به فرد هستیم باز هم نباید فریب این بازی شیطان را بخوریم و به خودمان اجازه دهیم خود را بالاتر و برتر از دیگر بنده‌های خداوند ببینیم چرا که ما همیشه در معرض امتحان خداوند هستیم و گرفتن نعمت و دادن آن به دیگری آنچنان زود رقم خواهد خورد که وقتی به خودمان بیاییم نخواهیم فهمید چه شد و از کجا ضربه خوردیم.
.
امام کاظم_{(علیهم‌السلام)}

«لأِنَّ اللّه جَعَلَ التَّواضُعَ آلَةَ العَقلِ وَجَعَلَ التَّکَبُّرَ مِن آلَةِ الجَهلِ»₍₁₎
«خداوند متعال، تواضع را وسیله عقل و تکبّر_{(خودبزرگ‌بینی)} را وسیله جهل قرار داده است»
تحف العقول، ص 396

وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها...» و از نشانه‏‌های او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید... روم/21 .
هیچکس منکر زیبایی، زیبایی نیست!
ظاهر و جمال زیبای همسر، زمانی زیبا و دلرباست، که اخلاق و ایمانش هم زیبا باشد!
شاید ظاهر زیبا روزی از بین برود، ولی اخلاق و دیانت ماندگار است!
برخی از ریشه‌های طلاق، بخاطر معیارهای غلط ازدواج است!
همسر زیبا، در کنار اخلاق و دین‌داری می تواند سبب آرامش باشد!
اللَّهُمَ‏ صَلَّی‏ عَلَی‏ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد وَ عجِّل فَرجَهُم

کنترل شهوت باید در چارچوب عقل و دین باشد،
تا بتوان در این کشاکش دنیا، به سعادت و خوشبختی رسید!
اسارت شهوت، انسان را از خدا و آخرت دورمی کند... تا جایی که انسان هویت خود را فراموش می کند!
باید در مقابل خواسته های نفس اماره ایستاد، تا یوسف شد! «مَنْ یُوقَ شُحَ‏ نَفْسِهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُون‏» کسانى که موفق شده باشند از بخل نفسانى، خویشتن را حفظ کنند چنین کسانى رستگارانند. تغابن/16

رسول‌اکرم_{(صلی‌الله‌علیه‌و‌اله)}
«إِنِّی تَارِکٌ فِیکُمُ الثَّقَلَیْنِ مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا- کِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِی أَهْلَ بَیْتِی وَ إِنَّهُمَا لَنْ یَفْتَرِقَا حَتَّی یَرِدَا عَلَیَّ الْحَوْضَ«₍₁₎
«میان شما دو چیز سنگین و گران‏بها می ‏گذارم، اگر بدان چنگ زنید هرگز پس از من گمراه نشوید: قرآن و عترت من أهل بیتم، و این دو از هم جدا نشوند تا در کنار حوض بر من درآیند»

این توصیه تمدّن‌ساز رسول اکرم_{(‌صلی‌الله‌علیه‌و‌اله)} بیشتر و حتّی بسیار بسیار بیشتر از انکه بخواهد متوجّه امور شخصی و زندگی خانوادگی مردم باشد متوجّه سیاست‌گذاران و حکمرانان است، همانانی که با قانون‌گذاری برای مردم نسبت به طریقه زندگی آنان جهت می‌دهند و خط می‌کشند و مسیر تعیین می‌کنند.

سیاست‌گذاری و وضع قانون در چهارچوب قرآن و مبانی دینی و با الگو گرفتن از خط مشی اهل بیت_{(علیهم‌السلام)} چنگ زدن به همان ریسمانی است که رسول‌اکرم_{(صلی‌الله‌علیه‌واله)} به ما توصیه کرده است و این اتفاق وقتی رخ دهد و وقتی در قانون‌گذاری و اعمال سیاست‌های کلی نظام مبانی دینی و قرآنی پیاده شوند، آرام آرام دین رسول‌اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌اله) که ریشه در آسمان الوهیّت پروردگار متعال دارد بر روی زمین اجرا خواهد شد و به دنبال آن و بعد از دمیده شدن حال و هوای آسمان بر روی زمین، همانندکاری که امام خمینی_(ره) انجام داد مردم زمین نیز رنگ و بوی آسمانیان را به خود خواهند گرفت و زندگی را برای دنیاپرستان و مستکبران عالم تنگ و تاریک خواهند کرد.

1-کافی

رسول اکرم_{(صلی‌الله‌علیه‌و‌اله)}
»لِیَسأَل أحَدُکُم رَبَّهُ حاجَتَهُ، حَتّی‏ یَسأَلَهُ المِلحَ، وحَتّی‏ یَسأَلَهُ شِسعَ نَعلِهِ إذَا انقَطَعَ«₍₁₎
»هر یک از شما حاجتش را از پروردگارش بخواهد؛ حتّی نمک را از او بخواهد و حتّی بند کفشش را، هر گاه پاره شد، از او درخواست کند«

آنچه بشر را برای دراز کردن دست نیاز و تضرع به سوی پروردگار عالم به حرکت می‌اندازد، روبرو شدن با مشکلاتی است که او توان و علم خود را کافی برای حل آن نمی‌بیند و طبیعتاً به فکر کمک و یاری گرفتن از نیرویی قوی‌تر و توانمندتر می‌افتد؛ امّا اگر دقیق‌تر بیاندیشیم و در سخنان نورانی رسول‌اکرم_{(صلی‌الله‌علیه‌و‌اله)}بیشتر تأمل کنیم خواهیم دید که در کورسوی عمق معانی‌ایی که در پشت این الفاظ گوهربار وجود دارد، دست ردی به عادت طبیعی بشر زده شده است و پیامی برای ما که امور را به سخت و آسان تقسیم می‌کنیم و در کارهای آسان بدون غصه کار را انجام می‌دهیم و در کارهای مشکل به جزع فزع می‌افتیم وجود دارد که نشان می‌دهد که اگر عنایت خداوند نباشد در آسان‌ترین کارها از تهیه نمک و پاشیدن آن بر روی غذا یا تهیه بندکفش و بستن آن بر روی پا عاجز هستیم و ممکن است با مشکلات زیادی روبرو شویم چه رسد به اینکه بخواهیم غصه کارهای مشکل و پیچیده را بخوریم.

به صورت کلی می‌شود گفت که آسان‌ترین و ساده‌ترین کارها مشکل خواهند شد وقتی انسان نتواند نظر و لطف خداوند را به خودش جلب کند و همینطور است در آسان شدن و نرم شدن سخت‌ترین و پیچیده‌ترین مشکلات وقتی انسان در توکّل و جلب عنایت خداوند موفق عمل کند. سلسله خیالات و اندیشه‌های انسان تحت سلطه قدرت خالقش است و این نظر خداوند در کنار حکمت و مصلحت او نسبت به بندگانش است که سخت و یا آسان شدن کارها را رقم می‌زند

1-سنن الترمذی: ج 5 ص 349 ح 3624

در دعای افتتاح می خوانیم
من یقین دارم که تو ارحم الرّاحمین هستی در وقت عفو و رحمت!

ماه مبارک رمضان!!!
ماه مغفرت است، یعنی هرکس طلب مغفرت کند او را کریمانه می بخشی!
ماه برکت است، یعنی می توانیم برکه ای از خوبی ها و فضایل اخلاقی برای خود محیا کنیم که در طول سال هم جاری باشد.!
خدایا!!! ای کاش در شب های قدر، الباقی غیبت امام زمان(عج) را هم بر ما می بخشیدی!  
اللهم صلی علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم

«أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا یُفْتَنُونَ»
آیا مردم پنداشته‌اند که با گفتن این که ایمان آوردیم رها می‌شوند و هرگز مورد آزمایش قرار نمی‌گیرند؟

مسأله‌ی امتحان و آزمایش، از جمله مسائلی است که در قرآن مجید، روی آن، زیاد تکیه شده و مطالب مربوط به آن با تعبیرهای مختلف، مانند: «فتنه»، «بلاء»، «تمحیص»، «تمییز» و «امتحان» وارد شده است.

برای دریافت عکس با کیفیت اصلی روی عکس کلیک کنید

هجوم مردم آمریکا به فروشگاها/دزدیده شدن محموله‌های بهداشتی کشورها توسط کشورهای دیگر/غارت فروشگاها و گرفتن عکس سلفی با مواد غذایی احتکار شده در کشورهای غربی/ بیمارستان های در حال سقوط/اجساد آلوده‌ای که به دلیل پر شدن ظرفیت بیمارستانها در خیابان‌ها رها شدند/ استفاده از کیسه زباله به جای استفاده از لباس‌های مخصوص محافظتی(گان) در بیمارستان‌ها و ده‌ها عنوان دیگر که تنها کافیست با یک جستجو در خبرگزاری‌ها و سایت‌ها ببینید تا خودتان بهتر از هر زمان دیگری صدای شکسته شدن به افول رفتن عمر تمّدن غرب با همه آن ادعاها و ظاهر اتوکشیده و دلفریبش را بشنوید و متوجّه شوید که بشر بدون اعتقاد هر چند هم که ادعای انسانیّت کند ولی چه باطن پوچ و شکننده‌ای دارد.

البته در خود کشور ما هم به صورت نادر پیدا می‌شوند کسانی که اگر گرفتار شرایط همسان شوند عملکردی مشابه مردمان کشورهای اروپایی و آمریکایی داشته باشند و همینطور در کشورهای اروپا و آمریکا هم کسانی پیدا می‌شوند که پایبند اخلاق و دین باشند و همانند ما عمل کنند امّا بحث بر سر مجموعه عملکرد یک جامعه و همکاری جمعی توده‌های مردم با یکدیگر برای مقابله با خطرات و مشکلات است و حساب موارد نادر جداست

کم نیستند کتب و سخنرانانی که وقتی حرف از ظهور و انتظار فرج می‌شود این پدیده را فرایندی پنهان و شوقی در قلب انسان نسبت به ظهور امام زمان(عج) تعبیر می‌کنند و هیچ‌گونه نسخه‌ای برای تلاش، حرکت و در صورت نیاز مبارزه در جهت شناساندن و پیاده کردن فرهنگ و سیره سیاسی معنوی اهل‌بیت(‌علیهم‌السلام) به غیر از انتظار ظهور حتّی اگر حکومتی ظالم و طاغوت امور را در دست بگیرد نمی‌دهند و به عبارتی سهم خودشان از ظهور و یاری امام زمان(عج) را بیکار و منتظر نشستن با قلبی پر از درد و عشق معنی می‌کنند.

امّا به نظر می‌رسد این تفسیر از انتظار فرج عاقلانه و سازنده نیست و تجربه تاریخی مخصوصاً در زمان حکوت پنج ساله امیرالمؤمنین‌‌علی‌(علیه‌السلام) به عنوان یک معصوم نشان می‌دهد تا فرهنگ و سطح عقلانیّت جامعه رشد یافته نباشد از رهبری همچون امیرالمؤمنین‌علی(علیه‌السلام)نیز کاری برنخواهد آمد و علاوه بر رهبری معصوم و کامل بالا بودن سطح عقلانیّت و بینش سیاسی جامعه برای تحمّل و پیروی از ایشان نیز شرط است، پس طبیعتاً اگر کسی به دنبال حضور سیاسی و معنوی امام زمان(عج) به عنوان یک معصوم در بین مردم است نمی‌تواند نسبت به این تجربه تاریخی بی‌تفاوت باشد و در مقایسه این اتفاق تاریخی با حکومت امام زمان(عج) تحلیلی نداشته باشد.

از طرف دیگر روایاتی از حضرات معصومین(ع)به دست ما رسیده است که مؤید اینچنین تحلیل و نگرشی به موضوع ظهور امام زمان(عج) است و خبر از ناتوانی در استقامت و پیروی ما از حضرت در صورت اینکه به شناختی درست و یقینی قوی نرسیده باشیم می‌دهد.

امام سجاد(علیه‌السلام)
«لَا یَثْبُتُ عَلَیْهِ إِلَّا مَنْ قَوِیَ‏ یَقِینُهُ‏ وَ صَحَّتْ مَعْرِفَتُه‏»(3)
«کسی بر _امامت او (امام مهدی-عج)_ ثابت نمی ماند مگر آنکه یقینش قوی و شناختش درست باشد»

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏51، ص: 134

با شروع شیوع ویروس کرونا و همه‌گیر شدن آن یکی از قوی‌ترین ادعاها و تحلیل‌هایی که توسط چینی‌ها بیان شد حکایت از این داشت که ویروس کرونا یک ویروس آزمایشگاهی است که توسط دولت آمریکا و هم‌پیمانانش برای مقابله با قدرت اقتصادی چین تولید شده است، امّا بعد از گذشت چند هفته و بعد از اینکه این ویروس خود مردم آمریکا را هم درگیر کرد و آمریکا را در صدر کشورهای درگیر ویروس کرونا قرار داد این تحلیل و این ادعا کم‌رنگ‌تر و غیر قابل باورترشد، چرا که اگر آمریکا تولید کننده این ویروس بود پس طبیعتاً باید توان حفاظت و درمان مردم خودش در مقابل این ویروس را داشت.

امّا این ادعا که کشورهایی مثل آمریکا و هم‌پیمانانش با اینکه کشور خودشان هم درگیر این ویروس شده‌ تولید کننده این ویروس هستند، از نظر تجربی غیر قابل باور نیست چرا که در تاریخ حداقل در یک مورد که مربوط به تاریخ حضرت موسی می‌شود این‌چنین اتفاقی افتاده است و حاکم وقت یعنی فرعون به واسطه پیش‌گویی ساحران و از ترس به دنیا آمدن حضرت موسی(ع) دستور به قتل نوزادان پسر سرزمین خودش را داده است و در زمان ما هم بعد از حمله نظامی ایران به پایگاه عین‌الاسد و از دست رفتن آبروی نظامی نزدیک به هشتاد ساله امریکا در جهان هیچ بعید به نظر نمی‌رسد که این کشور شکست خورده و پیر که تنها با قدرت رسانه‌ای توانسته خود را سرپا نگه دارد به عنوان آخرین تلاش و بدون اینکه خواسته باشد به عواقب کارش فکر کند از آخرین سلاح‌های بیولوژیکی خودش استفاده کرده و به امید اینکه شاید چند روزی بیشتر بتواند به دوران قدرت‌نمایی و سلطه‌گری‌اش ادامه بدهد سنگی در تاریکی انداخته تا هم بتواند رسانه های جهان را از تمرکز بر روی حمله نظامی ایران به پایگاه عین‌الاسد بازدارد و هم چند روزی بیشتر بتواند خود را به عنوان ابرقدرت در رأس رسانه‌ها نگه دارد

«وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا إِلی‏ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِکَ فَأَخَذْناهُمْ بِالْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَتَضَرَّعُون»(1)
«و به تحقیق فرستادیم پیغمبرانی به سوی امت‏هایی که قبل از تو می‏زیستند پس به منظور اینکه شاید روی تضرع به درگاه ما آورند آنان را به سختی‏ها و گرفتاری‏های گوناگون گرفتیم»

با همه‌گیر شدن شیوع ویروس کرونا و به هم ریختن اوضاع اقتصادی مردم و درکنار آن شنیده شدن زمزمه‌هایی که حکایت از شروع وضعیت آخرالزمانی دارد عده‌ای با این تفکّر که تنها نسخه خروج از مشکلات ظهور امام زمان(عج) است مردم را به گرفتن ختومات و عبادت‌های چهل روزه دعوت می‌کنند و ظاهراً اصلاً به این نکته توجه ندارند که بلیّات و مصیبت‌های زندگی دنیا امتحانات و سنّت‌های الهی در روی این کره خاکی در تمام روزگاران است و بهترین و تنهاترین سرمایه بشریّت برای قبولی و پیدا کردن مسیر خروج از منجلاب این امتحانات که چهره عوض می‌کنند ولی تمامی ندارند و در عین همگانی بودن، معصوم و غیرمعصوم، پیغمبر و غیرپیغمبر هم نمی‌شناسند، عادت به تضرّع و خشوع در مقابل پروردگار متعال و دست طلب به سوی آن یگانه خالق هستی دراز کردن است و این مسأله جدای از بحث ظهور و آمادگی و معرفتی است که مردم جهان برای قبول و تبعیّت از امام زمان(عج) باید داشته باشند.

«لَتُبْلَوُنَّ فی‏ أَمْوالِکُمْ وَ أَنْفُسِکُمْ وَ لَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ مِنَ الَّذینَ أَشْرَکُوا أَذیً کَثیراً وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ ذلِکَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ»(2)
«محققا شما را به مال و جان آزمایش خواهند کرد و بر شما از زخم زبان آنها که پیش از شما کتاب آسمانی به آنها نازل شد آزار بسیار خواهد رسید و اگر صبر پیشه کرده و پرهیزگار شوید (البته ظفر یابید) که ثبات و تقوا سبب نیرومندی و قوّت اراده در کارها است»

طبق بیان قرآن کریم مردم گرفتار مشکلات و امتحانات مختلف الهی در مال و اموال و فرزندان خود می‌شوند و این امر می‌تواند به جهت حکمت‌های مختلفی باشد که خداوند از آن باخبر است و ما از آن بی‌خبر که در صورت صبر و تقوا در عین سختی‌ها و مشکلات، شیرینی‌ها و تجربیّات و توانمندی‌هایی بالاتر از گذشته در زندگی از رهگذر این مشکلات برای مردم به جا خواهد ‌ماند.

امام سجاد(علیه‌السلام)
«لَا یَثْبُتُ عَلَیْهِ إِلَّا مَنْ قَوِیَ‏ یَقِینُهُ‏ وَ صَحَّتْ مَعْرِفَتُه‏»(3)
«کسی بر _امامت او (امام مهدی-عج)_ ثابت نمی ماند مگر آنکه یقینش قوی و شناختش درست باشد»

بحث ظهور و آمادگی مردم برای ظهور امام زمان(عج) اتفاقی نیست که ثمره خستگی و ناراحتی مردم جهان از بی‌پولی و سخت شدن گذران زندگی دنیایی آنان  و یا زیاد شدن سیل و زلزله باشد و به نظر یک بحث کاملاً سیاسی و در راستای مبارزه با استکبار و ظالمان جهانی است و تنها در زمانی این اتفاق رغم خواهد خورد که مدعیان انتظار نسبت به مسائل سیاسی حساس شده باشند و در عین رسیدن به یک شناخت قابل قبول از بازی‌های رسانه‌ای و جناح‌ گیری‌های سیاسی توانسته باشند خط مشی سیاسی معنوی اهل بیت(علیهم‌السلام) را شناسایی، حمایت و به مردم جهان معرفی کرده باشند تا قلوب مردم جهان حقیقتاً  در رسیدن به یک زندگی معنوی و پر از عدالت به اضطرار افتاده باشد.


پاورقی
1-سوره مبارکه انعام آیه42
2-سوره مبارکه ال‌عمران آیه 186
3-بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏51، ص: 134

با شروع شیوع ویروس کرونا و همه‌گیر شدن این پدیده در کل جهان و به دنبال آن ناتوانی و درماندگی کشورها از پیدا کردن درمان این بیماری وقتی تنها راه چاره شد، تعطیل کردن مراکز پرتردد و تجمعات در شهرها پس طبیعتاً وضعیت اقتصادی مردم و درآمد هر شغلی که بقایش و خدماتش به حضور مردم بستگی دارد کم فروغ شد و از طرفی زیاد شدن پدیده‌های سیل و زلزله در مناطق مختلف جهان وقتی زندگی مردم را به هم ریخت، صداهایی از گوشه و کنار به گوش می‌رسید که خبر از شروع وضعیت آخرالزمانی می‌داد و مردم را برای خروج از این وضعیت و رهایی از بلاهای آسمانی و زمینی دعوت به دعا برای ظهور امام زمان(عج) و حتّی گرفتن ختومات و عبادت‌های چهل روزه می‌کرد.

امّا قبل از اینکه بخواهیم در مورد این نظریه حرف بزنیم به نظر باید به این سوأل جواب بدهیم که آیا نسخه درمان مردمی که به مشکلات اقتصادی برخورد کرده‌اند و یا بر اثر سیل، زلزله و یا بیماری بی‌خانمان شده‌اند و یا عضوی از خانواده خود را زا دست داده‌اند، ظهور امام زمان(عج) است؟

و یا آیا خداوند امام زمان(عج) برای اصلاح و برگرداندن اموال و دارای‌های مردم خسارت دیده در زمان ما مأمور کرده است؟

بر فرض اگر امام زمان(عج) ظهور کند و مشکلات اقتصادی مردم حل نشود و یا زلزله متوقف نشود چه می‌شود؟

و یا اگر قبل از ظهور امام زمان(عج) دولت توانمندی پیدا شود و مشکلات اقتصادی مردم را حل کند آیا مردم دیگر نیازی به حضور امام زمان(عج) خواهند داشت؟

به نظر می‌رسد قبل از اینکه بخواهیم جوابی از جنس ظهور امام زمان(عج) برای حل مشکلات مردم بدهیم، لازم است اوّل خوب با معنای امام و منجی آشنا شویم و ببینیم وظیفه امام معصوم در قبال مردم چیست و در کنار آن با فلسفه غیبت امام زمان(عج) نیز آشنا باشیم و حتّی از بررسی زندگی‌نامه و فعالیّت‌های سیاسی و اجتماعی پدران بزرگوار امام زمان(عج) که همه آنان صاحبان مقام امامت بودند و عمر شریفشان را در راستای پیاده کردن دین اسلام و هدایت مردم گذاشتند، غافل نشویم تا بتوانیم تحلیل درست‌تری از ظهور امام زمان(عج) داشته باشیم.

امّا در آخر به جهت اینکه اشاره‌ای به جواب داشته باشیم، شاید بتوان این‌گونه قلم بر کاغذ گذاشت و اینگونه نوشت که فلسفه زندگی در این دنیای خاکی با مشکلات و مصائب گره خورده است و انتظار فرج امام زمان(عج) انتظاری در راستای رهایی از مشکلات زندگی و گذر از بلاهای آسمانی و یا زمینی و در نهایت تغییر این سنّت الهی در روی این کره خاکی نیست، بلکه آنچه به قلوب مردم جهان برای ظهور امام زمان(عج) باید حرارت بدهد، دغدغه مبارزه با استکبار و ظلم‌ستیزی و در نهایت پیاده شدن دین خدا بر روی این کره خاکیست.

طی چند هفته گذشته و با شروع ویروس کرونا که باعث شد مسئولین تصمیم‌های سختی مثل تعطیلی نمازهای جمعه و حرم‌های زیارتی را بگیرند همه ما ناراحت شدیم ولی نه از اینکه تصمیم اشتباهی گرفتند و حرم‌ها را نباید می‌بستند و چرا بستند، بلکه از بی‌توفیقی خودمان که گرفتار این‌چنین وضعیتی شدیم و به ناچار باید برای حفظ سلامتی جسمی جامعه و جلوگیری از قدرت گرفتن چرخه انتقال ویروس تصمیم به تعطیلی این اماکن مقدسه بگیریم.

امّا ناراحت کننده‌تر و تأمل ‌برانگیزتر از این وضعیت عمل‌کرد عدّه‌ای در جهت مقابله با این تصمیمات و گشودن در حرم‌ها مخصوصاً در حرم حضرت معصومه‌(علیهم‌السلام)بود.

نوع تفکّر و بینشی که باعث می‌شود کسی با بستن درب حرم ایمان و اعتقادش را از دست رفته ببیند و برای زنده نگه داشتن آن خودش را به جلوی حرم برساند و اقدام به شکستن درب حرم کند برمی‌گردد به آن روحانی و مرجعی که بدون توجّه به معارف عالی، عمیق و دقیقی که در سیره و مکتب اهل بیت‌(علیهم‌السلام) در جریان است، دین را در چند آجر و آهن دور قبر معصومین‌(علیهم‌السلام)خلاصه کرده است و از متأثران خود بدون این اماکن و تشکیلات ساختمانی دور قبر معصومین(علیهم‌السلام) افرادی پوچ و بی‌هویّت ساخته است.

آنچه مؤمنین را به کمال می‌رساند تسلیم و ارادت قلبی آنان به طریقت و خط مشی ائمه اطهار(علیهم‌السلام) است و اگر در زمانی نماز جماعت، زیارت قبر معصومین(علیهم‌السلام)حج و سایر عبادت‌های جمعی فضیلت و کمال‌آفرین می‌شود، ممکن است در زمان دیگر و با توجّه به شرایطی خاص و موقتاً وقتی انجام این عبادات بر خلاف مصلحت و مبانی عمیق دینی ‌شوند، سیّئه و با شائبه گناه‌ همراه باشند

امام صادق_{(علیه‌السلام)}
«الطِّیَرَةُ علی ما تَجعَلُها إن هَوَّنتَها تَهَوَّنَت، وإن شَدَّدتَها تَشَدَّدَت ، وإن لَم تَجعَلْها شَیئا لَم تَکُن شَیئا»₍₁₎
«تأثیر فال بد به خودت بستگی دارد: اگر آن را آسان بگیری آسان می‌شود و اگر سخت بگیری سخت می‌شود و اگر ان را به چیزی نگیری چیزی نخواهد شد»

فال خوب و یا فال بد زدن هر کدام دو حالت مختلف در روان انسان ایجاد می‌کند، اولی به انسان امید و آرزو منتقل می‌کند و دومی هم ناامیدی و پریشان خاطری نصیبش می‌کند.

به عبارتی می‌توان گفت فال زدن ادعایی از غیب است، ادعایی است از اسباب و جریاناتی که ما از آن‌ها در ایجاد خوشی‌ها و ناخوشی‌ها، برکت‌ها و بی‌برکتی‌ها بی‌خبر هستیم.

با کمی دقت متوجّه می‌شویم که این فال بد یا خوب زدن‌ها در بعضی موارد با توجّه به منافع و خوشایند کسی که فال می‌زند صورت می‌گیرد مثل اینکه ما از کسی خوشمان نمی‌آید و یا شاید هم می‌آید و به همین دلیل آمدن و دیدن او را به فال بد یا خوب می‌گیریم و در بعضی موارد هم تنها هدف خودنمایی است.

همچنین در بعضی موارد هم از به هم ربط دادن مسائلی که هیچ ربطی به هم ندارند رخ می‌دهد و مثالش را می‌توان در مواردی دید که شخص با دیدن گربه سیاه یا سفید در اول روز به این نتیجه می‌رسد که روز بدی و یا خوبی در پیش خواهد داشت.

امّا حقیقت فال بد و یا خوب زدن حقیقتی است نه از جنس اتفاقات و وقایع خارجی بلکه حقیقتی است از جنس نَفس خود ما بدین صورت که نفس ما فقط آنچه را که ما دوست داریم به خودش می‌گیرد و طبق همان طرز تفکّر و عینکی که در جلوی او برای دیدن دنیا گذاشته‌ایم سخت و یا آسان می‌گیرد و قضاوت می‌کند و در نهایت می‌سازد و ایجاد می‌کند.

اما در این میان خوش به سعادت کسانی که غل و زنجیر این نوع نگاه را در هم شکسته‌اند و در هر اتفاق و رویدادی نفس خود را متوجّه یگانه قدرت عالم وجود یعنی پروردگار متعال می‌کنند، یعنی هر اتفاق و رویدادی که در طول روز و زندگی برای آنان پیش ‌می‌آید بدون اینکه بخواهند خیال‌پردازی و داستان‌سرایی کنند ذهن خود را تنها مشغول انجام وظیفه و رعایت اخلاق و انسانیّت می‌کنند و اجازه نمی‌دهند شیطان به طرق مختلف مثل وسوسه و فال بد زدن ذهن آنان را به بازی بگیرد.

پس بدین ترتیب آنچه در پشت جملات بیان شده در روایت گهربار امام‌صادق_{(علیه‌السلام)} در سخت و یا آسان و یا حتّی بی‌اثر گرفتن تأثیر فال بد بیان شده به نفس خود انسان برمی‌گردد و هر بازخوردی از فال نیک یا بد متوجّه شدت و یا ضعف اعتقاد و باور خود انسان به اثرگذاری آن است.


1-الکافی : 8 / 197 / 235

امیرالمؤمنین‌علی_{(علیه‌السلام)}
«الدّین یعصم‏»₍₁₎
دین نگاه می‌دارد(مصونیّت می‌بخشد)

دین مصونیت می‌بخشد یعنی برنامه‌ها و دستورات دین انسان را حفظ می‌کند، ایمنی می‌بخشد، محافظت می‌کند از هر برنامه و آئینی  که بر خلاف شاکله و فطرت انسان توسط منحرفان و کج‌فهمان برای او تعریف می‌شود و سرمایه انسانی و کمال‌جوی او را به بیراهه‌ می‌کشاند و در کنار و همزمان با محافظت، دست‌گیری می‌کند از شکسته بالان پشیمان و کج‌راهه رفتگان خسته و در نهایت هدایت می‌کند به سوی آسمان‌های بلند معنویّت و بندگی پروردگار متعال، آن آسمان‌هایی که کبوتران بلند پرواز را بدون دینداری توان پریدن و اوج گرفتن در آن آسمان‌ها نیست.

1-غرر الحکم و درر الکلم، ص: 17،ح1

محبّت کردن و همیشه مورد توجّه و عنایت دوستان و اطرافیانمان قرار گرفتن اتفاقی است که نتیجه خوش‌اخلاقی و خوش‌رفتاری خود ما با آنان است و اینگونه نیست که ما صاحب دوستانی صمیمی و با ارزش باشیم بدون اینکه صمیمیّت و ارزشی در خود ما وجود داشته باشد.

کبوتر با کبوتر باز با باز/کند هم‌جنس با هم جنس پرواز

و در عین حال وقتی محبّت و ارزش‌گذاشتن ما به دوستانمان زیاد می‌شود یکی از رایج‌ترین اشتباهاتمان می‌شود، اعتماد و در مسائل مالی و یا کاری روی آنان حساب کامل باز کردن.

ما نباید محبّت و ارزش‌گذاری را به پای اعتماد ورزیدن بگذاریم و همیشه باید برای پیشبرد امور مالی و کاری خود حساب دوستی و محبّت ورزیدن را جدا بدانیم.

امیرالمؤمنین‌علی_{(علیه‌السلام)}
«اُبْذُلْ لِصَدِیقِکَ کُلَّ المَوَدَّةِ و لا تَبذُلْ لَهُ کُلَّ الطُّمَأنِینَةِ»₍₁₎
«هر چه محبّت داری نثار دوستت کن امّا هر چه اطمینان داری به پای او مریز»

پاورقی
1-غررالحکم حدیث 2463

بازخورد خبر شهادت سردار سلیمانی در بین مردم و رسوایی هر چه بیشتر آمریکا در منطقه و در بین متحدانش و از طرفی سرخوردگی طرفداران مذاکره با آمریکا در داخل کشور و سرمایه برباد رفته آمریکا برای تفرقه‌افکنی بین ایران و عراق و همچنین به هم خوردن نقشه‌های نرم دولت‌مردان داخلی برای از بین بردن فرهنگ شهادت و شهادت‌طلبی در طرف دیگر همه و همه در کنار هم فتنه‌هایی نبودند که یک‌روزه و یا چندماهه بشود اصلاحشان کرد و تنها یک خون الهی که بواسطه بندگانی الهی در کالبد ملت دمیده میشد می‌توانست خارج از معادلات تحلیل‌گران و سیاست‌پردازان عمل کند و با بیدار کردن فطرت مردم این تارهای حاکمان مستکبر که به نظم در هم تنیده شده بود را خراب کند و عالمیان را مبهوت خود کند.

ثارالله(خون خدا) شدن ثمره زحمت کسانی می‌شود که عمرشان را بر طریق بندگی پروردگارشان و سرسپردگی کاملشان به ولایت گذرانده‌اند، همان کسانی که به محض قبول و ورود به آستان ولایت گناهان اول و آخرشان آمرزیده می‌شود و سلام خداوند را از بدو تولدشان تا به هنگام شهادتشان نصیب خود می‌کنند و در نتیجه حیات و بیشتر از حیاتشان مماتشان مایه هدایت و بیداری مردم می‌شود.

«وَالسَّلَامُ عَلَیَّ یَوْمَ وُلِدْتُ وَ یَوْمَ أَمُوتُ وَ یَوْمَ أُبْعَثُ حَیًّا»₍₁₎
«سلام بر من روزی که تولد یافته و روزی که بمیرم و روزی که زنده برانگیخته شوم»

1-سوره مبارکه مریم آیه 33

صبح جمعه که از شهادت سردار سلیمانی با خبر شدم ناراحت شدم ولی بعد از گذشت چند ساعت و دیدن بازخورد این خبر در بین مردم بیشتر از اینکه ناراحت شوم متحیّر شدم و فهمیدم که خبر این شهادت قبل از اینکه احساسات و عواطف مردم را درگیر کرده باشد جریانی معنوی در قلب آنان رقم زده است که خارج از معادلات این جهانی است.

بله به نظر می‌رسد این اشک‌های چشمان و این حرارتی که در قلب‌ها به جریان افتاده است ثمره خون خداست، ثمره خونی است که تنها می‌تواند به واسطه شهادت بندگان مخلَص خدا در کالبد نیمه جان مردم دمیده شود و چراغ هدایت و برطرف کننده فتنه‌های زمانه شود.

پیامبر خدا (صلى‌الله‌علیه‌و‌آله)  
«طُوبى للمُخْلِصینَ ، اُولئکَ مَصابیحُ الهُدى، تَنْجَلی عَنهُم کُلُّ فِتْنَةٍ ظَلْماءَ»(1)
«خوشا به حال مخلِصان؛ آنان چراغ‌هاى هدایتند که هر فتنه تیره‌اى از سوى آنها زدوده مى‌شود.»

1-کنز العمّال : 5268

امیرالمؤمنین‌علی_{(علیه‌السلام)}
«لَأَنْ‏ أُهْدِیَ‏ لِأَخِی الْمُسْلِمِ هَدِیَّةً تَنْفَعُهُ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ أَنْ أَتَصَدَّقَ بِمِثْلِهَا»₍₁₎
«هدیه‌ای که به برادر مسلمانم بدهم و به دردش بخورد در نزد من محبوب‌تر از این است که مثل آن را صدقه بدهم»

گاهی اوقات نگاه ما به توصیه‌ها و دستورات اخلاقی دینی از این جهت که در ذهنمان یک حالت بیشتر برای اجرایی کردن آن نقش نبسته است نگاهی خشک و غیر قابل انعطاف می‌شود.

مثلاً همین یک نمونه که در حدیث شریف از امیرالمؤمنین‌علی‌(علیه‌السلام) ذکر شده است و ذهن ما را به افق‌های بالاتری از صدقه دادن و بخشیدن باز می‌کند.

هدیه دادن و صدقه دادن از این جهت که در هر دو انسان بذل مال و دارایی می‌کند مشترک هستند و حتّی هدیه دادن از مصادیق مستحب صدقه دادن است که در زیر مجموعه آن قرار می‌گیرد، بدین معنی که صدقه انواع مختلفی دارد که بعضی واجب مثل خمس و زکات و بعضی مستحب مثل بخشش به فقرا و یا هدیه‌ای که برای دوستانمان می‌خریم و...

امّا اصلی‌ترین نکته‌ای که در بیان امیرالمؤمنین‌علی‌(علیه‌السلام) وجود دارد این است که مؤمن باید ابتکار عمل داشته باشد و بتواند به جای صدقه و کمک پنهانی و یا حتّی آشکار خود به اطرافیانش این کار را در قالب یک هدیه زیبا و یا حتّی به واسطه سفارش کار به فرد مورد نظر انجام دهد تا هم عزّت او را حفظ کرده باشد و هم به روابط دوستی و صمیّمت و ده‌ها فایده دیگری که زاییده این نوع همکاری و برقرای ارتباط است دست پیدا کرده باشد.

پاورقی
1-کافی،ج5،ص144

مثال نمازها و عبادات مستحبی که در روایات ما از معصومین‌_{(علیهم‌السلام)}برای بعضی از روزها و ماهای سال وارد شده است مثال میوه‌های رسیده درختانی است که بلندای بعضی از آن درختان به بهشت و بعضی دیگر به خود پروردگار می‌رسد و ما باید در انتخاب آنها دقت کنیم چرا که بدن معنوی ما ممکن است توان هضم بعضی از این میوه‌های معنوی را نداشته باشد.

انتخاب یکی از عبادت‌های مستحبی که مطابق میل و حوصله ما است و در کتبی مثل مفاتیح‌الجنان شیخ عباس قمی برای روز و یا ماه خاصی وارد شده است هم برای ما کافی است و هم از این جهت که به نتیجه بهتری خواهیم رسد الهام‌بخش‌تر خواهد بود و از نظر منطقی هم یک انسان همانگونه که قادر نیست همه میوه‌ها را یکجا بخورد قادر به انجام همه عبادات مستحبی با هم نیست و بسته به نوع وظایف اجتماعی و خانوادگی هر کسی نوع عبادات مستحبی که انتخاب میکند می‌تواند متفاوت باشد.

امیرالمؤمنین‌علی_{(علیه‌السلام)}
«خَادِعْ‏ نَفْسَکَ‏ فِی الْعِبَادَةِ وَ ارْفُقْ بِهَا وَ لَا تَقْهَرْهَا وَ خُذْ عَفْوَهَا وَ نَشَاطَهَا إِلَّا مَا کَانَ مَکْتُوباً عَلَیْکَ مِنَ الْفَرِیضَةِ فَإِنَّهُ لَا بُدَّ مِنْ قَضَائِهَا وَ تَعَاهُدِهَا عِنْدَ مَحَلِّهَا»₍₁₎
«در بندگی و اطاعت خدا، خودت را فریب بده و اندکی با خود مدارا کن، و به خودت سخت نگیر، و هنگامی که فرصتی داری و بانشاطی به دنبال آن برو، مگر در کارهایی که بر تو واجب است که باید آنها را در وقت مقررش انجام دهی»

1-نهج‌البلاغه، نامه 69